dr hab. Janusz Raglewski, dr hab. Andrzej Swiatłowski
Koncepcje umieszczenia prawa wykroczeń w systemie prawnym:
1. Prawo karne (sensu largo) - kodeks wykroczeń przewiduje kary, przepisy mają charakter represyjny
2. Prawo karnoadministracyjne - pogląd obecny w systemach prawnych, w których w sprawach o wykroczenia orzekają kolegia, a nie sądy
3. Prawo administracyjne - pogląd uznający brak odpowiedzialności karnej w żadnym znaczeniu, ale też brak niektórych gwarancji, przysługujących sprawcy w prawie karnym
Modele prawa wykroczeń
a) Wyraźne wyodrębnienie wykroczeń w danym systemie prawnym. Podejście charakterystyczne dla prawa kontynentalnego
• Model francuski: wykroczenia to najniższa kategoria przestępstw, sprawy o wykroczenia rozpatrywane przez sądy powszechne
• Model austriacki: wyraźne wyodrębnienie przestępstw i wykroczeń, sprawy o wykroczenia rozpatrywane przez właściwe organy administracji państwowej
• Model niemiecki (pruski) - pośredni: działanie organów administracji państwowej "w zastępstwie" sądów powszechnych (które zasadniczo powinny orzekać w każdej sprawie, a orzekają na wniosek)
b) Brak wyodrębnienia wykroczeń w danym systemie prawnym
Historia prawa wykroczeń w Polsce:
1. Rozporządzenie Prezydenta RP z 1932 r.: Prawo o wykroczeniach W części ogólnej odsyłano do przepisów kodeksu karnego
2. Rozporządzenie Prezydenta RP z 1928 r. o postępowaniu karno-administracyjnym Zakładała postępowanie przed kolegium z kontrolą sądową
3. Ustawa z 1951 r. O orzecznictwie karnoadministracyjnym
Powierzyła orzekanie w sprawach o wykroczenia kolegiom do spraw wykroczeń
4. Kodeks wykroczeń z 1971 r.
• Dwie części: ogólna i szczególna
• Autonomiczny kodeks (spór co do możliwości stosowania instytucji z kodeksu karnego na korzyść sprawcy)
Po 1990 r.:
Usunięcie przepisów archaicznych i typowo komunistycznych