6827069079

Historia Bezpieczeństwa Wewnętrznego - wy - 15h

Prof. dr hab. Andrzej Wrzyszcz Wykład 1 - 28.02.2017

Wykłady: 14 marca, 28 marzec, 11 kwiecień, 9 maj, 23 maj, 6 czerwiec, 20 czerwiec (45 min wykładu)

Tematyka: HBW od początku państwowości do końca XIX wieku Egzamin:

•    zerówka w maju (bez konsekwencji, można poprawiać na I terminie z pewną oceną z zerówki, materiał dotychczas przerobiony), może być pisemnie lub ustnie (jak kto woli), pisemny to test wielokrotnego wyboru połączony z pytaniami otwartymi, 50% na zaliczenie

•    I termin - w sesji, test jednokrotnego wyboru (7-12 pytań) plus 2-3 opisowe, około 30 minut, 50% na zaliczenie

•    Dostaniemy listę zagadnień omawianych na wykładzie (32 zagadnienia)

Literatura:

1)    Andrzej Misiuk „Historia bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce - Zarys dziejów instytucji służb w latach 1764-1990"; „Historia policji w Polsce od X wieku do współczesności"

2)    Piotr Majer „Ustawy polskiej Policji 1901-2011"

3)    Abramski, Konieczny „Justycjariusze, hetmani i policjanci"

4)    Andrzej Misiuk „Instytucje policyjne w Polsce - Zarys dziejów od X wieku do współczesności"

Dodatkowa (związane z panującym systemem ustrojowym i administracyjnym):

5)    J. Warda, B. Leśmiodowski, M. Pietrzak „Historia ustroju i prawa polskiego"

6)    A. Korobowicz, W. Witkowski „Historia ustroju i prawa polskiego -1772-1918"

Periodyzacja dziejów polskich - to podział dziejów na okresy. Kryterium tego podziału - zmiany ustrojowe:

1.    Okres państw plemiennych na ziemiach polskich (przejściowy).

Te państwa plemienne miały charakter jeszcze pół patriarchalny, ale też pół feudalny. Okres tych państw kończy się w połowie X wieku (966 - symboliczna data chrztu Polski). Początek kwestią sporną - ustala się go umownie na VIII wiek.

2.    Monarchia patrymonialna - od 966 do pierwszej połowy wieku XIV (trwała blisko 400 lat) - data koronacji Władysława Łokietka na króla Polski, czyli 20 stycznia 1320.

Cechą charakterystyczną tego okresu było:

-    traktowanie państwa jako prywatnej własności monarchy (u nas panującej dynastii Piastowskiej);

-    ciążył na władcach obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego, wszystkie organy mające wpływ na bezp. podlegały bezpośrednio monarchii.

Nastąpiło tu przeniesienie przepisów prywatno-prawnych do sfery publicznej (państwowej) i chodziło o przepisy prawa rzeczowego, spadkowego, a nawet prawa zobowiązań.

W trakcie trwania monarchii patrymonialnej wyróżniamy 2 etapy:

a.    monarchia wczesnofeudalna (względnie scentralizowana) trwa do 1138 r.

b.    rozbicie dzielnicowe - od 1138 r. (ustawa sukcesyjna Bolesława Krzywoustego) do 1320 r.

Po 1138 Polska nie jest jednolitym państwem, podlega ciągle rozbiciom i rozdrobnieniom.

3.    Monarchia stanowa - od 1320 r. do 1454 r. (przywileje cerekwicko-nieszawskie wydane przez Kazimierza Jagiellończyka).