6827069104

Źródła prawa Rzeczypospolitej szlacheckiej Ogólna charakterystyka źródeł prawa sądowego.

W przeciwieństwie do większości krajów Europy, w których forma monarchii stanowej przekształciła się w system rządów absolutnych, w Polsce zamiast wzmocnienia władzy monarchy nastąpiło utrwalenie swoistej formy monarchii stanowej, w której - obok króla - władzę zmonopolizował stan szlachecki.

W dziedzinie prawa sądowego utrzymała się dominacja prawa zwyczajowego nad stanowionym. Nawet formułowany w dobie Odrodzenia przez średnią szlachtę program reformatorski pod hasłem egzekucji praw postulował nie tyle tworzenie nowych praw, ale przestrzeganie dawnych, dobrych zwyczajów nie zawsze w praktyce respektowanych.

Do końca istnienia Rzeczypospolitej szlacheckiej utrzymał się partykularyzm prawny. Brak silnej, scentralizowanej władzy państwowej uniemożliwiał przezwyciężenie partykularyzmów i osiągnięcia pewnej konsolidacji.

Tymczasem prawo rzymskie, które było ważnym czynnikiem integrującym systemy prawne krajów Europyjako prawo powszechne, spotkało się z oporami szlachtyobawiającej się wzrostu tendencji absolutystycznych wskutek jego rozpowszechniania i miało na prawo ziemskie wpływ nieznaczny. Jedynie w prawie miejskim doszło do jego recepcji. W prawie RP szlacheckiej utrzymała się także stanowość prawa.

Wśród źródeł poznania prawa tej epoki szczególne miejsce zajmująksięgi sądowe. W zależności od rodzaju sądu dzieliły