125 (2)

125

II. Dualistyczny charakter systemu źródeł prawa

będących źródłami prawa powszechifle obowiązującego - charakter systemu otwartego [...|. Trzon tego systemu stanowią akty wymienione w art. 93 ust. 1, ale nie ma konstytucyjnego zakazu, by przepisy ustawowe upoważniały także inne podmioty do stanowienia zarządzeń czy uchwał bądź też nawet aktów inaczej nazwanych, ale też odpowiadających charakterystyce aktu o charakterze wewnętrznym". W tym sensie Trybunał Konstytucyjny dopuścił otwarcie systemu aktów prawa wewnętrznego, i to zarówno w aspekcie podmiotowym, jak i przedmiotowym.

Jak wskazano w wyroku z 1 grudnia 1998 roku. K 21/98: „|...| art. 93 nie dokonał wyczerpującego wyliczenia wszelkich aktów wewnętrznych, jakie mogą być wydawane pod rządami konstytucji z 1997 roku, a więc co do formy i uprawnionych podmiotów nie zamknął katalogu aktów prawu wewnętrznego [...]. Uzupełnianie katalogu aktów prawa wewnętrznego może natomiast następować zarówno z mocy - Ważnych postanowień konstytucyjnych, jak i z mocy postanowień ustawowych, które do wydawania takich aktów mogą upoważniać, gdy respektują one ogólną zasadę podległości organizacyjnej adresata aktu w systemie organów państwowych. Tylko taka wykładnia odpowiada, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, istocie aktów prawa wewnętrznego i potrzebom funkcjonowania aparatu państwowego. O ile bowiem suma postanowień konstytucyjnych, które dotyczą źródeł prawa powszechnie obowiązującego. składa się na całościowy system, oparty na pełnym zróżnicowaniu form działalności prawodawczej i podmiotów uprawnionych do wykonywania tej działalności (co w sposób oczywisty wyklucza uzupełnianie postanowień konstytucyjnych i*i zez. ustawodawcę zwykłego), to uznanie, że akty wewnętrzne mogą być wydawane s Iko w formach przewidzianych w art. 93 i tylko przez podmioty wymienione w tym uiykule, oznaczałoby pozbawienie pozostałych organów możliwości wydawania ikahkolwiek regulacji prawnych, nawet odnoszących się tylko do jednostek (orgu-mw) tym organom podległych".

Akty prawa wewnętrznego może więc wydawać każdy organ władzy publicznej, < ile tylko istnieją „jednostki organizacyjnie mu podporządkowane" i o ile kompeten-■i do wydawania takich aktów jest przewidziana w ustawie. Jest to dość elastyczne lęcie, ale inaczej nie mógłby funkcjonować aparat państwowy. Ponieważ zaś akty uwa wewnętrznego nie mogą być adresowane do obywatela, nie ma niebezpieczeń-c.va. że taka rozszerzająca interpretacja ich systemu może kolidować z ochroną praw sulnOści jednostki.

107. Wszystkie akty prawa wewnętrznego, niezależnie od tego. przez jaki organ zo-iłv wydane, muszą jednak odpowiadać temu ich modelow i, który został sformułowany .irl. 93 konstytucji. W tym sensie art, 93 ma charakter uniwersalny (paradygmatyczny). > wskazał Trybunał Konstytucyjny (wyrok z 1 grudnia 1998 roku. K 21/98):..[...] art. 93 iktowany być musi jako ustanawiający ogólny - i bezwzględnie wiążący - model aktu

•    liarakterze wewnętrznym |...|. Za podstawowy element teg<> modelu trzeba uznać J.ics aktu wewnętrznego, który w żadnym wypadku me e dotyczyć -akichkolwiek

•    dimotów, które nie są podległe organowi wydającemu tak- akt"

Każdy akt prawa wewnętrznego musi więc odpowiadać r,a>:ępi: ... • n w r.iaganiom:

może być adresowany tylko do jednostek orgamzucy me p -a e.yc~. rganow i

wydającemu ten akt (art. 93 ust. 1):