Rys. 7. Wytłaczanie pnrz obciskanie [81 Rys. 8. Wytłaczanie micszine
(roztłaczanie-*- obciskanie) [8].
I - stempeł ciągowy. 2 - dociskacz, 3 - matiyca. 4 - płytka
Obciskanie jest procesem polegającym na rozciąganiu promieniowym w części pionowej elementu poddawanego obróbce, połączonym ze ściskaniem stycznym, pod wpływem stempla ciągowego o płaskim spodzie. W tym przypadku płytka wyjściowa prześlizguje się między matrycą, a dociskaćzem i następuje pogrubienie materiału.
Wytłaczanie mieszane jest procesem polegającym na jednoczesnym zastosowaniu roztłaczania i obciskania.
W ostatnim czasie metoda wytłaczania znajduje coraz większe zastosowanie ze względu na dużą wydajność oraz możliwość produkcji części o złożonych kształtach i bardzo dokładnej tolerancji wymiarów.
Wytłaczanie jest procesem precyzyjnym związanym z wieloma czynnikami istotnymi dla efektu końcowego, do których można zaliczyć:
- elastyczność, plastyczność i opory wewnętrzne materiału (lepkość),
- przemiany struktury krystalicznej materiału w trakcie tłoczenia,
- wymiary płytki wyjściowej; dobór średnicy wyjściowej jest czynnością bardzo trudną i wymagającą dużego doświadczenia,
oraz wielu innych czynników, które mają istotny wpływ i znaczenie dla procesu.
Kształtowanie na zimno wyrobów o małej masie i niedużych seriach może odbywać się na uniwersalnych prasach mimośrodowych i korbowych. Ponieważ procesy obróbki objętościowej pochłaniają na ogół duże ilości energii, więc przy doborze pras uniwersalnych należy kierować się nie tylko ich naciskiem nominalnym, ale również ilością energii, jaką dysponują one w jedynym cyklu pracy. Blachy, płaskowniki i pręty okrągłe grubości do 5 mm gnie się na zimno. Przy gięciu pod kątem ostrym lub z zaokrągleniem o bardzo małym promieniu należy zwracać uwagę na kierunek włókien, który się w każdym materiale tworzy wskutek walcowania. Linia gięcia nie powinna wypaść równolegle do kierunku włókien, ponieważ mogłoby nastąpić naderwanie włókien.
Odpowiadając na pytanie, sprawdzisz czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jak sc ha rak tery żuje sz proces obróbki plastycznej na zimno?
2. Jakie występują różnice pomiędzy procesami kucia i tłoczenia?
3. Z jakich metali blachę można poddawać procesom wytłaczania?
4. Jakie operacje wchodzą w skład tłoczenia?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
18