Rys. 3.3. Przegląd najważniejszych typów wytłaczarek: A) wytłaczarka jednoślimakowa z klasycznym ślimakiem i cylindrem: Al) gładkim, A2) rowkowanym; B) wytłaczarka trzpieniowa, C) wytłaczarka typu ko-kneter: a — ślimak, b - występy cylindra, c — cylinder; D) wytłaczarka z cylindrem z wgłębieniami; E) wytłaczarka dwuślimakowa współbieżna z zazębi aj ącyrni się ślimakami; F) wytłaczarka dwuślimakowa przeciwbieżna z zazębiającymi się ślimakami; G) wytłaczarka dwuślimakowa przeciwbieżna ze ślimakami nie zazębiającymi się; H) wytłaczarka planetarna: a — sekcja zasilająca jednoślimakowa, b — sekcja planetarna; 1) wytłaczarka czterośli-makowa do odgazowywania; K) wytłaczarka z pompą zębatą; L) wytłaczarka tłokowa: LI) układ klasyczny, L2) układ hydrostatyczny: a - tłok, b - cylinder, c - wstępnie zagęszczone tworzywo, d - wytłaczany pręt, c — ciecz pośrednicząca; M) wytłaczarka walcowa: a - zasobnik, b — cylinder, c — walec, d — przegroda zgarniająca, e — dysza formująca; N) wytłaczarka tarczowa: NI) przekrój w płaszczyźnie tarcz, N2) przekrój osiowy: a — tarcze obrotowe, b — wał irapędowy, c — cylinder, d — element dławiący przepływ 7.4 zwykle zasilane tworzywem w stanie stałym (wytłaczarką ć mogą też być zasilane tworzywem w stanie ciekłyiyą.
Wytłaczarki są plastyfikujące), cfr|o (wytłaczarki stopu
Podstawowe znaczenie w przetwórstwie ma wytłaczanie jednoślimakowa Typowa wytłaczarka jednoślimakowa jest przedstawiona na rys. 3.2. Tworzywo (1) jest dostarczane do cylindra (3) układu uplastyczniającego przez zasób-nik (2), a następnie transportowane za pomocą obracającego się ślimaka (4 w kierunku głowicy (5). Ślimak jest napędzany silnikiem (6) za pośrednictwem układu przeidadni (7). Nagrzewanie tworzywa odbywa się za pomocJ układu nagrzewająeo-chłodzącego (8), złożonego z grzejników i wentylatorów (wentylatory ułatw ają sterowanie przebiegiem procesów cieplnych w układzie ślimakowym). Ster Dwanie to jest niekiedy również realizowane przez chłodzę — nie wodą lub powietrzem (9) wydrążonego — w tym przypadku — ślimaka (4' Aby granulki twornywa w zasobniku (2) nie ogrzewały się i nie uplastyczniały, a przez to nie zlepiały i nie utrudniały pobierania ich przez ślimak, ora£ aby ciepło z układu uplastyczniającego nie przenosiło się do układu napędowego, cylinder w okolicy zasobnika jest chłodzony wodą (10).
Podstawowym elementem wytłaczarki jest ślimak. Ślimaki w układach, jednoślimakowych dzieli się ogólnie na ślimaki klasyczne i niekonwencjonalne Klasyczny trój strefowy ślimak opisują następujące wielkości geometryczne (rys. 3.4)
£>, L, L,,
h
T
średnica zewnętrzna
całkowita długość ślimaka
długość strefy zasilania I
długość strefy sprężania II
długość strefy dozowania III
głębokość zwoju ślimaka w strefie zasilania
głębokość zwoju ślimaka w strefie dozowania
kąt pochylenia linii śrubowej ślimaka
skok linii śrubowej ślimaka
szerokość zwoju szczelina między
ślimaka
zwojem ślimaka a cylindrem
Podstawowymi wielkościami charakteryzującymi ślimak są: stosunek długości ślimaka do średnicy L/D oraz
stopień sprężanie, czyli stosunek głębokości kanału w strefie zasilania d<9 głębokości kanału w strefie dozowania; stopień ten — w celu zapewnienie
2!