29 Wiadomości wstępne
tbć), stawu biodrowego (coxitis tbc) i kolanowego (gonitis tbć). W gruźlicy kręgosłupa zmiany zazwyczaj zaczynają się od trzonu kręgowego, którego struktura ulega niszczeniu, tworzą się ropnie opadowe. Trzon kręgu nie wytrzymuje obciążenia w postawie pionowej, ulega spłaszczeniu, na skutek czego powstaje garb (gibbus).
Rozległe zmiany destrukcyjne w stawie biodrowym i kolanowym prowadzą do zwichnięć, naruszają proces wzrostu kości, i w efekcie staw często jest usztywniony w zgięciu (Bąk 1965).
Ich przyczyn upatrujemy w trzech sferach czynników, do których należą:
1. czynniki środowiskowe,
2. czynniki morfologiczne,
3. czynniki fizjologiczne.
Współczesne tempo życia i zmieniające się środowisko w jakim żyje człowiek stają się przyczyną powstawania niekorzystnych zmian w postawie ciała. Głównym mankamentem naszego życia, zarówno przy pracy, jak i podczas odpoczynku jest jego sedenteryjność (siedzący tryb życia). Na 12-15-godzinny dzień dziecka przeciętnie 4-7 godzin siedzi ono w szkole. 2-4 godzin odrabia lekcje, ok. 3 godzin odpoczywa, często też w pozycji siedzącej (czyta, ogląda program telewizyjny), 1 godzinę przeznacza na spożywanie posiłków. Stwierdzone ogólnie ograniczanie aktywności ruchowej na rzecz siedzącego trybu życia przyczynia się do określonych zmian adaptacyjnych. Zmianom tym - traktowanym jako przejaw procesu ewolucji - można by nie przeciwdziałać, gdyby nie upośledzały one wydolności fizjologicznej osobnika, przyjmowanej za główny probierz wartości ustrojowej. W tych warunkach człowiek współczesny pozbawił się wielu czynności stanowiących czynnik korekcji postawy.
Także takie czynniki, jak: niewłaściwe obuwie i ubiór, nieodpowiednie noszenie teczki z książkami, niedostosowanie ławki szkolnej do warunków fizycznych dziecka, złe oświetlenie i odległość od tablicy w szkole są powodem powstawania nawykowych wad postawy ciała.
Bardzo często przyczyna wad postawy leży w zaburzeniu napięcia mięśni, tzw. dystonii mięśniowej, powstałej na skutek różnych przyczyn (choroba, prze-