1105140039

palnik

Rys. 7. Spawanie gazowe acetylenowo-tlenowe Źródło: Mizerski J.: Spawanie. REA, Warszawa 2005

Spawalność metali i ich stopów

Spawalnością nazywa się zespół cech, dzięki którym uzyskuje się poprawne spoiny

0    dobrych właściwościach. Pojęcie spawalności wiąże się nie tylko z materiałem i stanem materiału, z którego jest wykonana dana konstrukcja, ale również z jej ukształtowaniem

1    z metodą spawania oraz warunkami, w których proces był prowadzony. Spośród stopów żelaza najłatwiej spawa się stale niskowęglowe o zawartości węgla do 0,25% C (zwłaszcza StOS, St3S, St4S - przeznaczone na konstrukcje spawane). Stale o wyższej zawartości węgla (do 0,4% C) wymagają podgrzewania przy spawaniu do temperatury 20(H-300°C; po spawaniu wskazane jest wyżarzenie gotowego wyrobu. Staliwa na ogół dają się spawać tak samo, jak stale o podobnych składach chemicznych. Z uwagi na większą niejednorodność struktury (wtrącenia niemetaliczne, pory) oraz istniejące w odlewie naprężenia własne zaleca się wyżarzanie odprężające przed spawaniem. Do materiałów trudne spawalnych należą stale wysokostopowe, żeliwo szare, stopy miedzi i aluminium. Spawanie żeliwa jest stosowane wyłącznie do naprawy uszkodzonych odlewów.

Zjawisko naprężeń i odkształceń spawalniczych

Proces spawania wymaga miejscowego doprowadzania dużych ilości ciepła. Ciepło płomienia gazowego lub łuku elektrycznego podgrzewa miejscowo spawane doczołowo elementy metalowe i stapia ich brzegi na wąskiej przestrzeni. Rozkład temperatur włączonych elementach jest nierównomierny.

Wzrost temperatury elementów metalowych powoduje zwiększenie ich wymiarów. Na skutek stygnięcia następuje skurcz liniowy i objętościowy metalu. Powstający skurcz spawalniczy jest znacznie większy od rozszerzalności materiału łączonych elementów. Wymiary złącza spawanego zmniejszają się, następuje skrócenie spawanych elementów. Zmniejsza się też podłużny i poprzeczny przekrój spoiny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19