Szczecin 22 grudnia 1999 r.
WOJEWÓDZKI ODDZIAŁ SŁUŻBY OCHRONY ZABYTKÓW w Szczecinie, ul. Kuśnierska 14 A rei. 433-70-66 Regon 005483925
Ldz.DZ-4200/18/0/99 Nr rejestru zabytków A-l 8
DECYZJA
w sprawie wpisania dobra kultury do rejestru zabytków
Na podstawie art. 5 pkt 1, art.8 ustl pkt3 iart.14 ustl pkt 1 ustawy z dn. 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury (tekst jednolity - Dł U. Nr 98, poz. 1150 z 1999 r.) oraz art 104 Kpa, w wyniku postępowania administracyjnego przeprowadzonego na wniosek Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Choszcznie
orzekam
wpisać do rejestru zabytków województwa zachodniopomorskiego pod numerem rejestru A-18
następujące dobro /a/ kultury : zespół budynków szpitala wraz z otoczeniem
przy nL Niedziałkowskiego w mieście: CHOSZCZNO gm. i pow. loco
W_akłgd zespołu wchodza n/w budynki:
1. budynek główny szpitala (działka nr 515 obr. Nr 3),
2. pralnia (działka nr 515 obr. Nr 3),
3. budynek d. oddziału dia zakaźnie chorych (później przychodni) (działka nr 518/1 obr. Nr 3),
4. budynek d. urzędu skarbowego (dz. nr 520 obr. Nr 3),
5. willa ob. budynek pogotowia ratnnkowego (dz. nr 519 obr. Nr 3)
6. W skład zespołu wchodzi również willa ob. oddiial rehabilitacji (dz. nr 521 obr. Nr 3) obiekt wpisany poprzednio do rejestru zabytków województwa gorzowskiego nr 446/98 dec. Wojewody Gorzowskiego znak: PSOZ-1-5340/11/98 z dn 3 Uli. 1998 r.)
w granicach : wyżej wymienionych działek obr. Nr 3 miasta Choszczna
KW15321A
(Granice ochrony konserwatorskiej wkreśiono pogrubioną linią na zał. mapie w skali 1:1000).
W 1904 r. podjęło decyzję w sprawie budowy szpitala w Choszcznie. Ustalono lokalizację na Przedmieściu Bramy Kamiennej nad płn-wsch. brzegiem Jeziora Klukom. Bogato ukształtowany teren, komponowany starodrzew (dęby, buki, kasztanowce, świerki i in.), efektowne widoki na jezioro stanowią o niezwykle a&akcyjnym jego położeniu.
Uroczyste poświęcenie sfinansowanego ze środków powiatowych i komunalnych a oddanego w zarząd joannitów szpitala odbyło się 03.XL1905 t.(„Joannicki Szpital w Choszcznie "niem. Johanniter-Krankenhaus Amswalde).Vł 1923 r. joannici przekazali szpital władzom powiatowym.
Projektantem i budowniczym szpitala był radca budowlany Mettke. Z pierwszej fazy budowy (1904-1905) pochodzą budynek główny, pralnia oraz wieża ciśnień.
W II-fazie rozbudowy szpitala w 1912 r. zbudowano budynek oddziału dla zakaźnie chorych (ob. budynek d. przychodni). W 1931 r. oddano do użytku nowe skrzydło budynku głównego.
Po II wojnie światowej włączono do zespołu szpitala szereg budynków usytuowanych po płd stronic najstarszej jego części.
1. Budynek główny -U-kondygnacyjny z użytkowym poddaszem. Złożony jest z dwóch zryzalitowanych skrzydeł połączonych pod kątem rozwartym. Budynek murowany o bogatej bryle (partie szczytów przykrytych naczółkowymi dachami wykonane w konstrukcji ryglowej). Starsze skrzydło usytuowane równolegle do skarpy . Do ściany szczytowej przylega leżakownia (pierwotnie w formie otwartej loggii). Nowsze skrzydło usytuowane prostopadle do skarpy (główne wejście poprzedza podcień z otworem o ostrołukowym wykroju).Elewacje o wystroju historyzującym (ceglany detal na tle otynkowanych ścian). Zachowała się w części oryginalna stolarka otworów okiennych i drzwiowych.
2. Budynek pralni, parterowy, murowany (z ceglanym detalem na tle otynkowanych ścian). Szczyty ryglowe.
3. Budynek d. oddziału dla zakaźnie chorych (później przychodnia). II-kondygnacyjny, murowany. Bogato ukształtowana bryła na nieregularnym, rozczłonkowanym rzucie. Wzniesiony w formach nawiązujących do historyzmu i secesji. Cenne wyposażenie wnętrz (westybul z elementami snycerki, balustrady schodów, belki stropu, kominek, sklepienie kryształowe przedsionka).
4. Budynek d. urzędu skarbowego, wzniesiony w 1935 r. o formach neobarokowych i modernistycznych. Założony na rzucie litery „C”. Bryła prosta. Skromny wystrój architektoniczny.
\ •
5. Willa ob. budynek pogotowia zbudowana w lalach 20-tych XX w. Budynek murowany -I- i II-kondygnacyjny. Bryła bogato ukształtowana.
Szpital w Choszcznie z uwagi na harmonijne wtopienie w otoczenie o wybitnych walorach widokowych i ekspozycyjnych, stanowi przykład dobrej klasy architektonicznej zespołu różnorodnych budynków powiązanych funkcjonalnie i powstałych w okresie od początku do lat 30-tych XX w. Z uwagi na zachowane pierwotne bryły, układ kompozycyjny elewacji z bogatym wyposażeniem architektonicznym i elementami wyposażenia wnętrz- w pełni zasługuje na objęcie ochroną konserwatorską.
Od decyzji niniejszej przysługuje stronie na podstawie art. i 27 § 1 i art J 29 § I i 2 Kpa -odwołanie do Generalnego Konserwatora Zabytków (ul. Ksawerów 13. 02-656 Warszawa)
2