1310108608

ANALIZA ANTYOKSYDANTÓW WYBRANYCH APHIDIDAE

Anna Urbańska, Henryk Matok, Emilia Miłobędzka

Uniwersytet Przyrodniczo - Humanistyczny w Siedlcach, Katedra Biochemii i Biologii Molekularnej, ul. B. Prusa 12, 08-110 Siedlce

Fenole są cząsteczkami istotnymi w naturalnej odpomości/obronie roślin przed Hemiptera. Biotransformacja fenoli obejmuje m.in. utlenianie i redukcję (redoks). Biokatalizatorami reakcji utleniania roślinnych mono-, di-, i polifenoli w Aphididae są oksydaza polifenolowa (PPO), i peroksydaza (PX) - zlokalizowane m.in. w wydzielinach ślinowych i jelicie środkowym. Metabolitami utleniania fenoli z udziałem PPO i PX są wolne rodniki fenolowe/semichinonowe, chinony i reaktywne formy tlenu (RFT) t.j. O2 i H2O2. Cząsteczkami, które redukują/stabilizują RFT/wolne rodniki są m.in. białka enzymatyczne, zawierające jony metali, głównie Fe, Cu, Mn, a także witaminy, pochodne izoprenu, niebiałkowe tiole (-SH) etc. Katalaza jest przykładowym enzymem anty oksydacyjnym Aphididae, który katalizuje dysproporcjonowanie/rozkład H2O2 w jelicie środkowym.

Praca prezentuje wyniki identyfikacji i analizy ilościowej nieenzymatycznych antyoksydantów, t.j. askorbinian (Wit. C), glutation (GSH), izoprenoidy - karoteny i tokoferole (Wit. E), w tkankach Aphididae t.j. Acyrthosiphon pisum (Harris), Sitobion avenae (F.), Rhopalosiphum padi (L.), Metapolophium dirhodum (Walker) i Myzus persicae (Sulzer). Wit. C zidentyfikowano w wodnistej frakcji śliny, w jelicie środkowym i hemolimfie. Zawartość Wit. C w mszycach jest wyższa w porównaniu z jej ilością w roślinach na których mszyce żywiły się. Najwyższą koncentrację Wit. C stwierdzono w Apisum, niższą w S.avenae, R.padi, M.dirhodum, a najniższą w M. persicae. W tkankach Apisum zidentyfikowano 3 karoteny m.in. ^-karoten, a w M.dirhodum 4 m.in. likopen. Zawartość karotenów w Apisum jest wyższa niż w R.padi, w której podobnie jak w M.dirhodum zidentyfikowano retinol (Wit. A). W tkankach roślin żywicielskich mszyc t.j. pszenica i groch zidentyfikowano wyłącznie P-karoten. W tkankach badanych Aphididae występują żółte i niebieskie barwniki, które uznano za ‘aphins’ - policykliczne hydroksychinony, mogące ulegać reakcjom/cyklom redoks. W mszycach wykryto Wit. E, m.in. w przewodzie pokarmowym, w ‘świetle’ którego obecny jest GSH. Występowanie wielu endogennych antyoksydantów drobnocząsteczkowych - hydrofilowych np. Wit.C i hydrofobowych np. karoteny, wskazuje na ich efektywność w ‘ochronie’ biomolekuł przed utlenianiem przez RFT, w wodnych i lipidowych ‘kompartmentach’ komórki/organizmu mszycy.