1673068556

Sprawą o wiele prostszą w świetle powyższych uwag jest właściwe wpisanie rezultatów badań do arkusza kalkulacyjnego (UWAGA! W tym miejscu zakładam, że opanowałeś Drogi Czytelniku podstawy pracy w MS EXCEL... tak, podstawy - to powinno w zupełności wystarczyć). Samo wpisywanie danych do arkusza kalkulacyjnego to praca nudna, męcząca i niewdzięczna. Etap ten jest jednak w mojej ocenie jednym z najważniejszych, o ile w ogóle nie najważniejszy. Bałaganiarstwo i ewentualne błędy popełnione na tym etapie w znaczący sposób utrudnią przyszłą pracę, o ile w ogóle jej nie uniemożliwią.

Wpisywanie danych uzyskanych w czasie badań do arkusza kalkulacyjnego to jak nauka przed bardzo trudnym egzaminem; uczysz się tygodniami (w teorii przynajmniej - sam byłem studentem i wiem jak to jest), chociaż sam egzamin trwa zaledwie godzinę lub dwie. Niestety, tak to już jest w tym życiu - bez solidnego wkuwania nie ma szans na pozytywny rezultat w przypadku naprawdę ciężkich egzaminów (chociaż i tu niektórzy z Was pewnie z przekąsem mruczą pod nosem: „teoria”)-

W jaki sposób wprowadzać zatem dane, by były one „wpisane poprawnie”? Dobre pytanie... i chyba jeszcze lepsza odpowiedź: „to zależy”. Sposób uzupełniania arkusza kalkulacyjnego uzależniony jest przede wszystkim od rodzaju otrzymanych w czasie badań rezultatów i od tego, jakie obliczenia zamierzamy na ich podstawie przeprowadzić.

Ponieważ niniejsze opracowanie w swoim założeniu skierowane jest do „niestatysty-ków”, którzy z przymusu muszą zająć się „wybitnymi podstawami” tej, jakże pięknej nauki, skupmy się na przykładzie najprostszym, ale zarazem najczęściej spotykanym.

Załóżmy zatem, że analizie poddane zostaną wartości pomiarów cech statystycznych uzyskanych podczas badania dwóch różnych populacji, np. poziom trzech wybranych zdolności motorycznych (Mi, M2, M3) uczniów ze szkół publicznych i prywatnych. Zalecany przeze mnie sposób wpisywania danych do arkusza prezentuje rysunek numer 1.

Największą przejrzystość wprowadzanych do arkusza danych zapewnia ich wpisanie w kolumny. W tym przypadku najlepiej do każdej z kolumn wprowadzić wartości charakteryzujące jedną z mierzonych w danej próbie cech statystycznych (Rys. 1).

Wpisywanie danych najlepiej rozpocząć od drugiego wiersza. W pierwszym warto jest wprowadzić krótki opis charakteryzujący poszczególne dane (informacja taka jest szczególnie przydatna w przypadku danych wpisanych w większą liczbę kolumn).

10