Tkanka/następstwo |
Dawka progowa, Sv |
Jądra Niepłodność czasowa Niepłodność trwałą |
0,15 3,5-6,0 |
Jajniki Niepłodność |
2,5-6,0 |
Soczewka oka | |
Wykrywalne zmętnienie Upośledzenie widzenia |
0,5-2,0 5,0 |
Szpik kostny Upośledzenie hematopoezy |
5,0 |
Skóra | |
Rumień, suche złuszczenie naskórka |
3,0-5,0 |
Sączące złuszczenie naskórka |
20 |
Martwica naskórka i skóry właściwej |
50 |
Całe ciało | |
Ostra choroba popromienna-zgon |
1,0 |
Możemy chronić się przed promieniowaniem jonizującym stosując trzy proste zasady. Skrócić do minimum czas ekspozycji, zwiększyć odległość od źródła a także zastosować odpowiednie osłony. Te trzy zasady opisane są w punkcie 5. Jeśli chodzi jednak o ograniczenie skutków promieniowania wymienimy kilka innych.
Blokada tarczycy. Wiele osób słyszało o płynie Lugola, który był stosowany po awarii w Czarnobylu. Dostarczenie do organizmu jodu i jodku potasu miało na celu ograniczenie wchłaniania przez organizm radioaktywnego jodu, który znajduje się w opadach promieniotwórczych. Nadmiar jodu w organizmie, powstrzymuje go przed wchłanianiem radioaktywnych izotopów jodu.
Chelatory. W przypadku skażeń zewnętrznych plutonem zaleca się miejscowe stosowanie chelatora - kwasu dietylenotriaminopentaoctowego (DTPA). Podawanie aerozolu DTPA zaleca się także w przypadku podejrzenia o wdychanie plutonu w celu zmniejszenia depozytów płucnych. DTPA używany był z powodzeniem także jako chelator zwiększający wydalanie plutonu z moczem w przypadkach skażeń wewnętrznych.
Błękit Turnabulla, zwany także błękitem pruskim (FeK[Fe(CN)6]
heksacyjanożelazian(II) potasu żelaza (III), żelazocyjanek potasowo-żelazowy) Stosujemy w sytuacjach, gdy organizm skażony jest cezem promieniotwórczym. Błękit pruski dostarczony do organizmy wiąże cez i jest szybko wydalany.
Kolejnym sposobem ograniczenia skutków promieniowania jest odpowiednia opieka zdrowotna. Statystycznie podstawowa opieka zdrowotna zwiększa już dwukrotnie szansę przeżycia, natomiast intensywna opieka zdrowotna aż trzykrotnie.
Żeby ograniczyć skutki promieniowania istotna może być także transfuzja krwi lub przeszczep szpiku kostnego.
5. Sposoby ochrony przed promieniowaniem jonizującym
Metody ochrony przed promieniowaniem jonizującym różnią się w zależności od rodzaju promieniowania oraz źródła. Istnieją jednak pewne podstawowe zasady dotyczące wszystkich rodzajów źródeł oraz rodzajów promieniowania zarówno w przemyśle jak i medycynie. Bez względu na to czy źródło jest otwarte czy zamknięte i czy emituje