2500335961

Projekt pn. „Wzmocnienie potencjału dydaktycznego UMK w Toruniu w dziedzinach matematyczno-przyrodniczych” realizowany w^: ramach Poddzialaiua 4.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

klasyczna

(stała Plancka h->0)

kwantowa

(h= 6.626 0693 (11) 10 ³⁴ J s>

relatywistyczna (c=3xl08 m/s) nierelatywistyczna (c = <x>)

Warto pamiętać, że świat jest „relatywistyczny”, tzn. do opisu materii powinniśmy w zasadzie stosować relatywistyczną mechanikę kwantową. Na szczęście na ogół w technice te zjawiska relatywistyczne nie są istotne i możemy ograniczyć się do opisu nierelatywistycznego.

STW i OTW

Przy okazji dyskusji sceny zjawisk fizycznych wypada zrobić małą dygresję na temat szczególnej teorii względności (STW). Jest to ciekawe samo w sobie, jak fizycy łączą czas i przestrzeń w jeden obiekt zwany czasoprzestrzenią [zob. np. „Fizyka ruchu i czasoprzestrzeni”, Michał Heller PWN, Warszawa 1993]. W grach komputerowych Sci-Fi na pewno każdy zetknął się tym pojęciem. Jeżeli czas potraktujemy na równi ze współrzędnymi przestrzennymi x, y, z, np. poprzez pomnożenie współrzędnej czasowej przez stałą c ( m/s x s= m) to otrzymamy zmienną, która ma taki sam wymiar, co współrzędna położeniowa x, czy y. Łatwo jest teraz zrozumieć pojęcie zdarzenia -czegoś (zdarzenia A), co się wydarzyło w czasie tA i miejscu o położeniu xa, yA, Za- STW bada związki pomiędzy takimi zdarzeniami. Kulkę leżąca na stole (spokojnie) opisuje się w tym formalizmie przy pomocy tzw. linii świata na diagramie Minkowskiego. Przykład:

m

A

Model Minkowskiego.

u .........^p tauax? ■    ’

Rys.W.4. - Trzy obiekty - echolokalizacje Einsteina wg Minkowskiego

Rys. 1.1 Przykład diagramu Minkowskiego (Internet)