276061813

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.    System bankowy

4.1.1.    Materiał nauczania

System bankowy stanowi ogniwo systemu finansowego. Funkcjonuje w strukturze dwuszczeblowej poprzez Narodowy Bank Polski (NBP) i banki komercyjne.

Podstawą prawną systemu bankowego jest ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe oraz ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim.

Realizowana polityka pieniężno-kredytowa w ramach systemu bankowego ukierunkowana jest na:

-    utrzymanie stałego poziomu cen,

-    utrzymywanie pożądanego poziomu podaży pieniądza,

-    kształtowanie stóp %,

-    usprawnianie rozliczeń gotówkowych i bezgotówkowych, stosowanie systemu preferencji kredytowych,

stosowanie systemu poręczeń i gwarancji dla małych podmiotów gospodarczych,

-    utworzenie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Głównym podmiotem systemu bankowego jest NBP - centralny bank emisyjny (ostateczne źródło dostarczania środków płatniczych w celu zapewnienia bieżącej płynności i utrzymania rezerw).

Do głównych zdań NBP należy:

-    organizowanie rozliczeń pieniężnych,

-    prowadzenie gospodarki rezerwami,

-    organizowanie obrotu walutami i dewizami,

-    bankowa obsługa budżetu państwa,

-    refinansowanie działalności banków komercyjnych,

-    kształtowanie warunków niezbędnych do rozwoju systemu bankowego,

-    kształtowanie polityki pieniężnej,

-    współpraca z międzynarodowymi instytucjami finansowymi,

-    emitowanie znaków pieniężnych.

Organami NBP są:

-    Prezes NBP - powoływany przez Sejm, na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, na okres 6 lat, może tę funkcje sprawować nie dłużej niż dwie kadencje,

Rada Polityki Pieniężnej - ustala założenia polityki pieniężnej, wysokość stóp procentowych, zasady i stopy rezerw obowiązkowych, zatwierdza plan finansowy NBP, sprawdza działalność NBP, przyjmuje roczne sprawozdania NBP, dokonuje oceny działalności NBP, ustala zasady rachunkowości NBP,

Zarząd NBP - pełni funkcje wykonawcze: realizuje uchwały Rady Polityki Pieniężnej, udziela bankom upoważnień do wykonywania czynności obrotu dewizowego, realizuje zadania z zakresu polityki pieniężnej, nadzoruje operacje otwartego rynku.

Bank centralny w stosunku do banków komercyjnych włada instrumentami nadzoru:

-    przymusu bezpośredniego - wydawanie licencji, wyznaczanie limitów kredytów preferencyjnych, wyznaczanie norm ostrożności owych, ustalanie stopy rezerwy obowiązkowej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

7