skanuj0008 3

System bankowy w Polsce.

I. Zasady funkcjonowania banków.

1. Banki - pojęcie i rodzaje.

Powstanie i rozwój banków łączy się z faktem pojawienia się pieniędzy oraz z potrzebą obsługi obrotu pieniężnego.

Powstanie banków poprzedziła działalność osób obsługujących obieg pieniężny, nazywanych w średniowieczu bankierami. Z czasem osoby te zaczęły świadczyć jeszcze inne usługi, m.in. polegające na przyjmowaniu depozytów pieniężnych od klientów, udzielaniu pożyczek oraz przekazywaniu pieniędzy do innych miejscowości czy innych krajów.

Sama nazwa „bank” pochodzi od włoskiej nazwy - banco - oznaczającej kontuar, przy którym dokonywano operacji pieniężnych. Najstarsze banki - zwane domami handlowymi - powstały w średniowiecznych miastach włoskich (Genua, Wenecja, Mediolan), a także w miastach hanzeatyckich (Amsterdam, Rotterdam, Hamburg).

W początkowym okresie kapitalizmu banki pełniły funkcje usługowe w' stosunku do kapitału przemysłowego. Ich podstawowym zadaniem było przechwytywanie czasowo wolnych środków pieniężnych i oddawanie ich (odpłatnie) przedsiębiorcom zgłaszającym na nie popyt.

Obecnie, z ekonomicznego punktu widzenia rolą banków jest:

■    przejmowanie szeregu czynności finansowych z jednostek gospodarczych i gospodarstw domowych oraz

■    dokonywanie transformacji ryzyka i terminu przy przyjmowaniu wkładów oraz udzielaniu kredytów.

Banki przyjmują wkłady, prowadzą rachunki, udzielają kredytów, czy też dokonują rozliczeń pieniężnych przy czym wykonują te czynności na dużą skalę. Podmioty gospodarujące, a także obywatele, jeżeli dysponują wolnymi nie wykorzystanymi środkami, dążą do takiego ich umieszczenia, które zapewniłoby korzyść w postaci odsetek oraz zabezpieczyło przed ryzykiem utraty tych środków w przypadku lokaty u niepewnego kredytobiorcy. Koncentracja wierzytelności wiąże się z dużym ryzykiem. Przekazanie środków pieniężnych do banku, który profesjonalnie zajmuje się udzielaniem kredytów, redukuje znacznie to ryzyko. Występuje tu bowiem swoista transformacja ryzyka przy udzielaniu kredytu i - co za tym idzie - zapewnienie pewności wkładu.

Bank - to zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem bankowym - podmiot posiadający osobowość prawną, utworzony zgodnie z przepisami prawa, działający na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.

Ponadto innymi cechami banków są : samodzielność i samofinansowanie.

I