oddziaływania cieczami względnie gazami. Podstawowym parametrem własności hydrogazomechanicznych skal i gruntów jest więc wilgotność
Wilgotność skaty W7 jest to procentowy stosunek masy wody M„ porach skały do masy suchej próbki M.d (masy szkieletu skafy):W=(M„/M<i)*100%
Wilgotność naturalna Wn odpowiada naturalnej zawartości wody w skale, niezależnie od tej ilości jaka. może skata w ogolę wchłonac.
W celu określenia stanu zawilgocenia skafy i sprawdzenia, wjakim stopniujej pory s£[ wypehiione woda, należy wyznaczyć wilgotność całkowitą i stopień wilgotności . .
Wilgotność całkowita Wsr jest to największa względna ilości wody, gdy pory skafy sa, całkowicie wypehiione wodą.:
gdzie:
e — wskaźnik porowatości, p — ciężar właściwy szkieletu skalnego, kN/m3; : r w — ciężar właściwy wody = 9,81 kN/m3;
Stopień wilgotności Sr jest to stosunek objętości wody znajdującej sie w porach i pustkach skały Vw, do ich objętości całkowitej Vp:
tV„ wilgotność naturalna próbki.
W zaieznosci od wartości stopnia wilgotności wyróżniamy następujące stany zawilgocenia gruntów sypkich:
Sr=0-gr suchy
0,0<Sr<0,4-gr małowilgotny 0,4 < Sr < 0,8 — grunt wilgotny;
0,8 < Sr< 1,0— grunt mokry
Obecnosc wody wpływa również na ksztattowanie sie własności gruntów spoistych, zwłaszcza na tzw. konsystencje. Rozróżnia się następujące konsystencje gruntów spoistych:
- płynną - grunt zachowuje się jak ciecz i nie ma prawie żadnej wytrzymałości na ścinanie
- plastyczną — grunt o tej konsystencji poddany pewnemu naciskowi odksztatca się, nie ulega przy tym spękaniom i zachowuje nadany mu kształt
-zwartą grunt o tej konsystencji odksztatea sie dopiero przy dużych
naciskach, a odkształceniom towarzyszą spękania. Poszczególne konsystencje są odgraniczone od siebie e sposób bardzo umowny gr-mi konststencji
Granica ptynnosci WL, jest to wilgotność w procentach jaką ma masa gruntowa umieszczona w miseczce aparatu Casagrande'a, gdy wykonana w niej bruzda zlewa sie przy dwudziestym piątym uderzeniu miseczki o podstawę aparatu.
Granica plastyczności W,, - jest to wilgotność w % jaką ma grunt gdy przy kolejnym wałeczkowaniu bryłki gruntu wałeczek pęka po osiągnięciu śr 3mm
Granica skurczalności W,- jest to wilgotność w % jaką ma grunt gdy przy suszeniu bryłka gruntu przestaje zmniejszać swą objętość.
Plastyczne własności gruntów charakteryzuje stopień plastyczności i wska-znik plastyczności.
Stopień plastyczności Ji. —jest to stosunek różnicy wilgotności naturalnej danego gruntu i granicy plastyczności do różnicy granicy płynności i granicy plastyczności: „. gdzie:
Wn wilgotność naturalna, %;
Wp — granica plastyczności, %;
WL — granica płynności, %.
W zaieznosci od stopnia plastyczności i wilgotności naturalnej wyróżniamy nastepujaące stany gruntów spoistych(grunty:zwarty,półzwarty,twardoplastyczny,plastyczny miękkoplastyczny, płynny)
Wskaźnik plastyczności Jp jest to różnica pomiędzy granicaą płynności WL i granica plastyczności Wp:
JP= WL-W„ %
Zdolność skał porowatych do przepuszczania cieczy lub gazu siecią kanalików, utworzonych z ich porów pod działaniem naporu hydraulicznego naz. się przepuszczalnością