zadanie 7. Badanie metodami spektroskopowymi układów biologicznych
i środowiskowych oraz innych układów złożonych
Zakład 52
1. Pomiar zawartości pierwiastków śladowych w próbkach biologicznych, medycznych i środowiskowych oraz określenie wpływu metali ciężkich na procesy fizjologiczne metodami PIXE i PIGE z użyciem wiązek jonów z akceleratora typu Van de Graaffa.
- Wykonano pomiary składu pierwiastkowego mikrokryształów monacytów oraz cyrkonów, w których określano zawartości pierwiastkowe ołowiu, uranu i toru. Głównym celem badań było określenie wieku formowania się skał na podstawie wzajemnych relacji w/w pierwiastków (badania te są prowadzone we współpracy z Instytutem Nauk Geologicznych PAN).
- Określono skład pierwiastkowy w próbkach nerek, śledziony oraz trzustki szczurów z wywołaną cukrzycą typu I, którym podawano 5 różnych kompleksów wanadu. Wykazano różnice w akumulacji wanadu w zależności od organu oraz określono wpływ podawanych kompleksów na stężenia pozostałych pierwiastków śladowych (takich jak: potas, wapń, mangan, żelazo, miedź, cynk).
2. Pomiar składu pierwiastkowego, oznaczanie stopnia utlenienia metali z III grupy oraz określenie lokalnej struktury wokół atomu centralnego w próbkach biologicznych i medycznych, w oparciu o metody wykorzystujące promieniowanie synchrotronowe.
- Dokonano pomiaru składu pierwiastkowego linii komórkowych prostaty ze szczególnym uwzględnieniem rozkładu cynku. Określono zależność występowania pierwiastków od rodzaju linii komórkowej oraz sposobu utrwalania komórek. Hodowle prowadzono dla linii LNCaP, Du-145 oraz PC-3. Ponadto zbadano stopień utlenienia siarki występującej w różnych związkach organicznych oraz komórkach w celu identyfikacji związków odpowiedzialnych za transport żelaza w tkankach i komórkach nowotworowych. Zbadano też zmianę położenia krawędzi absorpcji dla związków cynku i skorelowano ją z lokalną strukturą otoczenia atomów cynku. Pomiary wykonano wykorzystując wiązki promieniowania synchrotronowego z układów pomiarowych zlokalizowanych przy synchrotronach w HASYLAB (Hamburg, Niemcy) i LNF (Frascati, Włochy).
3. Badanie własności mechanicznych (elastyczność, adhezja) w układach biologicznych z użyciem mikroskopu sił atomowych (SFM).
- Prowadzono analizę danych uzyskanych w pomiarach siły oddziaływania cząsteczek adhezyjnych (głównie N-kadheryny i betal-integryn) na powierzchni komórek prawidłowych i nowotworowych, (pomiary te są wykonywane we współpracy z Katedrą Biochemii Lekarskiej CMUJ w Krakowie).
- Opracowano metodykę przygotowania podłoży dla macierzy białkowych, których jakość została zweryfikowana za pomocą mikroskopu fluorescencyjnego. Przeprowadzono analizę obrazów (badania te są prowadzone we współpracy z Instytutem Fizyki UJ w Krakowie).
- Badano działanie wolnych rodników wytworzonych poprzez naświetlanie nanocząsteczek Ti02 światłem UVA na żywe komórki (w'spółpraca z Politechniką w Lozannie i Instytutem Fizyki PAN w Warszawie).
- Analizowano wyniki pomiarów deformowałności i agregacji erytrocytów pochodzących od pacjentów cierpiących na chorobę niedokrwienną serca (współpraca z Katedrą Chorób Wewnętrznych i Gerontologii CMUJ w Krakowie).
4. Badanie mechanizmów wydzielania tlenu w procesie fotosyntezy.
- Badano aktywność strony donorowej metodą szybkiej polarografii oraz stronę akceptorową
34