.2. Proces zarządzania ryzykiem
Zarządzanie ryzykiem polega na podejmowaniu pewnych decyzji i realizacji takich działań, które prowadzą do osiągnięcia przez inwestora akceptowalnego poziomu ryzyka35. Poziom ten oznacza, że wartość inwestycji nie spadnie poniżej pewnej granicznej wartości. Zarządzanie ryzykiem stanowi zatem jeden z najważniejszych elementów w procesie inwestycyjnym. Do najważniejszych celów zarządzania ryzykiem finansowym należy ustalenie pewnej kwoty kapitału, która pozwoli zabezpieczyć przyszłe, nieoczekiwane straty.
Ocena procesu zarządzania portfelem jest dla każdego inwestora istotnym zadaniem. Kluczowe etapy zarządzania ryzykiem portfela są następujące36:
• określenie profilu inwestora,
• wyznaczenie celów inwestycyjnych,
• strategiczna alokacj a aktywów,
• taktyczna alokacja aktywów, czyli szczegółowa budowa portfela,
• kontrola i ewentualne zmiany składu portfela.
Pierwszy krok polega na scharakteryzowaniu profilu inwestora. Najważniejszymi jego elementami są: poziom wiedzy o inwestowaniu oraz stosunek do ryzyka. Ponadto w charakterystyce uwzględnia się takie cechy jak: wiek, zawód, wykształcenie, sytuację materialną oraz status rodzinny. Najważniejszym elementem charakterystyki inwestora jest jednak poziom jego awersja do ryzyka. Im większa awersja, tym inwestycja powinna składać się w większym stopniu z aktywów wolnych od ryzyka.
Drugi krok w zarządzaniu portfelem pozwala na określenie celów inwestycyjnych, czyli uzyskanie odpowiedzi na pytanie o wielkość zysków z inwestycji i ich przeznaczenie. W literaturze przedmiotu spotkać można się z czterema powszechnie występującymi celami inwestycyjnymi37:
• otrzymania jak największych zysków z zainwestowanego kapitału,
• osiągnięcie stałych dochodów w różnych odstępach czasu,
• uzyskania najbezpieczniejszej formy inwestycji kapitału,
• zdobycie dużej płynności inwestycyjnej.
35 Ibidem
36 Jajuga K., Jajuga T., Inwestycje: instrumenty finansowe, ryzyko finansowe, inżynieria finansowa, PWN, Warszawa, 2007
37 Ibidem
20