Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z problematyką obciążeń dynamicznych dźwignic powodowanych pokonywaniem nierówności toru jezdnego. W trakcie jego realizacji przeprowadzona zostanie analiza zagadnienia od strony teoretycznej, z uwzględnieniem zaleceń norm branżowych, a następnie weryfikacja doświadczalną uzyskanych wartości poprzez pomiary przyspieszeń pionowych występujących podczas przejazdu suwnicy laboratoryjnej po specjalnie przygotowanym torze jezdnym.
Na konstrukcję nośną oraz mechanizmy urządzeń dźwignicowych oddziałują podczas ich pracy zarówno siły statyczne, wynikające z ciężaru ładunku i ciężaru elementów własnych, jak i zróżnicowane siły dynamiczne. W kierunku pionowym istotne znaczenie mają obciążenia dynamiczne powodowane pokonywaniem nierówności podłoża podczas przejazdu dźwignicy. Są one wynikiem kinematycznych wymuszeń pochodzących od kół jezdnych odwzorowujących niedoskonałości toru jezdnego. Ponieważ mechanizmy jezdne dźwignic z reguły pozbawione są elementów amortyzujących w postaci ogumienia czy podatnego zawieszenia, jedynym elementem częściowo kompensującym gwałtowny wzrost pionowego przyspieszenia pozostaje sprężystość układu cięgnowego oraz konstrukcji nośnej dźwignicy.
Pokonywanie nierówności toru jezdnego przez dźwignicę sprowadza się w praktyce do następujących trzech sytuacji, z których dwie pierwsze są w sposób usystematyzowany ujęte w normach:
• przejazd przez próg torowiska (np. spoinę łączącą odcinki szyn przesuniętych względem siebie w płaszczyźnie pionowej),
• przejazd przez szczelinę (np. przerwę dylatacyjną pomiędzy odcinkami szyn połączonych śrubami),
• przejazd przez nierówność innego typu (zanieczyszczenia, przypadkowe małe przedmioty).
W ramach ćwiczenia rozważony zostanie pierwszy z powyższych przypadków. Obiektem badań będzie zamontowana w Laboratorium Dźwignic suwnica bramowa.
Przystępując do analizy zagadnienia od strony teoretycznej, należy zacząć od przyjęcia modelu suwnicy bramowej, pozwalającego uprościć obliczenia.
Podobnie jak w przypadku sił dynamicznych związanych z podnoszeniem ładunku, również przy analizie obciążeń pionowych wynikających z ruchów torowych stosuje się uproszczony, jednomasowy model sprężysto-kinetyczny konstrukcji dźwignicy (rys. 1).
MO
Rys.l. Model dynamiczny dźwignicy (sprężysto-kinetyczny)
-2-