plik


ÿþ2003/2004 WICZENIE NR 5 Melas  cz[ teoretyczna 1. Wstp Melas jest produktem odpadowym przy produkcji cukru. SkBadaj si na niego cukry i wszystkie substancje niecukrowe nie usunite wraz z wysBodkami i szlamem defekacyjnym. Jest ciecz ciemnobrunatn, bardzo gst (1,35 g/cm3) o swoistym zapachu (z wyczuwalnym aromatem karmelu), sBodki  o gorzkim posmaku. Ilo[ melasu jest proporcjonalna do ilo[ci wyprodukowanego cukru w cukrowni. SkBad chemiczny melasu zale|y od gatunku buraków, od warunków gruntowych i klimatycznych ich wegetacji, a tak|e od rodzaju procesu technologicznego produkcji cukru. 2. Wymagania fizykochemiczne Klasa Cechy I II Pozorna zawarto[ suchej substancji, %, nie mniej ni| 75 73 Pozorna zawarto[ sacharozy, %, 46 44 nie mniej ni| WspóBczynnik czysto[ci, %, nie 65 Nie normalizuje si wicej ni| Warto[ pH 7,0  8,5 7,0  9,0 Zawarto[ substancji redukujcych, 1,0 %, nie wicej ni| Zawarto[ kwasów lotnych, %, nie 1,4 Nie normalizuje si wicej ni| Zawarto[ SO2, %, nie wicej ni| 0,1 Zawarto[ szlamu, %, nie wicej ni| 0,3 3. SkBad chemiczny Zawarto[ azotu ogólnego w melasie powinna wynosi nie mniej ni| 1,6%. Z azotowych substancji organicznych melas zawiera gBównie betain oraz kwas asparaginowy i glutaminowy. Dobrze przyswajalnym dla dro|d|y jest azot aminowy, ale jego zawarto[ w melasie jest minimalna i wynosi 0,06 0,45%. Im wicej azotu przyswajalnego jest w melasie, tym lepsza wydajno[ produkcji dro|d|y. Do substancji barwicych melas zalicza si gBównie karmel i melanoidyn. Substancje mineralne melasu skBadaj si z wglanów, siarczanów, chlorków, azotanów i maBej ilo[ci fosforanów. Jednak zwizków azotu i fosforu jest za maBo i dlatego do brzeczki melasowej dodaje si roztwór siarczanu amonu jako zródBo azotu oraz wycig z superfosfatu jako zródBo fosforu. Na 1 t przerabianego w gorzelni melasu zu|ywa si 10-12 kg superfosfatu oraz ok. 1 kg siarczanu amonu. Zamiast tego mo|na stosowa 0,2 kg mocznika i 1 kg fosforanu amonu. A.Poreda 1 2003/2004 Najcenniejszym z cukrów melasu jest sacharoza ze wzgldu na jej ilo[ i dobr przyswajalno[ przez dro|d|e. Znajduje si tu tak|e trójcukier  rafinoza w ilo[ci 2%. Enzymy dro|d|owe rozkBadaj rafinoz na fruktoz i melibioz (glukoza + galaktoza). Ta ostatnia nie jest przyswajalna przez dro|d|e. Oprócz tych dwóch cukrów melas zawiera niewielkie ilo[ci cukru inwertowanego. 4. Wykorzystanie melasu Jako surowiec melas wykorzystywany jest do produkcji:  dro|d|y piekarskich  dro|d|y paszowych  alkoholu w gorzelnictwie przemysBowym  kwasów organicznych  kwas cytrynowy, kwas mlekowy  butanolu, acetonu  innych substancji, np. witamin. 5. Melas w gorzelnictwie Melas rozcieDczony wod nazywa si w gorzelnictwie brzeczk. Fermentacja melasu nie rozcieDczonego nie jest mo|liwa, poniewa| w melasie jest zbyt du|e st|enie cukrów i soli nieorganicznych. Melas odznacza si tak|e du| zawarto[ci substancji niecukrowych, które przejawiaj swoj aktywno[ jako inhibitory wzrostu dro|d|y; utrudniaj one ich rozmna|anie i hamuj procesy fermentacyjne. Równie| z tego powodu fermentacj przy produkcji spirytusu prowadzi si w rozcieDczonych roztworach melasu. Najlepsze warunki dla rozmna|ania dro|d|y wystpuj wtedy, gdy melas jest rozcieDczony dziesiciokrotnie, a nawet trzydziestokrotnie, do gsto[ci 2-40Blg. Przez odpowiedni adaptacj niektórych szczepów dro|d|y otrzymano rasy rozmna|ajce si równie| w trudnych warunkach, tj. w brzeczkach melasowych o gsto[ci nawet 250Blg. Jednym z czynników hamujcych wzrost dro|d|y przy ni|szych st|eniach jest alkohol etylowy, który ju| w st|eniu 0,7% mo|e mie ujemny wpByw na rozmna|anie komórek. Przy fermentacji alkoholowej ujemny wpByw wywiera na dro|d|e zwikszona zawarto[ w surowcu kwasów lotnych (ponad 2%). Melas magazynuje si w cukrowniach oraz przetwórniach u|ytkowych przez okres 5 8 miesicy. Podczas dBugotrwaBego przechowywania jego skBad chemiczny i mikrobiologiczny cz[ciowo si zmienia, w wyniku czego traci on sacharoz, nastpuje zaka|enie drobnoustrojami i taki melas staje si wadliwy, poniewa| mo|e by gBównym zródBem infekcji bakteryjnej w przemy[le fermentacyjnym. Rozró|nia si trzy rodzaje fermentacji w gorzelniach przemysBowych:  metoda okresowa  metoda póBcigBa  metoda cigBa - dwupotokowa (dwa strumienie brzeczki o ró|nym st|eniu) - Biostil  szwedzkiej firmy Alfa-Laval (stosujc brzeczk o jednym st|eniu) 1. 0Blg i 0Bx  jednostki równocenne. Okre[laj zawarto[ substancji ekstraktywnej. 2. 0Blg  okre[laj procentow zawarto[ substancji ekstraktywnych, np. w browarnictwie: cukry, biaBka, inne substancje 3. 0Bx  okre[laj procentow zawarto[ sacharozy A.Poreda 2 2003/2004 6. Rodzaje areometrów  omówienie Areometry sBu| do pomiaru gsto[ci cieczy lub st|enia ciekBego roztworu i dziaBaj na zasadzie prawa Archimedesa i prawa ci|enia. Jest to szklany, pionowy pBywak, skBadajcy si z cz[ci rozszerzonej, obci|onej rtci lub oBowiem oraz z tzw. trzpienia, na którym naniesiona jest skala. PodziaBka wyskalowana jest w jednostkach gsto[ci (densymetr) lub w procentach st|enia danej substancji (alkoholomierz, sacharymetr, solomierz itp.). Areometr zostaB wynaleziony prawdopodobnie ju| w staro|ytno[ci. Nowo|ytnym wynalazc arometru byB Baumé, który 1786 roku zbudowaB areometr do pomiaru gsto[ci i wprowadziB umown skal, tzw. skal Baumégo. Zastosowanie areometru do pomiaru st|enia roztworu jest gBówn zasBug Gay Lussaca, który zbudowaB alkoholomierz. Pod pojciem czuBo[ci areometru rozumiemy stosunek przyrostu wysoko[ci trzpienia do przyrostu gsto[ci: " h V = " d S CzuBo[ areometru jest tym wiksza im objto[ cz[ci rozszerzonej (V) jest wiksza, a przekrój poprzeczny trzpienia (S) mniejszy. W czuBych areometrach stosunek V : S = 500 600 i wyznaczaj one gsto[ do czwartego znaku po przecinku. W zwykBych areometrach stosunek V : S wynosi 50 100. a) Areometr Ballinga (0Blg) i Brixa (0Bx) Areometry te nazywane s cukromierzami i ich wskazania odnosz si do wodnego roztworu sacharozy. W [rodowiskach wodnych zawierajcych obok sacharozy i inne cukry lub zwizki, np. kwasy organiczne, sole mineralne, garbniki  wskazania cukromierza s obarczone bBdem. BBd pomiaru bdzie tym wikszy, im wicej ró|ni si ci|ar wBa[ciwy substancji towarzyszcej sacharozie od ci|aru wBa[ciwego sacharozy. W [wie|ych zacierach, moszczach, brzeczce piwnej i melasie, wskazania areometru Ballinga niewiele si ró|ni od rzeczywistej zawarto[ci suchej masy w badanym [rodowisku. Wynika to z tego, |e ci|ary wBa[ciwe ró|nych cukrów prostych i zBo|onych niewiele ró|ni si od ci|aru wBa[ciwego sacharozy. Obecno[ w roztworze alkoholu etylowego lub innych zwizków lotnych, których ci|ar wBa[ciwy jest znacznie mniejszy od ci|aru wBa[ciwego sacharozy, zmniejsza istotnie wynik pomiaru. Gsto[ alkoholu etylowego jest w przybli|eniu dwa razy mniejsza ni| gsto[ cukru. Zakres pomiaru przy pomocy areometru Ballinga wynosi 1 1,4 g/cm3, a skala ma podziaBk od 00 do 800. GBboko[ zanurzenia si areometru w wodzie destylowanej o temp. 200C oznaczono kresk  0 , a gBboko[ zanurzenia w 10 % wodnym roztworze sacharozy o temp. 200C, oznaczono kresk  10 . OdlegBo[ midzy kreskami dzielimy na 10 cz[ci, z których ka|da kreska oznacza 1 % sacharozy albo 10 Blg. b) Areometr (alkoholomierz) Podaje w czystych roztworach wodnych st|enie alkoholu etylowego w procentach objto[ciowych. A.Poreda 3 2003/2004 10 Trallesa (1 0 Tr) odpowiada st|eniu 1 % obj. etanolu. Mog by tak|e stosowane alkoholomierze Richtera, które podaj st|enie alkoholu w procentach wagowych. Zakres pomiaru areometru Trallesa wynosi od 1 do 0,729 g/cm3. GBboko[ zanurzenia si areometru w wodzie destylowanej o temp. 200C oznaczono kresk  0 , a gBboko[ zanurzenia si w czystym alkoholu (temp. 200C), oznaczono kresk  100 . Poniewa| ci|ar wBa[ciwy alkoholu jest mniejszy od jedno[ci, wobec tego kreska  0 znajduje si w dolnej cz[ci trzpienia, a kreska  100 w górnej cz[ci. OdlegBo[ midzy kresk  0 , a kresk 100 ustalamy praktycznie, gdy| zmiany gsto[ci nie s proporcjonalne do zmian zawarto[ci alkoholu. W winiarstwie i gorzelnictwie przyjto procenty objto[ciowe (10 Tr = 1 cm3 absolutnego etanolu na 100 cm3 roztworu o temp. 200C). W piwowarstwie stosuje si zarówno procenty objto[ciowe, jak i wagowe (1 g alkoholu na 100 g roztworu). c) Inne areometry " Areometr Gay Lussaca  podaje gsto[ w zakresie 0 1,9 g/cm3 " Areometr Baumégo  woda ma wedBug tego areometru gsto[ równ 00 Bé, 0 a st|ony H2SO4 o gsto[ci 1,84 g/cm3, wykazuje 66 Bé. W du|ym przybli|eniu 10 Bé odpowiada zawarto[ci 1% NaCl. Zakres pomiaru od 1do 1,9 g/cm3 " Areometr Oechsele a  podaje gsto[ w stopniach, które odpowiadaj jednostkom na drugim i trzecim miejscu dziesitnym ci|aru wBa[ciwego, np. 900 Oe = 1,09 10 Oe odpowiada 0,001 gsto[ci. Skala ma podziaBk od 00 do 200 0 Oe A.Poreda 4

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
CZĘŚĆ TEORETYCZNA
!Pmisw pytania odp czesc teoretyczna
Cw 1 Drożdże częśc teoretyczna
Drożdże część teoretyczna
Czesc teoretyczna fotka
egzamin potwierdzajacy kwalifikacje zawodowe czerwiec 2009 tech inf CZESC TEORETYCZNA
testy technik geodeta egzamin teoretyczny czerwiec 2012 czesc II

więcej podobnych podstron