plik


Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 1 16. 16. ZADANIA - POWTRKA Zadanie 1 Wykorzystujc metod przemieszczeD znalez wykres momentw zginajcych dla ramy z rys. 16.1. 2 q 3 EJ = const. P 2 4 4 [m] Rys. 16.1. Rama statycznie niewyznaczalna Do rozwizania zadania metod przemieszczeD przyjmujemy ukBad podstawowy z zablokowanymi przemieszczeniami wzBw 4 0 2 1 q z1 3 z3 P 2 EJ = const. z2 2 3 4 4 [m] Rys. 16.2. UkBad podstawowy oraz zwizany z nim ukBad rwnaD kanonicznych r11 z1r12 z2r13 z3r1 P=0 r21 z1r22 z2r23 z3r2 P=0 (16.1) { r31 z1r32 z2r33 z3r3 P=0 Do wyznaczenia wspBczynnikw r i r potrzebne nam bd wykresy momentw w stanach jednostkowych: ik iP Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 2 EJ z1 = 1 r11 4 1 2 EJ EJ EJ 5 2 5 r31 r21 Rys. 16.3. Wykres momentw w ukBadzie podstawowym wywoBany obrotem z = 1 1 2 r12 5 EJ 4 EJ 2 5 EJ 5 r32 r22 2 EJ 4 EJ z2 = 1 5 EJ Rys. 16.4. Wykres momentw w ukBadzie podstawowym wywoBany obrotem z = 1 2 W stanie z = 1 trzeba najpierw znalez kty obrotu ciciw prtw . W tym celu tworzymy BaDcuch 3 kinematyczny. 4 0 2 1 24 01 12 3 z3 = 1 2 23 2 3 4 4 [m] Rys. 16.5. Kty obrotu ciciw prtw wywoBane jednostkowym przesuwem z = 1 3 Z rwnaD BaDcucha wyznaczamy warto[ci ktw obrotu ciciw prtw: Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 3 1 32 32"2=1 32= 2 42 -42"5=1 42=-1 5 012 01"0-12"3=1 12=-1 3 1 0123 01"412"423"0=0 01= 3 Korzystajc z wyznaczonych ktw obrotu ciciw prtw obliczamy warto[ci przywzBowych momentw zginajcych, powstaBych od jednostkowego przesuwu po kierunku z 3 2 z3 z3 M =M = EJ" -3"1 =-1 EJ 01 10 [ ] 4 3 2 2 2 z3 z3 M =M = EJ" -3" -1 = EJ 12 21 [ ] 5 3 5 2 z3 z3 M =M = EJ" -3"1 =-3 EJ 23 32 [ ] 2 2 2 2 6 z3 z3 M =M = EJ" -3" -1 = EJ 24 42 [ ] 5 5 25 i nanosimy je na wykres: 6 2 r13 25 EJ 0,5 EJ EJ 5 6 EJ 0,5 EJ 25 z3 = 1 r33 2 EJ 5 r23 1,5 EJ 1,5 EJ Rys. 16.6. Wykres momentw w ukBadzie podstawowym wywoBany przesuwem z = 1 3 Na podstawie powy|szych wykresw, z rwnowagi wzBw ramy, mo|emy wyznaczy reakcje po kierunkach zmiennych z i z : 1 2 4 9 r11=EJ EJ = EJ (16.2) 5 5 4 4 18 r22= EJ EJ 2 EJ = EJ (16.3) 5 5 5 2 r12=r21= EJ (16.4) 5 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 4 2 1 1 r13= EJ - EJ =- EJ (16.5) 5 2 10 2 6 3 r23= EJ EJ - EJ =-43 EJ (16.6) 5 25 2 50 Korzystajc z rwnania pracy wirtualnej, wyznaczamy warto[ci pozostaBych wspBczynnikw macierzy sztywno[ci (reakcje po kierunku z ): 3 1 2 2 3 3 6 6 r33" -1 EJ - EJ "1 EJ EJ " -1 - EJ - EJ "1 EJ EJ " -1 =0 1 2 2 3 5 5 3 2 2 2 25 25 5 549 r33= EJ (16.7) 250 1 1 4 2 1 r31" EJ EJ " EJ EJ " - =0 1 2 3 5 5 3 1 r31=- EJ (16.8) 10 4 2 4 r32" 2 EJ EJ " -1 EJ EJ " -1 2 EJ EJ "1 =0 1 5 5 3 5 5 5 2 43 r32=- EJ (16.9) 50 Nastpnie wyznaczamy reakcje wywoBane obci|eniem zewntrznym. 25 q 12 W = q  l 25 r1P q 12 r3P P r2P Rys. 16.7. Wykres momentw w ukBadzie podstawowym od obci|enia zewntrznego Z rwnowagi wzBw 1 i 2 otrzymamy warto[ci wspBczynnikw: 25 r1 P=- "q (16.10) 12 25 r2 P= "q (16.11) 12 Z rwnaD BaDcucha kinematycznego wyznaczamy wielko[ci przemieszczeD pod siB P i siB W  wypadkow z obci|enia cigBego. Wykorzystujemy warto[ci ktw  wyznaczone dla z = 1. 3 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 5 4 0 2 1 W 24 01 12 3  z3 = 1 P 2 23 2 3 4 4 [m] Rys. 16.8. Przemieszczenia pod siBami skupionymi wywoBane jednostkowym przesuwem z = 1 3 012 01"0-12"3=-P P=-1 5 01W 01"412"2,0=W"cos W= 6 Z rwnania pracy wirtualnej wyznaczamy warto[ wspBczynnika r : 3P 25"q 25"q " -1 P"Pq"l"W=0 r3 P" - 1 12 12 3 25"q r3 P=P- (16.12) 6 Po wyznaczeniu warto[ci wszystkich wspBczynnikw wstawiamy je do ukBadu rwnaD kanonicznych (16.1). 9 1 "EJ"z12"EJ"z2- "EJ"z3-25 "q=0 5 5 10 12 2"EJ"z 18 "EJ"z2-43"EJ"z325"q=0 1 5 5 50 12 1 { - "EJ"z1-43"EJ"z2549 "EJ"z3 P-25"q =0 10 50 250 6 Przyjmijmy, |e dziaBajca siBa skupiona P = 5 kN i obci|enie cigBe q = 8 kN/m2 i dalsze obliczenia wykonamy na warto[ciach liczbowych obci|enia. UkBad rwnaD kanonicznych po podzieleniu przez EJ, przyjmie wwczas posta: 1,8"z10,4"z2-0,1"z3=16,667 EJ 0,4"z13,6"z2-0,86"z3=-16,667 (16.13) EJ { -0,1"z1-0,86"z22,196"z3=28,333 EJ Po rozwizaniu ukBadu rwnaD (16.13) otrzymamy: Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 6 EJ z1=10,5796 EJ z2=-2,8770 (16.14) { EJ z3=12,2573 Teraz, korzystajc z wzorw transformacyjnych, mo|emy wyznaczy rzeczywiste warto[ci przywzBowych momentw zginajcych. 2" M = 2"010,5796-3"1"12,2573 =-0,839 kNm 01 [ ] 4 3 2" M = 02"10,5796 -3"1"12,2573 =4,451 kNm 10 [ ] 4 3 2" 25"8=-4,451 kNm M = 2"10,5796 -2,8770-3" -1 "12,2573 - 12 [ ] 5 3 12 2" 25"8=23,500 kNm M = 10,5796 2"-2,8770-3" -1 "12,2573 21 [ ] 5 3 12 2" M = 2"-2,87700-3"1"12,2573 =-24,140 kNm 23 [ ] 2 2 2" M = 2"0-2,8770-3"1"12,2573 =-21,263 kNm 32 [ ] 2 2 2" M = 2"-2,87700-3" -1 "12,2573 =0,640 kNm 24 [ ] 5 5 2" M = 2"0-2,8770-3" -1 "12,2573 =1,791 kNm 42 [ ] 5 5 Rzeczywisty wykres momentw bdzie wygldaB nastpujco: 1,791 4 4,451 0,839 1 23,500 0 0,640 24,140 2 MP(n) [kNm] 3 21,263 Rys. 16.9. Wykres momentw zginajcych w ukBadzie statycznie niewyznaczalnym Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 7 Zadanie 2 Wyznaczy warto[ci wspBczynnikw r i r dla ramy obci|onej rwnomiernie rozBo|on temperatur t ik iT 0 (rys. 16.10). 1 2 4 t0 3 0 [m] 6 3 3 Rys. 16.10. Rama obci|ona termicznie Poniewa| podpora [lizgowa w wzle 3 nie jest pod ktem prostym do osi prta, nie mo|emy wykorzysta wzorw transformacyjnych dla prta z podpor [lizgow. Rama wymaga dodatkowego zablokowania przesuwu w tym wzle. Do wyznaczenia wspBczynnikw r macierzy sztywno[ci, oraz wspBczynnikw r wywoBanych dziaBaniem ik iT temperatury t , przyjmujemy ukBad podstawowy  ram z zablokowanymi przemieszczeniami (rys. 16.11). 0 z1 z3 1 2 4 t0 z2 0 3 [m] 6 3 3 Rys. 16.11. UkBad podstawowy W celu wyznaczenia wspBczynnikw r tworzymy wykresy momentw w poszczeglnych stanach ik jednostkowych. Najpierw wywoBany obrotem z = 1: 1 z1 = 1 4 EJ r11 r31 5 1 2 1 EJ 2 r21 0 3 2 EJ 5 Rys. 16.12. Stan z = 1 1 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 8 Do wyznaczenia wspBczynnikw zwizanych z przesuwami posBu| nam BaDcuchy kinematyczne zapisane oddzielnie dla z i z . W ukBadzie z zablokowanym przesuwem z dokonujemy przemieszczenia z = 1. 2 3 3 2 2 1 12 23 4 z2 = 1 0 3 [m] 6 3 3 Rys. 16.13. Kty obrotu ciciw prtw wywoBane jednostkowym przesuwem z = 1 2 Z rwnaD BaDcucha wyznaczamy warto[ci ktw obrotu ciciw prtw: 01 01"4=0 01=0 Zauwa|my, |e je|eli wzeB 1 ma unieruchomiony przesuw poziomy, rwnanie BaDcucha w poziomie mo|emy rozpocz od tego wzBa: 123 12"0-23"4=1 23=-1 4 Natomiast przemieszczenie pionowe w wzle 1 jest nieznane, dlatego: 1 0123 01 "312"623"3=0 12= 8 Nastpnie mo|emy obliczy warto[ci momentw przywzBowych podstawiajc otrzymane wielko[ci do wzorw transformacyjnych: 3 1 1 z2 M = EJ" - =- EJ 12 6 8 16 3 1 3 z2 M = EJ" - - = EJ 32 [ ] 5 4 20 z2 z2 z2 z2 M =M =M =M =0 23 21 10 01 Obliczone warto[ci nanosimy na wykres (rys. 16.14). W ten sposb otrzymali[my wykres w ukBadzie podstawowym od pierwszego przesuwu (z = 1). 1 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 9 1 EJ r12 16 r32 1 2 3 EJ 20 r22 z2 = 1 3 0 Rys. 16.14. Stan z = 1 2 Analogicznie tworzymy BaDcuch kinematyczny od przesuwu z = 1 (przesuw z jest zablokowany). 3 2 z3 = 1 1 12 2 23 4 01 0 3 [m] 6 3 3 Rys. 16.15. Kty obrotu ciciw prtw wywoBane jednostkowym przesuwem z = 1 3 Z rwnaD BaDcucha wyznaczamy warto[ci ktw obrotu ciciw prtw: 1 01 01"4=1 01= 4 Tym razem unieruchomiony jest wzeB 3. 1 0123 01"412"0-23"4=0 23= 4 1 0123 01"312"623"3=0 12=- 4 Nastpnie mo|emy obliczy warto[ci momentw przywzBowych od jednostkowego przesuwu: 2 3 z3 z3 M =M = EJ"-3"1 =- EJ 01 10 5 4 10 1 1 1 z3 M = EJ" - - = EJ 12 [ ] 2 4 8 3 1 3 z3 M = EJ" - =- EJ 32 5 4 20 z2 z2 M =M =0 23 21 Obliczone warto[ci tworz wykres momentw zginajcych w stanie z = 1. 3 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 10 r13 r33 1 z3 = 1 3 2 1 EJ EJ 20 8 3 EJ 3 EJ 10 r23 3 10 0 Rys. 16.16. Stan z = 1 3 Teraz wyznaczamy warto[ci wspBczynnikw r : ik " reakcje zwizane z obrotem z wyznaczamy z rwnowagi wzBa 1 4 1 13 r11= EJ EJ = EJ (16.15) 5 2 10 1 r12=- EJ (16.16) 16 1 3 7 r13= EJ - EJ =- EJ (16.17) 8 10 40 " reakcje zwizane z przesuwem z obliczamy z rwnania pracy wirtualnej wykorzystujc kty  z 3 rysunku 16.15: 3 3 1 1 3 r33" - EJ - EJ "1 EJ" - - EJ"1 =0 1 10 10 4 8 4 20 4 7 r33= EJ (16.18) 32 " reakcje zwizane z przesuwem z uzyskujemy tak|e z rwnania pracy wirtualnej, ale po podstawieniu 2 ktw  zwizanych z tym kierunkiem (rys. 16.13): 4 1 1 r31" 2 EJ EJ "1 EJ" - =0 1 5 5 4 2 4 7 r31=- EJ (16.19) 40 1 3 r32" 1 EJ" - EJ"1 =0 1- 16 4 20 4 17 r32=- EJ (16.20) 320 4 1 r21" 2 EJ EJ "0 EJ"1 =0 1 5 5 2 8 1 r21=- EJ (16.21) 16 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 11 3 1 r22" 1 EJ"1 EJ" - =0 1- 16 8 20 4 29 r22= EJ (16.22) 640 3 3 1 3 r23" - EJ - EJ "0 EJ"1 - EJ" -1 =0 1 10 10 8 8 20 4 17 r23=- EJ (16.23) 320 W dalszej kolejno[ci wyznaczamy wspBczynniki r , ktre s reakcjami powstajcymi w ukBadzie iT podstawowym, ogrzanym rwnomiernie temperatur t (rys. 16.17). W tym celu nale|y stworzy wykres 0 momentw w konstrukcji odksztaBconej na skutek dziaBania temperatury. r 1T r 3T 1 2 4 t0 3 0 r 2T [m] 6 3 3 Rys. 16.17. Stan T (rwnomierne ogrzanie temperatur t ) 0 W celu wyznaczenia ktw obrotw ciciw prtw, wywoBanych dziaBaniem temperatury t , tworzymy BaDcuch 0 kinematyczny, uwzgldniajcy wydBu|enia prtw na wskutek rwnomiernego ogrzania konstrukcji: 01 t "4t"t0"3=0 t =-0,75 t t0 01 01 123 0t "0t"t0"6-t "4t"t0"3=0 t =2,25 t t0 12 23 23 0123 t "3-t"t0"4t "6t"t0"0t "3t"t0"4=0 t =-0,75 t t0 01 12 23 12 Dysponujc ktami t mo|emy wyznaczy warto[ci momentw zginajcych: ik 2 t t0 0 M =M = EJ" -0,75 t t0 EJ t t0 [-3" ]=0,9 01 10 5 1 t 0 M = EJ" -0,75 t t0 [- ]=0,375 EJ t t0 12 2 1 t0 M = EJ" -2,25 t t0 =-1,125 EJ t t0 32 2 a nastpnie narysowa ich wykres. Jest to wykres momentw w ukBadzie podstawowym od temperatury t 0 (rys. 16.18). Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 12 0,9 EJ t t0 r1T r3T 1 2 0,375 EJ t t0 r2T 3 0 0,9 EJ t t0 1,125 EJ t t0 Rys. 16.18. Wykres momentw od rwnomiernego ogrzania w ukBadzie podstawowym Teraz mo|emy wyznaczy reakcje powstaBe przy rwnomiernym ogrzaniu ramy w ukBadzie podstawowym: " z rwnowagi wzBa r1 T=0,90,375 EJ t t0=1,275 EJ t t0 (16.24) " z rwnania pracy wirtualnej reakcje po kierunku przesuwu 2 i 3, biorc odpowiednie grupy ktw  (rys. 16.13 i rys. 16.15): 1 r2 T" 0,9 EJ t t00,9 EJ t t0 "00,375 EJ t t0"1 -1,125 EJ t t0" - =0 1 8 4 21 r2 T=- EJ t t0 (16.25) 64 1 r3T" 0,9 EJ t t00,9 EJ t t0 "1 0,375 EJ t t0" - -1,125 EJ t t0"1 =0 1 4 4 4 3 r3T=- EJ t t0 (16.26) 40 Warto[ci (16.15) do (16.26) s poszukiwanymi w zadaniu wielko[ciami. Aby wyznaczy wykres momentw w ukBadzie rzeczywistym (niewyznaczalnym) nale|aBoby rozwiza ukBad rwnaD kanonicznych. Zadanie 3 Dla belki o zadanych parametrach (rys. 16.19) wyznaczy warto[ci wspBczynnikw r i r . ik iP q 2J J 3 3 3 [m] Rys. 16.19. Belka statycznie niewyznaczalna o zmiennej sztywno[ci Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 13 Przyjmujemy ukBad podstawowy metody przemieszczeD. PoBczenie r|nych sztywno[ci traktujemy jako dodatkowy wzeB wewntrzny, ktrego swobod przemieszczeD musimy zablokowa. UkBad jest zatem trzykrotnie geometrycznie niewyznaczalny. q z1 z2 J 2J 1 2 3 0 z3 3 3 3 [m] Rys. 16.20. UkBad podstawowy W pierwszej kolejno[ci wyznaczymy wspBczynniki macierzy sztywno[ci r . Obliczamy wykresy momentw ik w poszczeglnych stanach jednostkowych: 4 EJ 8 z2 = 1 3 EJ z1 = 1 4 4 3 EJ 0 0 r21 EJ r22 3 r11 r12 3 J J 2J 1 2J 1 2 2 2 3 3 EJ 3 4 r31 r32 EJ 8 8 EJ 3 EJ 3 3 Rys. 16.21. Stan z = 1 Rys. 16.22. Stan z = 1 1 2 Do narysowania wykresu momentw zwizanych z przesuwem, podobnie jak w poprzednich przykBadach, posBu|ymy si BaDcuchem kinematycznym (rys. 16.23). 3 0 0 23 23 2J 2J 1 1 J J 12 2 12 2 01 01 z3 = 1 z3 = 1 3 3 3 [m] 3 3 3 [m] Rys. 16.23. Kty obrotu ciciw prtw wywoBane jednostkowym przesuwem z = 1 3 Z rwnaD BaDcucha obliczamy warto[ci ktw obrotu ciciw prtw: 1 01 01"3=1 01= 3 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 14 012 01"312"3=0 12=-1 3 32 -23"3=0 23=0 i na ich podstawie wyznaczamy warto[ci przywzBowych momentw zginajcych powstaBych od jednostkowego przesuwu: 2 2 z3 z3 M =M = EJ" -3"1 =- EJ 01 10 3 3 3 2"2 4 z3 z3 M =M = EJ" -3" -1 = EJ 12 21 [ ] 3 3 3 z3 z3 M =M =0 23 32 Na koniec rysujemy wykres momentw wywoBanych jednostkowym przesuwem z = 1: 3 2 4 EJ r13 r23 3 EJ 3 1 J 2J 2 3 0 2 EJ r33 4 3 EJ 3 z3 = 1 Rys. 16.24. Stan z = 1 3 Z powy|szych wykresw, zapisujc rwnania rwnowagi w wzBach, mo|emy wyznaczy warto[ci wspBczynnikw: 4 8 12 r11= EJ EJ = EJ (16.27) 3 3 3 8 8 r22= EJ EJ =16 EJ (16.28) 3 3 3 4 r12=r21= EJ (16.29) 3 4 2 2 r13= EJ - EJ = EJ (16.30) 3 3 3 4 r23= EJ (16.31) 3 PozostaBe wspBczynniki wyznaczymy wykorzystujc rwnanie pracy wirtualnej: 2 2 4 4 r33" - EJ - EJ "1 EJ EJ " -1 =0 1 3 3 3 3 3 3 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 15 4 r33= EJ (16.32) 3 4 8 4 r31" 2 EJ EJ "1 EJ EJ " -1 =0 1 3 3 3 3 3 3 2 r31= EJ (16.33) 3 8 8 4 r32" 4 EJ EJ " -1 EJ EJ "0=0 1 3 3 3 3 3 4 r32= EJ (16.34) 3 WspBczynniki r znajdziemy tworzc wykres momentw od obci|enia zewntrznego w ukBadzie iP podstawowym: W 3 3 r1P r2P 4 q 4 q 1 J 2J 2 3 0 r3P Rys. 16.25. Stan P Z rwnowagi wzBw 1 i 2 otrzymamy warto[ci wspBczynnikw r i r : 1P 2P r1 P=0 (16.35) 3 r2 P=- q (16.36) 4 Aby wyznaczy ostatni ze wspBczynnikw, potrzebna nam bdzie warto[ przemieszczenia pod siB wypadkow z obci|enia cigBego W = q  l (w [rodku rozpito[ci przsBa 2-3). Wykorzystamy w tym celu rwnanie BaDcucha kinematycznego, zapisanego od wzBa 2 do punktu przyBo|enia wypadkowej: 2W 23"1,5=W W=0 Warto[ wspBczynnika r wyznaczamy z rwnania pracy wirtualnej: 3P 3 3 r3 P" - q q "03 q"0=0 1 4 4 r3 P=0 (16.37) Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 16 Zadanie 4 Korzystajc z mo|liwych uproszczeD rozwiza ram z rys. 16.26. EJ = const. 3 P P 4 [m] 4 4 3 3 Rys. 16.26. Rama statycznie niewyznaczalna Schemat jest antysymetryczny. Dla porwnania, rozwizujc zadan ram bez zastosowania uproszczeD SKN = 4, natomiast wykorzystujc antysymetri SKN takiego ukBadu redukuje si o jeden stopieD i wynosi SKN = 3. Przyjmijmy zatem ukBad podstawowy metody przemieszczeD (rys. 16.27) ograniczony do poBowy ramy i zastosujmy antysymetri rozwizania. Prty na osi symetrii maj sztywno[ zmniejszon o poBow. 4 z2 z1 3 z3 P 1 2 4 EJ 0 2 3 [m] 4 3 Rys. 16.27. UkBad podstawowy Zwizany z ukBadem podstawowym, ukBad rwnaD kanonicznych ogranicza si do trzech rwnaD: r11 z1r12 z2r13 z3r1 P=0 r21 z1r22 z2r23 z3r2 P=0 (16.38) { r31 z1r32 z2r33 z3r3 P=0 W celu wyznaczenia wspBczynnikw r tworzymy wykresy momentw w poszczeglnych stanach ik jednostkowych: Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 17 1 4 EJ 4 r 11 3 r 21 4 1 EJ r12 EJ r 22 EJ 5 2 r31 r32 1 1 2 1 EJ 2 2 EJ 3 2 EJ EJ 0 8 3 3 2 0 3 EJ 5 Rys. 16.29. Stan z = 1 Rys. 16.28. Stan z = 1 2 1 Aby wyznaczy warto[ci wspBczynnikw zwizanych z przesuwem po kierunku trzecim, tworzymy BaDcuch kinematyczny. 4 24 3 12 z3 = 1 1 2 01 4 23 0 3 [m] 4 3 Narzucajc jednostkowy przesuw po kierunku trzecim, zapisujemy rwnania BaDcucha kinematycznego. 012 01"412"0=-1 01=-1 4 3 0123 01"312"423"0=0 12= 16 0123 01"412"0-23"4=0 23=-1 4 1 0124 01"412"024"3=0 24= 3 Dysponujc ktami obrotu ciciw prtw, wyznaczamy warto[ci przywzBowych momentw zginajcych: 2 1 3 z3 z3 M =M = EJ" -3" - = EJ 01 10 [ ] 5 4 10 2 3 9 z3 z3 M =M = EJ" -3" =- EJ 12 21 4 16 32 2 EJ z3 z3 M =M = " -3"1 =-1 EJ 24 42 3 2 3 3 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 18 3 EJ 3 z3 M = " - -1 = EJ 23 [ ] 4 2 4 32 z3 M =0 32 i rysujemy wykres momentw wywoBanych jednostkowym przesuwem z = 1 3 4 1 EJ 9 3 EJ 32 1 r 23 EJ 3 1 3 r33 EJ 10 2 9 r 13 3 EJ 32 EJ 32 0 3 3 EJ 10 Rys. 16.30. Stan z = 1 3 Na podstawie wykresw jednostkowych (rys. 16.28, rys. 16.29, rys. 16.30) mo|emy wyznaczy warto[ci wspBczynnikw r : ik " z rwnowagi w wzBach 4 9 r11= EJ EJ = EJ (16.39) 5 5 2 3 49 r22= EJ EJ EJ = EJ (16.40) 3 8 24 1 r12=r21= EJ (16.41) 2 3 9 3 r13= EJ - EJ = EJ (16.42) 10 32 160 9 1 3 25 r23=- EJ - EJ EJ =- EJ (16.43) 32 3 32 48 " z rwnania pracy wirtualnej 3 1 9 9 3 EJ EJ 1 3 1 r33" 3 EJ EJ " - - EJ - EJ " - - " EJ " - =0 1 10 10 4 32 32 16 3 3 3 32 4 5773 r33= EJ (16.44) 11520 4 1 1 3 r31" 2 EJ EJ " - EJ EJ " =0 1 5 5 4 2 16 3 r31= EJ (16.45) 160 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 19 3 1 2 1 3 1 r32" 1 EJ EJ " EJ EJ " EJ " - =0 1 2 16 3 3 3 8 4 25 r32=- EJ (16.46) 48 W dalszej kolejno[ci wyznaczamy skBadniki wektora wyrazw wolnych, zale|ne od obci|enia zewntrznego, w naszym przypadku od siBy skupionej P. 4 r 1P r 2P r3P P 1 2 0 3 Rys. 16.31. Stan P Wprost z wykresu (rys. 16.31) odczytujemy: r1 P=0 (16.47) r2 P=0 (16.48) Nastpnie z BaDcucha kinematycznego wyznaczamy wielko[ przemieszczenia po kierunku dziaBania siBy P: 01 01"4=P P=-1 Z rwnania pracy wirtualnej wyznaczamy warto[ wspBczynnika r : 3P r3 P" 1P"P=0 r3 P=P (16.49) Po wyznaczeniu wspBczynnikw r i r , wstawiamy je do ukBadu rwnaD kanonicznych i wyznaczamy ik iP warto[ci rzeczywistych przemieszczeD: 9 3 "EJ"z11 "EJ"z2 "EJ"z30=0 5 2 160 1 "EJ"z149 "EJ"z2-25"EJ"z30=0 (16.50) 2 24 48 3 5773 { "EJ"z1-25"EJ"z2 "EJ"z3P=0 160 48 11520 ZakBadajc, |e rama wykonana jest ze stalowych ksztaBtownikw I220, ktrych sztywno[ wynosi EJ = 6426 kNm2, natomiast dziaBajca siBa skupiona P = 50 kN, mo|emy wyznaczy warto[ci szukanych przemieszczeD. Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 20 11566,8"z13213"z2120,4875"z3=0 3213"z113119,75"z2-3346,875"z3=0 (16.51) { 120,4875"z1-3346,875"z23220,25"z3=-50 Po rozwizaniu powy|szego ukBadu rwnaD otrzymujemy: z1=0,001909 [rad ] z2=-0,006051 [rad ] (16.52) { z3=-0,021887 [m] Znajc warto[ci przemieszczeD wzBw, wykorzystujc wzory transformacyjne, mo|emy wyznaczy rzeczywiste warto[ci przywzBowych momentw zginajcych. 2 M = EJ" 2"00,001909-3" --0,021887 =-37,29 kNm 01 [ ] 5 4 2 M = EJ" 02"0,001909-3" --0,021887 =-32,38 kNm 10 [ ] 5 4 2 3 M = EJ" 2"0,001909-0,006051-3" -0,021887 =32,38 kNm 12 [ ] 4 16 2 3 M = EJ" 0,0019092"-0,006051-3" -0,021887 =6,81 kNm 21 [ ] 4 16 3 EJ M = " -0,006051- --0,021887 =-27,77 kNm 23 [ ] 4 2 4 M =0 32 2 EJ M = " 2"-0,0060510-3"-0,021887 =20,96 kNm 24 [ ] 3 2 3 2 EJ M = " -0,0060512"0-3"-0,021887 =33,92 kNm 42 [ ] 3 2 3 Jako, |e rozwizujc ram skorzystali[my z uproszczenia, rozwizali[my poBow ramy, caBkowity wykres momentw bdzie antysymetryczny wzgldem osi symetrii ukBadu (rys. 16.32). 67,84 32,38 41,92 6,81 55,54 32,38 [kNm] 37,29 37,29 Rys. 16.32. Wykres momentw zginajcych w ukBadzie niewyznaczalnym Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 21 Zadanie 5 Dla belek o zadanej geometrii i obci|eniu (rys. 16.33 a) i b)) wyznaczy linie wpBywu kta obrotu przekroju przy podporze [rodkowej. M a) EJ = const. x 4 4 [m] b) P EJ = const. x 4 4 [m] Rys. 16.33. Belki obci|one poruszajcymi si a) momentem, b) siB a) Wyznaczymy lini wpBywu kta obrotu przy podporze 1 od poruszajcego si momentu skupionego. Przyjmujemy ukBad podstawowy: z1 M 0 1 2 x 4 4 [m] Rys. 16.34. UkBad podstawowy oraz warunki zapewniajce zgodno[ statyczn z ukBadem pocztkowym. Poniewa| belka ta jest jednokrotnie kinematycznie niewyznaczalna (SKN =1), bdzie to tylko jedno rwnanie: r1=r11"z1xr1 Px=0 (16.53) Do wyznaczenia wspBczynnika r potrzebny nam bdzie wykres momentw w stanie z = 1: 11 1 3 EJ 4 r 11 0 2 1 3 EJ 4 Rys. 16.35. Stan z = 1 1 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 22 Zapisujc rwnanie rwnowagi momentw w wzle 1 otrzymamy warto[ r : 11 3 3 3 r11= EJ EJ = EJ (16.54) 4 4 2 Do wyznaczenia wspBczynnika r (x) potrzebny nam bdzie wykres momentw od obci|enia zewntrznego. 1P Poniewa| tutaj obci|eniem zewntrznym jest poruszajcy si moment, stan P rozdzielimy na dwa przypadki: " x"0 , 4 - moment M porusza si po prz[le 0-1: r 1P(x) M 2 0 1 x 4 4 [m] Rys. 16.36. Stan P ( x"0 , 4 ) Aby znalez wykres momentw na prz[le 0-1 wykorzystamy metod siB. Za niewiadom X przyjmiemy 1 pionow reakcj w podporze 0. r 1P(x) M 1 0 X1(x) x 4 [m] Zauwa|my, |e reakcja r (x) jest w tym przypadku momentem w utwierdzeniu w wzle 1, zatem wyznaczymy 1P j zapisujc rwnanie sumy momentw wzgldem wzBa 1: M : r1 P x=-M -X x"4 (16.55) " 1 1 Niewiadom X (x) wyznaczymy z rwnania: 1 11 "X x1 P x=0 (16.56) 1 Do obliczenia wspBczynnikw  i  (x) posBu| nam wykresy w poszczeglnych stanach: 11 1P x M M1 MP(x) M x (x) X 4 - x x 1 4 Rys. 16.37. Stan X = 1 1 Rys. 16.38. Stan P Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 23 Korzystajc z twierdzenia Wereszczagina-Mohra mo|emy napisa: M M 1 1"4"4"2"4 =64" 1 1 1 11= dx= " (16.57) +" EJ EJ 2 3 3 EJ M M x 1 1"x" 1"4" 1 1"4 1"x = 1 P 1 P x= dx= " 4-x"M 4-x"M = " 4-x"M" +" [ ] [ ] EJ EJ 2 2 EJ 2 2 (16.58) 2 1 = "M" 8-x EJ 2 a nastpnie obliczy niewiadom X (x): 1 1 x2 -8 "M" 1 P EJ 2 3 (16.59) X x=- = = "M"x2-16 1 11 64" 1 128 3 EJ Podstawiajc warto[ nadliczbowej reakcji X (x) do rwnania (16.55) mo|emy wyznaczy warto[ r (x): 1 1P 3 M 3 -M r1 P x=-4" "M" x2-16 = " 1- "x2 (16.60) 128 2 16 Otrzymane wspBczynniki (16.54 i 16.60) podstawiamy do rwnania kanonicznego (16.53) i wyznaczymy lini wpBywu kta obrotu przy podporze 1 od momentu zginajcego znajdujcego si na prz[le 0-1. M 3 " 1- "x2 r1 P x 2 16 (16.61) z1x=- =- r11 3 EJ 2 po uproszczeniu: M 3 M lw0-1M =z1 x= " "x2-1 = " 3"x2-16 (16.62) 3"EJ 16 48"EJ " x"4 ,8 - moment M porusza si po prz[le 1-2: r 1P(x) M 0 2 1 x 4 4 [m] Rys. 16.40. Stan P ( x"4 , 8 ) Podobnie jak poprzednio, do dalszych obliczeD wykorzystamy metod siB i twierdzenie Wereszczagina-Mohra, z t r|nic, |e teraz utwierdzenie jest na lewym koDcu prta, a przegub na prawym: Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 24 r 1P(x) M 2 1 X (x) 1 x 4 [m] Reakcja r (x) jest momentem w utwierdzeniu w wzle 1, zatem wyznaczymy j zapisujc rwnanie sumy 1P momentw wzgldem wzBa 1: M : r1 P x=-M X x"4 (16.63) " 1 1 Niewiadom X (x) wyznaczymy z rwnania (16.56). Do obliczenia wspBczynnikw  i  (x) posBu| nam 1 11 1P wykresy w poszczeglnych stanach: a) x 4-x b) M M M1 MP(x) (x) X 1 x 4 - x 4 Rys. 16.41. Stan a) X = 1, b) P 1 Korzystajc z twierdzenia Wereszczagina-Mohra mo|emy obliczy wspBczynniki M M 1 1"4"4"2"4 =64" 1 1 1 11= dx= " (16.64) +" EJ EJ 2 3 3 EJ M M x 1 1"4 1" = 1 1 P 1 P x= dx= " -x"M" 4-x "M "x2-8 x (16.65) +" [ ] EJ EJ 2 2 EJ 2 a nastpnie wyznaczy niewiadom X (x): 1 1 "M "x2-8 x 1 P x EJ 2 3 X x=- =- = "M" 8 x-x2 (16.66) 1 11 64" 1 128 3 EJ Podstawiajc warto[ nadliczbowej reakcji X (x) do rwnania (16.63) mo|emy wyznaczy warto[ r (x): 1 1P 3 3"x- 3 r1 Px= "M"8 x-x2-M =M" "x2-1 (16.67) 32 4 32 Znajc wspBczynniki rwnania kanonicznego (16.53) wyznaczamy lini wpBywu kta obrotu przy podporze 1 od momentu zginajcego znajdujcego si na prz[le 1-2. Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 25 3"x- 3 M" "x2-1 r1 P x 4 32 (16.68) z1 x=- =- r11 3 EJ 2 i dalej 2"M 3 3"x1 M lw1-2M =z1 x= " "x2- = " 3"x2-24"x32 (16.69) 3"EJ 32 4 48"EJ Na podstawie rwnaD (16.62) i (16.69) mo|emy narysowa lini wpBywu kta obrotu przekroju przy podporze [rodkowej. Zauwa|my, |e ze wzgldu na antysymetri obci|enia (moment M dziaBa na obu przsBach z r|nymi znakami) i antysymetri wyniku (kt ), w efekcie otrzymujemy wynik symetryczny, widoczny na wykresie. -16 -13 -13 -16 -4 -4 11 11 32 M mno|nik 48 EJ Rys. 16.42. Linia wpBywu LW  (M) 1 b) Ten przykBad r|ni si od poprzedniego jedynie rodzajem obci|enia, a jak wiemy ukBad podstawowy i macierz sztywno[ci nie zale| od obci|enia, dlatego tutaj posBu|ymy si tym samym ukBadem podstawowym i macierz sztywno[ci. R|ny bdzie jedynie stan P i jemu przyjrzymy si dokBadniej. Podobnie jak poprzednio podzielimy belk na dwie cz[ci i rozpatrzymy je osobno: " x"0 , 4 - siBa porusza si po prz[le 0-1: r 1P(x) P 2 0 1 x 4 4 [m] Rys. 16.43. Stan P ( x"0 , 4 ) Aby znalez wykres momentw na prz[le 0-1 wykorzystamy metod siB. Za niewiadom X (x) przyjmiemy 1 pionow reakcj w podporze 0. r 1P(x) P 1 0 (x) X1 x 4 [m] Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 26 Reakcja r (x) jest w tym przypadku rwnie| momentem w utwierdzeniu w wzle 1, zatem wyznaczymy j 1P zapisujc rwnanie sumy momentw wzgldem wzBa 1: M : r1 Px=P"4-x- X x"4 (16.70) " 1 1 Niewiadom X (x) wyznaczymy z rwnania kanonicznego (16.56). Do obliczenia wspBczynnikw  i  (x) 1 11 1P posBu| nam wykresy w poszczeglnych stanach: x P(4 - x) P M1 MP(x) x (x) X x 4-x 1 4 Rys. 16.44. Stan X = 1 1 Rys. 16.45. Stan P Korzystajc z twierdzenia Wereszczagina-Mohra mo|emy napisa: M M 1 1"4"4"2"4 =64" 1 1 1 11= dx= " (16.71) +" EJ EJ 2 3 3 EJ M M x 1 2"4 1"x = P x324"x-64 1 P 1 P x= dx= " -1"4-x"P"4-x" " - (16.72) +" [ ] [ ] EJ EJ 2 3 3 3"EJ 2 a nastpnie obliczy niewiadom X (x) z rwnania (16.56). 1 P x3 24"x-64 " - [ ] 1 P x 3"EJ 2 P x3 (16.73) X x=- =- = " -24"x64 1 [ ] 11 64" 1 64 2 3 EJ Znajc warto[ nadliczbowej reakcji X (x) mo|emy wyznaczy warto[ r (x) z rwnania (16.70): 1 1P P x3 1 x3 r1 Px=P"4-x-4" " -24"x64 =P 4-x- " -24"x64 (16.74) [ ] [ ] 64 2 16 2 Lini wpBywu kta obrotu przy podporze 1 od siBy skupionej znajdujcej si na prz[le 0-1 wyznaczamy z wzoru (16.53). 1 x3 P 4-x- " -24"x64 [ ] 16 2 r1 Px (16.75) z1 x=- =- r11 3 EJ 2 P 1 P lw0-1P=z1 x= " "x3-x = " x3-16"x (16.76) 3"EJ 16 48"EJ Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 27 " x"4 ,8 - siBa porusza si po prz[le 1-2: r1P(x) P 2 0 1 x 4 4 [m] Rys. 16.46. Stan P ( x"4 , 8 ) Podobnie jak poprzednio, do dalszych obliczeD wykorzystamy metod siB i twierdzenie Wereszczagina-Mohra, z t r|nic, |e teraz utwierdzenie jest na lewym koDcu prta, a przegub na prawym: r 1P(x) P 2 1 (x) X 1 x 4 [m] Reakcja r (x) jest w tym przypadku momentem w utwierdzeniu w wzle 1, zatem wyznaczymy j zapisujc 1P rwnanie sumy momentw wzgldem wzBa 1: M : r1 P x=-P"x X x"4 (16.77) " 1 1 Niewiadom X (x) wyznaczymy z rwnania (16.56), ktrego wspBczynniki  i  (x) obliczymy na 1 11 1P podstawie wykresw momentw w poszczeglnych stanach: x 4-x P Px M1 MP(x) x 4 - x 4 (x) X 1 Rys. 16.47. Stan X = 1 Rys. 16.48. Stan P 1 Korzystajc z twierdzenia Wereszczagina-Mohra mo|emy napisa: M M 1 1"4"4"2"4 =64" 1 1 1 11= dx= " (16.78) +" EJ EJ 2 3 3 EJ M M x 1 2"4 1" = P x3 -6 x2 1 P 1 Px= dx= " -1"x"P"x" 4-x " (16.79) +" [ ] [ ] EJ EJ 2 3 3 3"EJ 2 a nastpnie obliczy niewiadom X (x) z rwnania kanonicznego (16.56). 1 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 28 P x3 -6"x2 " [ ] 1 P x 3"EJ 2 P x3 (16.80) X x=- =- = " 6 x2- 1 [ ] 11 64" 1 64 2 3 EJ Znajc warto[ nadliczbowej reakcji X (x) mo|emy wyznaczy warto[ r (x) z rwnania (16.77): 1 1P P x3 3"x x3 2 r1 Px=-P"x4" " 6 x2- =P" - -x (16.81) [ ] [ ] 64 2 8 32 Lini wpBywu kta obrotu przy podporze 1 od siBy skupionej znajdujcej si na prz[le 1-2 wyznaczamy z wzoru (16.53). 3"x x3 2 P" - -x [ ] r1 P x 8 32 (16.82) z1x=- =- r11 3 EJ 2 I dalej 2"P x3 3"x P 2 lw1-2P=z1 x= " - x = "[x3-12"x232"x] (16.83) [ ] 3"EJ 32 8 48"EJ Na podstawie rwnaD (16.76) i (16.83) mo|emy narysowa lini wpBywu kta obrotu przekroju przy podporze [rodkowej. Tym razem, ze wzgldu na symetryczne obci|enie i antysymetryczny wynik (kt ), otrzymamy ostatecznie wykres antysymetryczny. -8 P -7 -5 mno|nik 16 EJ 5 7 8 Rys. 16.49. Linia wpBywu LW  (P) 1 Zadanie 6 Wyznaczy warto[ci momentw przywzBowych M i M dla belki spr|y[cie podpartej wywoBanych obrotem ik ki podpory w wzle i (rys. 16.50). i i k EJ 1 2 l Rys. 16.50. Belka statycznie niewyznaczalna spr|y[cie podparta Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 29 Zadanie rozwi|emy korzystajc z zasady superpozycji. M =M 'M ' ' i ' ,k ' (16.84) ik ik ik M =M 'M ' ' i ' ,k ' (16.85) ki ki ki Momenty M ' i M ' wyznaczone s dla belki o podporach niepodatnych i wynosz: ik ki EJ M '= "i (16.86) ik l EJ M '= " -i (16.87) ki l Wyznaczajc warto[ci dodatkowych momentw spowodowanych obecno[ci podpr spr|ystych, nale|y uwzgldni kty obrotu  ' i  ' podpr podatnych i k EJ M ' '= " i '-k ' (16.88) ik l EJ M ' '= " -i 'k ' (16.89) ki l i ktre s zale|ne od warto[ci momentw wzBowych i sztywno[ci podpr : M ik i '=- (16.90) 1 M ki k '=- (16.91) 2 Po zsumowaniu (16.86) i (16.88) oraz (16.87) i (16.89), zgodnie z zasad superpozycji, otrzymamy: EJ EJ M = "i " i '-k ' (16.92) ik l l EJ EJ M = " -i " -i 'k ' (16.93) ki l l {eby wyznaczy zale|no[ pomidzy M i M dodajemy do siebie rwnania (16.92) i (16.93) ik ki EJ EJ EJ M M = "i " i '-k ' " " 'k ' =0 -i EJ -i ik ki l l l l M =-M (16.94) ik ki Powrmy teraz do zale|no[ci na M (16.92), gdzie za  ' i  ' wstawiamy (16.90) i (16.91) ik i k M M EJ EJ ik ki M = "i " - (16.95) ik l l 1 2 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 30 Nastpnie dokonujemy podstawienia 1 l K1'= EJ 2 l K '= 2 EJ ktre prowadzi do nastpujcej postaci wzoru na M ik M M EJ ik ki M = "i- ik l K1 K 2 Po przeksztaBceniach oraz podstawieniu zale|no[ci (16.94) M M EJ ik ki M - = "i ik K1 K l 2 1 1 EJ M 1 = "i ik K1 K l 2 K1 K2 K1 K EJ 2 M = "i ik K1 K l 2 otrzymujemy oglny wzr K1 K EJ 2 M = i (16.96) ik l K1 K K1 K 2 2 Na podstawie (16.94) mo|emy zapisa K1 K EJ 2 M =-M =- i (16.97) ki ik l K1 K K1 K 2 2 Je|eli przyjmiemy zaBo|enia, |e i=1 K1 =K =K 2 dostajemy szczeglne, prostsze postacie wzorw (16.96) i (16.97) EJ K M = ik l K 2 EJ K M =- ki l K 2 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 31 Zadanie 7 Wyznaczy warto[ siBy krytycznej P = P oraz wzory transformacyjne dla belki obci|onej siBami kr [ciskajcymi (rys. 16.51). i k EJ P P  l Rys. 16.51. Belka statycznie niewyznaczalna Dla wyznaczenia siBy krytycznej zapiszmy najpierw warunki brzegowe obejmujce przemieszczenia i siBy (warunki kinematyczne i statyczne). wx=0=0 wx=l =0 (16.98) x=0=i ' M x=l =0 Warunki te s zerowe poza warunkiem na kt obrotu podpory i ( '), jest r|ny od zera z uwagi na podatno[ci i podpory M ik i '=- (16.99) Przypomnijmy postacie znanych ju| rwnaD (9.5), (9.6) i (9.7), speBniajcych rwnanie r|niczkowe w x=C0C1"xC2"sin xC3"cos x (16.100) dw x x= =C1"C2"cos x-"C3"sin x (16.101) dx 2 d w M x=- EJ =EJ 2"C2"sin x2"C3"cos x (16.102) [ ] dx2 Na podstawie zale|no[ci (16.102) mo|emy wyznaczy warto[ przywzBowego momentu M , ik M =M x=0=EJ 2"C2"sin02"C3"cos 0 [ ] ik M =M x=0=EJ 2"C3 ik ktr nastpnie podstawiamy do (16.99) EJ 2"C3 (16.103) i '=- Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 32 Teraz mo|emy utworzy ukBad rwnaD opisujcy warunki brzegowe C0C1"0C2"sin0C3"cos 0=0 ! C0C3=0 C0C1"lC2"sin lC3"cos l=0 EJ 2"C3 EJ 2 C1"C2"cos0-"C3"sin0=- ! C1"C2 "C3=0 { EJ 2"C2"sin l2"C3"cos l =0 [ ] Zauwa|my, |e jest to ukBad rwnaD jednorodnych. Zatem nietrywialne rozwizanie wystpuje jedynie, gdy wyznacznik tego ukBadu jest rwny zeru. Zanim jednak zapiszemy ten wyznacznik, dla uproszenia obliczeD zmniejszymy liczb niewiadomych do dwch. Z pierwszego rwnania otrzymujemy zale|no[: C0=-C3 i wprowadzamy j do pozostaBych trzech rwnaD -C3C1"lC2"sin lC3"cos l=0 EJ 2"C3 C1"C2 =0 { C2"sin lC3"cos l=0 PrzeksztaBcajc ostatnie rwnania otrzymujemy C3=-C2"tg l co po podstawieniu do pozostaBych dwch rwnaD C2"tg lC1"lC2"sinl-C2"tg l"cos l=0 EJ 2 C1"C2-C2"tg l =0 { doprowadziBo do ukBadu C1"lC2"sin l-sin ltg l =0 EJ 2 C1C2 -tg l =0 { Rozwizanie uzyskamy po przyrwnaniu wyznacznika do zera l tg l det#"W#"=det EJ 2 =0 1 -tg l #" #" Po rozwiniciu dostali[my rwnanie, w ktrym jedyn niewiadom jest  Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 33 EJ 2 -tg l l-tg l=0 (16.104) Jak pamitamy, wzr opisujcy wspBczynnik  ma posta N = EJ Na jego podstawie mo|emy wyznaczy siB krytyczn: (16.105) Pkr=N =2 EJ Warto[  nale|aBoby wyznaczy z rwnania (16.104). Niestety uzyskanie analitycznej postaci rozwizania tego rwnania jest niemo|liwe, poniewa| rwnanie to jest przestpne. Przybli|one rozwizanie otrzymamy stosujc metody numeryczne. Przejdzmy teraz do wyznaczenia wzorw transformacyjnych dla tej belki. Nale|y rozwiza ukBad niejednorodnych rwnaD. Zadanie polega na znalezieniu relacji pomidzy wzBowymi przemieszczeniami, a siBami przywzBowymi. Wyznacza si je z warunkw brzegowych. W tym przypadku trzy z czterech warunkw s niezerowe: w x=0=vi w x=l =vk (16.106) x=0=ii ' M x=l =0 Analogicznie do poprzedniego przypadku w warunku na kt obrotu podpory i nale|y uwzgldni jeszcze dodatkowy obrt podpory  ', ktry wynika z jej podatnego zamocowania. i M ik i '=- Tak jak poprzednio wyznaczyli[my warto[ M i  ' ik i M =M x=0=EJ 2"C3 ik EJ 2"C3 i '=- Tworzymy ukBad rwnaD, C0C1"0C2"sin0C3"cos 0=vi C0C1"lC2"sin lC3"cos l=vk EJ 2"C3 (16.107) C1"C2"cos 0-"C3"sin0 =i { EJ 2"C2"sin l2"C3"cos l =0 [ ] Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 34 C0C3=vi C0C1"lC2"sin lC3"cos l=vk EJ 2"C3 C1"C2=i- { C2"sin lC3"cos l=0 z ktrego dalej wyznacza si warto[ci staBych C , C , C , C . Znajc te warto[ci mo|na znalez wzory 0 1 2 3 transformacyjne: M =EJ 2"C3 (16.108) ik M =0 (16.109) ki T =T =-N"C1 (16.110) ik ki Zadanie 8 Obliczy czsto[ koBow drgaD wBasnych  dla ramy z rys. 16.52: m 1=m 3 m =2m EJ 2 4 4 [m] Rys. 16.52. Zadana rama Metoda pierwsza  rozwizanie z u|yciem wspBczynnikw podatno[ci  ik W zagadnieniu obliczania czsto[ci drgaD wBasnych, ukBadw dyskretnych o wielu stopniach swobody, w ktrym korzystamy ze wspBczynnikw podatno[ci, posBugujemy si nastpujcym rwnaniem: n wi t = -m  t 'ij (16.111) " j j j=1 gdzie:  w (t) to przemieszczenie punktu i, i m  t  iloczyn jest siB bezwBadno[ci dziaBajc po kierunku j, j j  ' oznacza przemieszczenie po kierunku i wywoBane jednostkow siB po kierunku j. ij Analizowany ukBad ma jeden stopieD swobody dynamicznej (i = 1, j = 1). Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 35 m 2m w1 w1t=A sin t Rozwizanie rwnania r|niczkowego (16.111) przewidujemy w postaci funkcji , ktrej druga pochodna wynosi: 1t =-A2 sin t . Zatem rwnanie (16.111) przyjmie posta: A sin t =-[-2 mm A 2 sin t '11 (16.112) ] Po przeksztaBceniach otrzymujemy: 1 = (16.113) 2 mm"'11 Wida zatem, |e aby wyznaczy czsto[ drgaD wBasnych przy zadanych masach, musimy znalez przemieszczenie po kierunku dziaBania siBy bezwBadno[ci od jednostkowego obci|enia. P = 1 11' W tym celu rozwi|my ram metod siB przyjmujc ukBad podstawowy jak na rys.16.53. X2 X3 X 1 Rys. 16.53. UkBad podstawowy Warunki kinematycznej zgodno[ci ukBadu podstawowego metody siB z rzeczywist konstrukcj zapewni ukBad rwnaD kanonicznych: 11"X 12"X 13"X 1 P=0 1 2 3 21"X 22"X 23"X 2 P=0 (16.114) 1 2 3 { 31"X 32"X 33"X 3 P=0 1 2 3 ktrego wspBczynniki obliczymy na podstawie wykresw jednostkowych. Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 36 Wykres momentw od dziaBania siBy X = 1: 1 4 4 X 1 8 4 Rys. 16.54. Stan X = 1 1 Wykres momentw od dziaBania siBy X = 1: 2 3 3 3 X 2 Rys. 16.55. Stan X = 1 2 Wykres momentw od dziaBania siBy X = 1: 3 1 1 X3 1 Rys. 16.56. Stan X = 1 3 WspBczynniki ukBadu rwnaD kanonicznych metody siB s nastpujce: 1 1"4"4"2"44"3"4 4" 1 11= 2"4"42"8"82"4"8 =656" [ ] EJ 2 3 6 3 EJ 1 1"8 1"4 =-90" 1 12= -1"3"3"4-4"3" [ ] EJ 2 2 2 EJ 1 1"4"4"11"3"41"4" 1"8 1"4 =44" 1 13= [ ] EJ 2 2 2 EJ 1 1"3"3"2"33"4"3 =45" 1 22= [ ] EJ 2 3 EJ 1 1"3"3"-13"4"-1 =-33" 1 23= [ ] EJ 2 2 EJ 1 1 33= [1"4"11"3"11"4"1]=11" EJ EJ Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 37 Stan P: 4 P = 1 Rys. 16.57. Stan P Wyrazy wolne ukBadu rwnaD wynosz: 1 2"8 1"4 =-160" 1 1 P= -1"4"4" [ ] EJ 2 3 3 3 EJ 1 1"4"4"3 =24" 1 2 P= [ ] EJ 2 EJ 1 1 3 P= -1"4"4"1 =-8" [ ] EJ 2 EJ Po wyznaczeniu wspBczynnikw ukBadu rwnaD kanonicznych wyznaczamy warto[ci nadliczbowych reakcji. Po rozwizaniu ukBadu rwnaD 656 "X -90"X 44"X -160 =0 1 2 3 3 3 -90"X 45"X -33"X 24=0 1 2 3 2 { 44"X -33"X 11"X -8=0 1 2 3 2 otrzymamy: X =0,5 1 X =0,0 2 (16.115) { X =-1,27273=14 3 11 Wykres momentw zginajcych w zadanej ramie niewyznaczalnej od obci|enia P = 1 jest nastpujcy: 14 11 8 11 14 11 8 11 Rys. 16.58. Wykres momentw od obci|enia jednostkowego Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 38 W celu wyznaczenia wspBczynnika ' , (czyli przemieszczenia w kierunku pionowym od siBy 11 jedynkowej dziaBajcej w kierunku pionowym), dokonujemy caBkowania funkcji cigBych obrazujcych przebieg momentw od stanu P = 1 w ukBadzie statycznie wyznaczalnym (wykres na rys. 16.57) i przebieg momentw od obci|enia P = 1 w ukBadzie statycznie niewyznaczalnym (wykres na rys. 16.58). CaBkowanie dokonujemy wykorzystujc twierdzenie Wereszczagina  Mohra. 1 2"14 1" 8 1 ' = 0,5 "4 "4 " - = "160 11 [ ] EJ 3 11 3 11 EJ 33 Podstawiajc otrzyman warto[ do rwnania (16.113) otrzymujemy warto[ czsto[ci koBowej drgaD wBasnych: 33"EJ 11"EJ EJ (16.116) = = =0,262" 160"3 m 160"m m Metoda druga  rozwizanie z u|yciem wspBczynnikw sztywno[ci r ik Czsto[ci drgaD wBasnych mo|na obliczy tak|e za pomoc wspBczynnikw sztywno[ci. Rozwizanie obiema metodami zestawiono celowo, by pokaza, |e w niektrych zadaniach czsto[ci drgaD ukBadw statycznie niewyznaczalnych Batwiej jest rozwiza stosujc wspBczynniki sztywno[ci. Rozwizanie zadania sformuBowanego przez sztywno[ rozpoczynamy od przyjcia ukBadu podstawowego metody przemieszczeD: 1 0 1 EJ = constans 2 2 3 u3 Rys. 16.59. UkBad podstawowy metody przemieszczeD UkBad rwnaD kanonicznych metody przemieszczeD jest nastpujcy: r11"1r12"2r13"u3R1 P=0 r21"1r22"2r23"u3R2 P=0 (16.117) { r31"1r32"2r33"u3R3 P=0 W celu wyznaczenia wspBczynnikw r nale|y znalez warto[ci momentw w poszczeglnych stanach ij jednostkowych. Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 39  stan 1,  = 1 1 EJ 4 EJ 0,5 EJ 3 0 2 EJ 3 Rys. 16.60. Stan  = 1 1 Na podstawie wykresu momentw od stanu pierwszego mo|emy z rwnowagi wzBw wyznaczy wspBczynniki r i r , ktre wynosz: 11 21 r11 2 EJ 3 r21 EJ 4 EJ 3 Rys. 16.61. Wyznaczenie wspBczynnikw z rwnowagi wzBw1 i 2 2 r11 =7 EJ r21 = EJ 3 3  stan 2,  = 1 2 0 2 EJ 0,5 EJ 4 3 EJ 3 EJ Rys. 16.62. Stan  = 1 2 Na podstawie wykresu momentw od stanu drugiego z rwnowagi wzBw mo|emy wyznaczy wspBczynniki r i r , ktre wynosz: 12 22 4 r12 EJ 3 r22 EJ 2 EJ 3 Rys. 16.63. Wyznaczenie wspBczynnikw z rwnowagi wzBw1 i 2 2 r12 = EJ r22 =7 EJ 3 3 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 40  stan 3, u = 1. 3 Kty obrotu ciciw prtw wyznaczone zostaBy z BaDcucha kinematycznego i maj nastpujce warto[ci: 01 =1 12 =0 23 =-1 4 4 3 - EJ 8 3 3 EJ - EJ 8 8 3 EJ u3 = 1 8 Rys. 16.64. Stan u = 1 3 Na podstawie wykresu momentw od stanu trzeciego z rwnowagi wzBw mo|emy wyznaczy wspBczynniki r = r i r = r , ktre wynosz: 13 31 23 32 3 r13 r23 EJ 8 3 EJ 8 Rys. 16.65. Wyznaczenie wspBczynnikw z rwnowagi wzBw1 i 2 3 r13 =-3 EJ r23 = EJ 8 8 WspBczynnik r wyznaczymy z rwnania pracy wirtualnej: 33 3 r33"1 2 " - EJ "1 2 "3 EJ" -1 =0 8 4 8 4 3 r33= EJ 8 PozostaBy do wyznaczenia wyrazy wolne ukBadu rwnaD kanonicznych metody przemieszczeD. R1P -2mu3 R2P -mu3 R3P Rys. 16.66. Stan P Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 41 Nale|y jednak zauwa|y, |e jak ma to miejsce w naszym zadaniu, masa jest skupiona dokBadnie w punkcie. Nie ma zatem siB bezwBadno[ci od ruchu obrotowego (J = 0), a co za tym idzie: 0 R1 P=1""J =0 0 R2 P=2""J =0 0 Niezerowa natomiast pozostaje warto[ trzeciej reakcji: R3 P=2 mm3 Podstawmy zatem uzyskane wspBczynniki do ukBadu rwnaD: 7 EJ"12 EJ"2-3 EJ"u3=0 3 3 8 2 EJ"17 EJ"23 EJ"u3=0 (16.118) 3 3 8 { -3 EJ"13 EJ"23 EJ"u33 m u3 =0 8 8 8 Je|eli dodamy do siebie dwa pierwsze rwnania z powy|szego ukBadu rwnaD, to otrzymamy, |e 1 =-2 (16.119) Je[li podstawimy to rwnanie do drugiego rwnania ukBadu, otrzymamy zale|no[ midzy  a u : 2 3 9 2 =- "u3 (16.120) 40 Podstawiajc (16.119 i 16.120) do rwnania trzeciego ukBadu otrzymamy: 9 3 3 -3 EJ" "u3- EJ"9 "u3 EJ"u33 m 3 =0 (16.121) 8 40 8 40 8 u3= A sin t Przyjmujc, |e oraz 3=-A2 sin t otrzymujemy: 66 EJ"A sin t -3 m"A"2 sin t =0 320 33 EJ -m"2 A sin t =0 160 Odrzucajc rozwizanie trywialne (A = 0 lub  = 0) mamy 33 EJ -3 m"2 =0 160 11 "EJ EJ (16.122) = =0,262 160 "m m Jak wida taka sam warto[ czsto[ci drgaD wBasnych uzyskano mniejszym nakBadem pracy wykorzystujc wspBczynniki sztywno[ci. Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 42 Zadanie 9 Dla belki o cigBym rozkBadzie masy obliczy czsto[ koBow drgaD wBasnych  oraz wzory transformacyjne M , M , T , T . ik ki ik ki i k EJ l Rys. 16.67. Belka o cigBym rozkBadzie masy Przeanalizujmy najpierw drgania wBasne belki. W ukBadzie przedstawionym na rys. 16.67 kty obrotu podpr, siBa poprzeczna przy podporze i oraz przemieszczenie pionowe podpory k powinny by rwne zero: T x=0=0 W ' ' ' x=0=0 x=0=0 W ' x=0=0 ! (16.123) W x=l =0 W x=l=0 { { x=l =0 W ' x=l =0 Przyjmujc funkcj rozwizujc w postaci wielomianu obliczamy pochodne po x: W x=A"sin xB"cos xC"sinh xD"cosh x (16.124) W ' x="A"cos x-"B"sin x"C"cosh x"D"sinh x (16.125) M W ' ' x=- =-2"A"sin x-2"B"cos x2"C"sinh x2"D"cosh x (16.126) EJ T W ' ' ' x=- =-3"A"cos x3"B"sin x3"C"cosh x3"D"sinh x (16.127) EJ Na tej podstawie rozpisujemy warunki brzegowe (16.123), otrzymujc ukBad rwnaD jednorodnych -3"A"cos 03"B"sin03"C"cosh 03"D"sinh 0=0 "A"cos 0-"B"sin0"C"cosh 0"D"sinh 0=0 A"sin lB"cos lC"sinh lD"cosh l=0 { "A"cos l-"B"sin l"C"cosh l"D"sinh l=0 -AC=0 AC=0 A"sin lB"cos lC"sinh lD"cosh l=0 { A"cos l-B"sin lC"cosh lD"sinh l=0 Z pierwszych dwch rwnaD wprost wynika, |e A=C=0 Rozwizanie dwch pozostaBych rwnaD jednorodnych Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 43 B"cos lD"cosh l=0 { -B"sin lD"sinh l=0 jest niezerowe (nietrywialne) gdy wyznacznik macierzy wspBczynnikw jest rwny zero: cos lcosh l #"W#"= (16.128) #" #" -sin lsinh l det#"W#"=0 (16.129) 1 1 cos l sinh lsin l cosh l=0 " #" cos l cosh l tgh ltg l=0 (16.130) Z powy|szego rwnania (16.130) powinni[my wyliczy nieskoDczenie wiele pierwiastkw  (funkcje trygonometryczne s okresowe). W funkcji rozwizujcej (16.124) wspBczynnik  zale|y od rozkBadu masy  4=2" (16.131) EJ Po przeksztaBceniu mo|emy wyznaczy warto[  =2 EJ (16.132) Przejdzmy teraz do wyznaczenia wzorw transformacyjnych. Tak jak poprzednio zapisujemy warunki brzegowe (16.133). Jednak tym razem poszukujemy warto[ci siB przywzBowych w zale|no[ci od wzBowych przemieszczeD. Wobec tego przemieszczenia wzBowe musz by okre[lone: T x=0=0 W ' ' ' x=0=0 x=0=i W ' x=0=i (16.133) W x=l =vk ! W x=l =vk { { x=l =k W ' x=l=k -3"A"cos x3"B"sin x3"C"cosh x3"D"sinh x=0 "A"cos 0-"B"sin 0"C"cosh 0"D"sinh 0=i A"sin lB"cos lC"sinh lD"cosh l=vk { "A"cos l-"B"sin l"C"cosh l"D"sinh l=k Po podstawieniu (16.124), (16.125) i (16.127) otrzymujemy: -AC=0 AC=i A"sin lB"cos lC"sinh lD"cosh l=vk { A"cos l-B"sin lC"cosh lD"sinh l=k Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 44 Po wyznaczeniu staBych A, B, C i D mo|emy zapisa wzory na siBy wewntrzne wykorzystujce zale|no[ci r|niczkowe (16.126) i (16.127): M =-EJ W ' ' " M T = =-EJ W ' ' ' " x czyli: (16.134) M =-EJ -2"A"sin x-2"B"cos x2"C"sinh x2"D"cosh x (16.135) T =-EJ -3"A"cos x3"B"sin x3"C"cosh x3"D"sinh x Otrzymujemy komplet wzorw transformacyjnych (16.136) M =M x=0=EJ 2B-D ik (16.137) M =M x=l =EJ 2 A"sin lB"cos l-C"sinh l-D"cosh l ki (16.138) T =T x=0=EJ 3 A-C=0 ik (16.139) T =T x=l =EJ 3 A"cos l-B"sin l-C"cosh l-D"sinh l ki Zadanie 10 Wyznaczy czsto[ koBow drgaD wBasnych  dla ramy o cigBym rozkBadzie masy (rys. 16.68). EJ 1 2 EJ 4 0 4 [m] Rys. 16.68. Zadana rama Do rozwizania tego problemu posBu|ymy si wzorami transformacyjnymi dotyczcymi drgaD prtw o cigBym rozkBadzie masy. Wzory transformacyjne wi| siBy przywzBowe z przemieszczeniami. W danym zadaniu nale|y uwzgldni zarwno drgania poprzeczne jak i podBu|ne obu prtw. Punktem wi|cym oba prty jest wzeB 1, ktrego rwnowaga musi zosta zachowana: 1 N12 T12 M12 T10 M10 N10 Rys. 16.69. Rwnowaga wzBa 1 Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 45 Dla wzBa nr 1 musi zachodzi: M =0 Y =0 (16.140) { X =0 Po rozpisaniu: M M =0 10 12 -N -T =0 (16.141) 10 12 { -T N =0 10 12 Kolejne warto[ci siB wewntrznych okre[laj wzory transformacyjne: " dla drgaD poprzecznych: v0 v1 EJ M = c"1s"0-r" t " (16.142) 10 [ ] 4 4 4 v2 v1 EJ M = c ' ' "1s' ' "2-r ' ' " t ' ' " (16.143) 12 [ ] 4 4 4 v0 v1 EJ T =- t "1r "0-n" m" (16.144) 10 [ ] 16 4 4 v2 v1 EJ T =- t ' ' "1r ' ' "2-n' ' " m' ' " (16.145) 12 [ ] 16 4 4 " dla drgaD podBu|nych: EA N = "u0-b"u1 (16.146) [a ] 10 4 EA N = (16.147) [-b' "u1a ' "u2] 12 4 Po uwzgldnieniu warunkw brzegowych (podpory 0 i 2 nie przemieszczaj si), czyli przyjciu, |e:  = v = u =  = v = u = 0, z ukBadu (16.141) otrzymujemy: 0 0 0 2 2 2 v1 EJ v1 EJ c"1t " c ' ' "1t ' ' " =0 [ ] [ ] 4 4 4 4 v1 -EA b"u1EJ t ' ' "1m' ' " =0 (16.148) [ ] 4 16 4 v1 EJ { t "1m" -EA b' ' u1=0 [ ] 16 4 4 gdzie: Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater Cz[ 2 16. ZADANIA - POWTRKA 46 4 ""2 (16.149) '=="l="4 = EJ cosh sin-sinh cos c ' ' =c= (16.150) 1 -cosh cos sin sinh t ' ' =t =2 (16.151) 1 -cosh cos sinh cos cosh sin m' ' =m=3 (16.152) 1 -cosh cos 2 2 (16.153) '==l" =4 " EA EA b' ' =b= cot (16.154) Nale|y zauwa|y, |e warto[ci wspBczynnikw c, t, m, b s takie same dla obu prtw, poniewa| prty te maj tak sam dBugo[, przekrj i sztywno[. Po przeksztaBceniach otrzymujemy ukBad rwnaD jednorodnych. c"10,25 "t "v1=0 4 "b"u1t "10,25 "m"v1=0 (16.155) { -4 bu1t "10,25 "m"v1=0 Warunkiem otrzymania rozwizania tego ukBadu rwnaD jest zerowanie si wyznacznika nastpujcej macierzy: 0 c 0,25 t A= 4 b t 0,25 m (16.156) [ ] -4 b t 0,25 m Przyrwnanie wyznacznika macierzy A do zera prowadzi do uzyskania rwnania zale|nego od czsto[ci drgaD wBasnych  (gdy| wielko[ci  oraz  s funkcjami ). Zatem rozwizanie rwnania det A = 0 doprowadzi do uzyskania warto[ci szukanych czsto[ci drgaD wBasnych. Z uwagi na rozbudowan posta wspBczynnikw b, c, m, t obliczenia najlepiej przeprowadzi w sposb numeryczny. Dobra D., Dziakiewicz A., Jambro|ek S., Komosa M., MikoBajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
AK KARTA PRACY 2015 16 T 14 syst 3 trawy turzyc
16 (14)
2012 01 16 14 04 27
apka 16 9 14  9 2014
2012 01 16 14 04 18
16 Tablica 14
14 (16)
14 12 2015 W 9 harmonogram konsult zima 15 16 popraw
P C Cast, Kristin Cast (Dom Nocy 01) Naznaczona [rozd 14,15,16]

więcej podobnych podstron