Skuteczność świetlna żarówek zawiera się. w granicach 6-20 Im/W(?) i zależy między innymi od ich mocy znamionowej (większe wartości odpowiadają żarówkom o większej mocy). Do zalet żarówek należą: niski koszt, duże zróżnicowanie ich mocy (od części wata do kilowatów) oraz napięć zasilania (1,5 -s- 280 V), możliwość pracy w bardzo szerokim zakresie temperatury otoczenia (od najniższych występujących w naszej strefie klimatycznej do +70°C) oraz przyjazna dla oka ciepła biała barwa światła.
Wady zwykłych żarówek to: duża energochłonność, mała sprawność oraz trwałość, wysoka temperatura bańki, zmniejszanie się strumienia świetlnego w czasie eksploatacji, znaczny wpływ wartości napięcia roboczego na strumień świetlny oraz trwałość.
Coraz szersze zastosowanie znajdują żarówki halogenowe, których bańki oprócz gazu obojętnego (np. kryptonu, argonu) zawierają halogeny, tj. takie pierwiastki jak: fluor, chlor, brom i jod.
Dzięki wysokiej temperaturze żarnika światło żarówek halogenowych ma barwę zbliżoną do światła dziennego, stąd szerszy niż w przypadku' żarówek konwencjonalnych zakres wykorzystywania tych źródeł. Podobnie jak w zwykłych żarówkach wykonuje się je także ze zwierciadłami odbijającymi promieniowanie podczerwone do wnętrza.
Żarówki halogenowe, oprócz zwiększonej skuteczności świetlnej, charakteryzują się dobrym oddawaniem barw, zwartą budową, prostotą obsługi oraz dużą niezawodnością. Wadą tych żarówek jest większa wrażliwość na warunki eksploatacji, a w szczególności na zmiany napięcia, niskie temperatury mogące spowodować wstrzymanie procesu regeneracji żarnika, zmianę ustalonego przez producenta położenia pracy oraz wstrząsy.
2.2 Lampy fluorescencyjne
Lampy fluorescencyjne (świetlówki) są obok żarówek najbardziej powszechnie stosowanymi źródłami światła. W wyniku przepływu prądu między elektrodami wbudowanymi na końcach rury szklanej wypełnionej argonem i parą rtęci, występuje promieniowanie nadfioletowe, które zostaje zamieniane na światło widzialne przez pokrywający wewnętrzną powierzchnię rury luminofor. Budowa typowej świetlówki jest przedstawiona na rysunku .
Budowa typowej świetlówki: 1 - elektroda, 2 - rura pokryta luminoforem, 3 - rtęć w stanie zimnym, 4 - kołki stykowe, 5 - rurka pompowa
Zaletami świetlówek są: duża skuteczność świetlna dochodząca do 104 Im/W (dla świetlówek trójpasmowych, w których zastosowano luminofory wąskopasmowe) [10], duża trwałość - do 20 000 h, mniejszy niż w przypadku żarówek wpływ napięcia roboczego na strumień świetlny.
Wadami świetlówek są: konieczność stosowania urządzeń pomocniczych (zapłonnik, statecznik), niski współczynnik mocy, utrudniony zapłon przy niskich temperaturach (poniżej -5°C) i przy obniżonym napięciu oraz tętnienie strumienia świetlnego.
Tętnienie światła powoduje powstanie efektu stroboskopowego polegającego na mylnej ocenie prędkości ruchu obrotowego lub posuwisto-zwrotnego oświetlanych urządzeń. Wskutek tego części ruchome mogą być widziane jako nieruchome, co stanowi szczególne zagrożenie w pomieszczeniach produkcyjnych. Efekt ten można wyeliminować przez zastosowanie układów 2 lub 3 lamp w jednej obudowie, zasilanych z różnych faz sieci trójfazowej.
7