Laboratorium z Podstaw Konstrukcji Maszyn
II - praca sprzęgła przy zrównanych obrotach wału czynnego i biernego. Oba wały znajdują się w ruchu przyspieszonym (odcinek BC).
III - praca sprzęgła przy ustalonych obrotach, tzn. kiedy prędkości obrotowe wału biernego i czynnego są równe i stałe (odcinek CD). Przy tym wielkość momentu obrotowego przekazywanego przez sprzęgło jest równa momentowi oporowemu przyłożonemu do wału biernego.
IV - włączenie sprzęgła. W tym czasie następuje rozłączenie i rozsunięcie trących powierzchni sprzęgła, a wał bierny zmniejsza szybkość aż do zatrzymania się.
W trakcie włączania sprzęgła tracona jest praca na pokonanie zewnętrznych oporów przyłożonych do wału biernego, tj. na tarcie w łożyskach, na nagromadzenie energii kinetycznej mas połączonych z wałem biernym oraz na tarcie w wyniku poślizgu współpracujących powierzchni sprzęgła. Praca tarcia przy włączaniu sprzęgła zamienia się na ciepło poza nieznaczną jej częścią, która idzie na zużycie trących powierzchni. Wydzielone ciepło podnosi temperaturę powierzchni trących, od której zasadniczo zależy obciążalność sprzęgła. Dlatego w niektórych przypadkach niezbędne jest obliczanie sprzęgieł na nagrzewanie.
2. Schemat i opis stanowiska laboratoryjnego.
Przedstawione na schemacie stanowisko laboratoryjne składa się z silnika elektrycznego
I, sprzęgła ciernego oraz wału biernego z hamulcem ciernym i kołami (masami) zamachowymi. W skład sprzęgła wchodzą: koła zamachowe 2, tarcza napędzająca 3 oraz tarcze napędzane 4 i 5. Tarcze te są dociskane poprzez łożysko wzdłużne 8 za pomocą dźwigni 7, na której jest zawieszony ciężar 9. Dźwignię 7 można odsuwać za pomocą mimośrodu 10 i dźwigni
II, służącej do włączania i wyłączania sprzęgła.
Na wale biernym 6 znajdują się dzielone koła zamachowe 12 oraz hamulec cierny, składający się z tarczy hamulcowej 13, na który poprzez klocek i dźwignię działa siła od ciężaru 15. Ciężar 15 powieszony jest na dźwigni przy pomocy sprężyny 14, która spełnia rolę tłumika drgań powstających na hamulcu. Przebieg zmian obrotów obu wałów w czasie włączania sprzęgła jest rejestrowany na rejestratorze R przy pomocy prądniczek tachometrycznych Tt i T2.
Rys. 5.2 Stanowisko laboratoryjne