518321677

Rozdział

Główne pojęcia konstytuujące perspektywę filozoficzno -społeczną w naukach o zdrowiu

Agata Janaszczyk, Krzysztof Sobczak, Magdalena Gajewska, Katarzyna Leoniuk, Halina Nowakowska, Marzena Zarzeczna-Baran, Ewa Wojdak - Haasa, Paweł Sut, Piotr Krakowiak 1.1. Zdrowie w ujęciu holistycznym

W 1948 roku Światowa Organizacja Zdrowia przyjęła nową definicję —» zdrowia, rezygnując z określania go za pomocą negacji, czyli braku —► choroby, czy kalectwa —* (niepełnosprawności), przyjęto pozytywną definicję, opisującą zdrowie, jako stan pełnego, fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu [1], Zmiana ta ma charakter symboliczny, ponieważ z jednej strony reprezentuje nowy styl myślenia o zdrowiu, charakterystyczny dla kultury ponowoczesnej, z drugiej strony egzemplifikuje przemiany, jakie zaszły w dyskursie naukowo-medycznym w XX wieku.

Definicja WHO jest przykładem wieloaspektowego ujmowania problemów zdrowia i choroby. O ile wiek XIX cechował się podejściem puryfikacyjnym, wyrażającym się w dążeniu do wyodrębnienia zjawiska choroby, jego deskrypcji i klasyfikacji, o tyle druga połowa XX wieku może być interpretowana, jako proces hybrydazcji i łączenia chorób z przyczynami je wywołującymi, a zatem postrzegania choroby i zdrowia, jako całościowego systemu powiązanego z szerokim kontekstem społeczno-kulturowym [2], Owo przejście z —♦biomedycznego modelu ujmowania zdrowia i choroby do postrzegania ich w kategoriach holistycznych, zdaniem niemieckiego hermeneutyka i filozofa kultury H. G. Gadamera ujawnia się w pytaniu: czy czuję się chory? Otwiera ono bowiem płaszczyznę podmiotowego