Nazwa placówki: Katedra Historii Gospodarczej Semestr: 8
Osoba prowadząca: dr Marian Muszkiewicz, mgr Sylwia Straszak-Chandoha Opis kursu:
■ Poznanie i zrozumienie stosunków między narodowych w szerokim ich aspekcie.
■ Poznanie kształtowania się i ewolucji stosunków międzynarodowych pod wpływem powiązań i współzależności między podstawowymi podmiotami.
■ Wykazanie dążeń do powstawania i zmienności ładu między narodowego w skali regionalnej i globalnej w wyodrębnionych etapach rozwoju.
■ Wskazanie na nową fazę stosunków między narodowych której towarzyszy polary zacja i integracja regionalna oraz globalizacja.
Tematyka poszczególnych zajęć
I. Stosunki międzynarodowe w święcie oraz konsekwencje Kongresu Wiedeńskiego (1815-1870)
Ogólne cechy i kierunki rozwoju stosunków międzynarodowych: - Stosunki polityczne: początki europocentryzmu, dominacja relacji państwo-państwo. postanowienia Kongresu Wiedeńskiego Stosunki gospodarcze: protekcjonizm "wychowawczy"; - Stosunki regionalne: Europa: "Święte Przymierze", erozja systemu wiedeńskiego. Ameryka: Doktryna Monroc i "Manifest Destiny". Azja Pld. - Wsch.: "otwarcie" Chin i Japonii
II. Ład międzynarodowy pod wpływem industrializacji, dążeń kolonialno imperialnych wielkich mocarstw , kształtowanie gospodarki światowej. Pax Britanica (1871-1918):
Ogólne cechy i kierunki rozwoju stosunków międzynarodowych:
Stosunki polityczne: polityka imperialna. Kolonializm. I Wojna Światowa: Powstanie gospodarki światowej: liberalizm, neoprotekcjonizm. Pax Britannica: Stosunki regionalne: transmisja europocentryzmu, porozumienia militarne w Europie. Dążenia imperialne Japonii
III. Kształtowanie stosunków międzynarodowych w układzie wielobiegunowym oraz dekompozycji ładu międzynarodowego (1918-1939):
Ogólne cechy i kierunki rozwoju stosunków między narodowych:
Stosunki polityczne: Dekompozycja ładu międzynarodowego, próba budowy systemu bezpieczeństwa zbiorowego - Liga Narodów’, osłabienie systemu kolonialnego:
Stosunki gospodarcze: kształtowanie światowej koniunktury gospodarczej, reparacje wojenne, przemiany w światowym handlu i międzynarodowym systemie walutowym, nowe elementy polityki gospodarczej neoprotekcjonizm, internacjonalizacja gospodarki: Stosunki regionalne: Europa: zmierzch europocentryzmu. erozja systemu wersalskiego. Ameryka: izolacjonizm USA, od polityki interwencji do "dobrego sąsiedztwa" . Azja: wzrost aspiracji mocarstwowych Japonii. ZSRR: rozwój idei eksportu rewolucji. Polska: pozycja w stosunkach międzynarodowych
IV. Międzynarodowe stosunki polityczne i ekonomiczne w latach II wojny światowej (1939-1945). Traktaty pokojowe:
Specy fika i kierunki rozwoju stosunków międzynarodowych:
Agresje państw Osi i ZSRR. Wielka Koalicja anty hitlerowska. Ustalenia konferencji Wielkiej Trójki. Idea ładu powojennego: Typy gospodarki wojennej: - Skutki w regionach: konsekwencje dla Europy. Amery ki, Azji Płd.-Wsch., Afryki
V. Ewolucja stosunków międzynarodowych po drugiej wojnie światowej oraz w II poi. XX w., pod wpływem podziału świata na dwa odrębne systemy polityczne i militarne, społeczno-gospodarcze, instytucjonalizacji, dckolonizacji, regionalizacji oraz integracji i globalizacji
1. Skutki II wojny światowej. Od współpracy powojennej do narastania sprzeczności miedzy mocarstwami i formowania podstaw powojennego dwubiegunowego ładu światowego (1945-1949):
Idea kształtowania pokoju, współpracy i bezpieczeństwa światowego w ramach powstałej Organizacji Narodów Zjednoczonych: podział na strefy wpływów politycznych i militarnych w świecie: Stanów Zjednoczonych i państw demokracji parlamentarnej oraz totalitarny system Związku Radzieckiego opartego na ideologii komunistycznej. Początki "zimnej wojny";
Podział świata na dwa systemy społeczno-gospodarcze: tynkowy - kapitalistyczny z dominacją Stanów Zjednoczonych oraz. nakazowo - rozdzielczy w krajach podporządkowanych Związkowi Radzieckiemu:
14