5555241194

128 Robert Tadla

której zadaniem jest wypracowanie zasad i metod restytuowania osobowości oraz społecznej readaptacji jednostek i grup przejawiających zachowania dewiacyjne”^{1 2}

Pedagogika resocjalizacyjna jest dyscypliną teoretyczną i praktyczną zajmująca się wychowaniem osób z zaburzeniami czyli takich, które z różnych powodów wykazują objaw}' niedostosowania społecznego. L. Pytka uważą że „celem pedagogiki resocjalizacyjnej jest nie tylko opis i wyjaśnianie procesów zachodzących między wychowywanym a wychowującym, ale przede wszystkim modyfikacja parametrów osobowościowych czy zachowań, które są określane jako niekorzystne, szkodliwe, wadliwe, patologiczne czy zgubne dla jednostki lub społeczeństwa”¹⁴. W literaturze spotykamy różne ujęcia definicji resocjalizacji. M. Kuć identyfikuje resocjalizację między innymi jako¹³:

*    modyfikację zachowań,

•    zmianę społecznej przynależności,

*    przebudowę emocjonalną

•    wrastanie w „kulturę” zaspokajania potrzeb,

*    kształtowanie prawidłowych postaw społecznych czy też

•    „nawrócenia” do wartości wyższego rzędu.

W dotychczasowej literaturze kryminologicznej, prawno-karnej i pedagogicznej koncentrowano się na resocjalizacji jako szczególnej formie oddziaływań, służących — obok represyjności — zahamowaniu powrotności do przestępstwa. Zakłada się, że resocjalizacyjne oddziaływanie na osoby naruszające normy prawne, społeczne, moralne, rozwojowe czy obyczajowe jest zawarte w samej organizacji i strukturze instytucji o charakterze resocjalizacyjnym, czyli takiej, do której kieruje się osoby celem ich resocjalizacji. Uważa się także, że proces resocjalizacji ma miejsce w organizowaniu ksztalcenią przygotowaniu-do zawodu, dostarczeniu pracy, poszanowaniu godności osób pozbawionych wolności, dostarczaniu możliwości udziału w aktywności kulturalnej, sportowej, monitorowaniu relacji pomiędzy poszczególnymi osobami tworzącymi zbiorowość instytucji resocjalizacyjnej¹⁶.

Resocjalizacja penitencjarna odbywa się przy pomocy określonych metod „...które umożliwiają dokonywanie określonych zmian w osobowości więźniów i tym samym pozwalają uzyskać pożądane zmiany w zachowaniu”¹⁷. Bardzo duże znaczenie ma uwzględnienie zasad oddziaływania resocjalizacyjnego, do których można zaliczyć: zasadę indywidualizacji czy zasadę otwartości na

1

¹³ M. Kuć, Prawnepodstany resocjalizacji, Wyd. CH. Beck, Warszawa 2011, s. 2.

2

' L. Pytka, Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretycztte, diagnostyczne i metodyczne. Warszawa, 2000, s. 11.

¹⁵    M. Kuć, Prawnepodstany resocjalizacji, oj>. dl., s. 3 i n.

¹⁶    K. Ostrowska, Psychologa resocjalizacyjna, W kierunku nowej specjalnośd psychologji, Wyd. Praszka Kduka-cyjna, Warszawa 2008, s. 226.

¹⁷    H. Machel, Wiezienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna, Gdańsk 2003, s. 34 i n.