,17=
Diaenoza społeczna 2009
nie zmienia się od początku ubiegłego wieku stopa zwrotu z inw estow ania w studia inżynieryjne.
17. Kobiety zdecydowanie więcej od mężczyzn zyskują, inwestując w studia prawnicze i medyczne, a nieco więcej -studiując nauki rolnicze.
18. Najczęściej badane gospodarstwa domowe deklarował)', że przy aktualnym dochodzie wiązał)' koniec z końcem z pewną trudnością (ponad 33 proc.), ponad 20 proc. gospodarstw radziło sobie z trudnością, a prawie 19 proc. z wielką trudnością. W ostatnich latach znacząco spadł odsetek gospodarstw domowych wiążących koniec z końcem z wielką trudnością (o prawie 5 punktów procentowych). Oceniając sposób gospodarow ania środkami pieniężny mi. gospodarstwa najczęściej twierdziły, że żyją oszczędnie i dzięki temu starcza im na wszystko (ponad 39 proc.), a następnie, że żyją bardzo oszczędnie, aby odłożyć na poważniejsze zakupy (ponad 16 proc.). Najsilniej wzrósł w ostatnich 2 latach odsetek gospodarstw domowych twierdzących, że żyją oszczędnie i dzięki temu starcza im na wszystko oraz. że starcza na wszystko i jeszcze oszczędzają na przyszłość (odpowiednio o ponad 3 punkty i o prawie 3 punkty procentowe).
19. 28 proc. gospodarstw deklarowało w marcu 2009 r., że ich stałe dochody nie pozwalają na zaspokojenie bieżących potrzeb. W ostatnich w dwóch latach odsetek takich gospodarstw spadł o ponad 5 punktów procentowych do najniższego poziomu od początku transformacji. W stosunku do 1993 r. był to spadek dwuipółkrotny.
20. Gospodarstwa domowe w marcu 2009 r. najczęściej deklarował)', że w sytuacjach, gdy dochody nie pozwalają na zaspokojenie bieżących potrzeb, ograniczają potrzeby (ponad 86 proc. gospodarstw ze zbyt mały m dochodem) lub korzystają z pomocy krewnych (prawie 39 proc ), bądź też zaciągają pożyczki (prawie 36 proc.). Tylko w około 16 proc. gospodarstw znajdujących się w takiej sytuacji członek gospodarstwa podejmuje dodatkową pracę.
21. Ponad 35 proc. gospodarstw domowych oceniało, że ich sytuacja dochodowa w porównaniu do sytuacji sprzed 2 lat pogorszy ła się, a praw ie 47 proc., że nie zmieniła się.
22. W ostatnich 10 latach znacząco spadł odsetek gospodarstw domowych wiążących koniec z końcem z w ielką trudnością i z trudnością (odpowiednio o 12 i 5 punktów' procentowych), a wzrósł - radzących sobie raczej łatwo i łatwo (odpowiednio o 10 i 3 punkty procentowe).
23. W ostatnich 10 latach najsilniej wzrósł odsetek gospodarstw domowych twierdzących, że żyją oszczędnie i dzięki temu starcza im na wszystko (o 12 punktów procentowych). Wzrósł także o 7 punktów procentowych odsetek gospodarstw, którym starcza na wszystko i jeszcze oszczędzają na przyszłość, zmalał natomiast procent gospodarstw w najtrudniejszej sytuacji, którym pieniędzy' nie starcza na spłatę kredytu, opłaty za mieszkanie czy na ubranie.
24. Odsetek gospodarstw otrzymujących pomoc w dowolnej formie wyniósł 12 proc., a więc nieco mniej niż dwa lata temu (14 proc.). Najczęściej była to pomoc finansowa (75 proc., w 2007 r. 77 proc.), następnie rzeczowa (48 proc., w 2007 r. 49 proc.), a najrzadziej otrzymywano pomoc w formie usług (25 proc., w 2007 r. 19 proc.).
25. Gospodarstwa nierodzinne wieloosobowe, rodzinne z trójką i większą liczbą dzieci oraz rodziny niepełne korzystały znacznie częściej z pomocy' społecznej niż pozostałe grupy' gospodarstw (odpowiednio 22, 20 i 18 proc.). Najrzadziej z pomocy korzystały małżeństwa bez dzieci (5 proc.) i małżeństwa z jednym dzieckiem (6 proc.).
26. Pomoc najczęściej trafiała do gospodarstw ubogich (z grupy 25 proc. z najniższym dochodem na osobę), ale także do ok. 2,5 proc. najbogatszych (z gnipy 25 proc. z najwyższym dochodem na osobę). Najczęściej z pomocy społecznej korzystały gospodarstwa najzamożniejsze w największych miastach (3.8 proc.) i z województwa świętokrzyskiego (7,9 proc.). Świadczy to o niezbyt szczelnym systemie pomocy społecznej.
27. Gospodarstwa domowe oceniały w marcu 2009 r„ że najczęściej me było ich finansowo stać w ciągu ostatniego roku na zaspokojenie potrzeb żywnościowych w zakresie ryb i przetworów' rybnych (około 21 proc. gospodarstw). a następnie wyrobów cukierniczych oraz używek (po około 19 proc.), mięsa i drobiu oraz przetworów mięsny ch i drobiowych (po około odpowiednio 15 i 4 proc.). W ostatnich dwóch latach nastąpiła poprawa stopnia zaspokojenia potrzeb gospodarstw domowych we wszystkich grupach artykułów żywnościowych. Zdecydowaną poprawę sytuacji w tym okresie obserwujemy przede wszystkim w tych grupach artykułów, z których zakupów muszą gospodarstwa najczęściej rezygnować, a mianowicie lybach i przetworach rybnych oraz używkach, wyrobach cukierniczych (spadek odsetka gospodarstw domowych niemogących. ze względów finansowych, zaspokoić swoich potrzeb żywnościowych w tym zakresie odpowiednio o ponad 4 oraz o prawie 3 i ponad 2 punkty procentowe).
28. Około 57 proc. gospodarstw uważało w marcu 2009r.. że zaspokojenie ich potrzeb żywnościowych w porównaniu do sytuacji sprzed 2 lat nie zmieniło się, około 32 proc. odczuło pogorszenie, a około 11 proc. poprawę. Oznacza to zdecydowaną pozytywną zmianę w stosunku do ocen formułowanych w marcu 2007 r.
29. Spośród wy szczególniony ch w badaniu dóbr trw ałego użytku najbardziej powszechnymi były w marcu 2009 r. pralka automatyczna i telefon stacjonarny. Pralki automatycznej nie posiadało niecałe 13 proc. badanych gospodarstw, a telefonu stacjonarnego 33 proc. Do dóbr trwałego użytku, które gospodarstwa posiadały najrzadziej należały łódź motorowa (niecały 1 proc.) oraz dom letniskowy (niecałe 5 proc.), działka rekreacyjna (niecałe 12 proc.) oraz zmywarka do naczyń (niecałe 12 proc.). W okresie od marca 2007 r. do marca 2009 r. wyposażenie gospodarstw domowych w prawie wszystkie uwzględnione w badaniu dobra trwałego użytku znacznie wzrosło. Najsilniejszy wzrost obserwujemy w zakresie wyposażenia w telewizję satelitarną lub kablową, laptop, dostęp do intemetu. telewizora LCD łub plazmowego, odtwarzacza DVD i kuchenkę mikrofalową (odpowiednio o 20. 13, 13, 12, 9 i 8 punktów procentowych wzrostu częstości występowania).
30. Dobrami najbardziej pożądanymi przez gospodarstwa domowe, na zakup których nie mogły one sobie pozwolić, były w marcu 2009 r. przede wszystkim pralka automatyczna, telewizor LCD lub plazmowy i dom letniskowy (odpow iednio 60, 50 i 45 proc. gospodarstw domowych nie posiada tych dóbr ze względów finansowych). W ostatnich dwóch latach obserwujemy silny wzrost odsetka gospodarstw domowych, które nie mogą sobie pozwolić ze względów finansowych na zakup określonych dóbr tylko w przypadku telewizji satelitarnej lub kablowej oraz pralki automatycznej (odpowiednio o prawie 9 i o ponad 3 punkty procentowe). W przypadku nielicznych dóbr trwałego użytku odsetek ten spadł, przy czym najsilniej w przypadku samochodu i telefonu stacjonarnego (odpow iednio o 11 i 8 punktów procentowych).