3 grupa: a) Uroczystość szkolna połączona z wystawą (przy współdziałaniu z sąsiednimi szkołami); b) Sporządzamy maszt flagowy; c) Badamy ziarno siewne dla farmerów; d) Jak pasteryzuje się mleko.
III. Zabawy
We wszystkich trzech grupach: a) Zabawy pokojowe; b) Zabawy na świeżym powietrzu; c) Inscenizacje; d) Tańce ludowe; e) Spotkania towarzyskie i uroczystości.
IV. Opowiadania
We wszystkich trzech grupach: a) Opowiadania dzieci na różne tematy; b) Ballady i pieśni; c) Produkcje gramofonowe; d) Omawianie obrazów oglądanych w stereoskopie i obrazów projekcyjnych; e) Gra na fortepianie; 0 Wieczorki.
METODA NAUCZANIA ŁĄCZNEGO K. LINKEGO
Koncepcja nauczania łącznego propagowana w Austrii od 1919 roku wiąże się przede wszystkim z nazwiskiem Karola Linkego, wykładowcy Instytutu Pedagogicznego w Wiedniu. Uważał on, iż w nauczaniu początkowym „wpycha się" rozdrobnioną na cząstki wiedzę w umysł dziecka, co w konsekwencji powoduje, że ma ono jedynie „strzępki wiadomości", przez co zatraca związek z rzeczywistością, bowiem nie wie do czego ma służyć ten czy inny odłamek wiedzy. Wyjściem z takiej sytuacji jest stałe nawiązywanie do życia człowieka i jego otoczenia poprzez naturalną koncentrację aktywności poznawczej dziecka w obrębie pewnych kręgów zagadnień życiowo ważnych. Ideę tę odzwierciedla właśnie nauczanie łączne, które zdaniem jego twórcy „(...) chce życie człowieka i życie natury -przede wszystkim ojczystej - w naturalnym związku zbliżyć do dzieci; w tym celu podaje wycinki z życia (ośrodki życiowe) z ich treścią tak rzeczową, jak i obyczajową i wychowawczą - jako ośrodki nauczania" (za: Maćkowiak 1970, s. 61). Podstawowymi pojęciami w koncepcji nauczania łącznego są „ośrodek życiowy" i „ośrodek rzeczowy". Ośrodek życiowy to „(...) zamknięty wycinek, który może być przez dziecko zrozumiany i opanowany jako życiowa całość i w którym rzecz staje się ośrodkiem czynności działania", zaś ośrodek rzeczowy to „(...) rzecz oderwana, wyrwana z otoczenia, wyrwana z życiowej działalności człowieka (...)" (za: Nowaczyk 1977, s. 87). Linke stawia wyraźne wymaganie, aby nauczanie koncentrować przede wszystkim wokół ośrodków życiowych, gdyż tylko w ich ramach rzeczy mogą być rozpatrywane w działaniu, jako środki i materiały służące działaniu. I tak np. waga traktowana w oderwaniu jest środkiem rzeczowym, natomiast ośrodek, w którym waga wystąpi w swojej naturalnej życiowej funkcji powinien brzmieć: „u kupca" lub „w sklepie" (Maćkowiak 1970). Poprzez aktywność poznawczą realizowaną w obrębie ośrodków życiowych dzieci mają się przygotować do nauki opartej na ośrodkach rzeczowych, będących już w zasadzie przedmiotami nauczania, które odzwierciedlają świat rzeczy i zjawisk uporządkowanych według dyscyplin naukowych (Okoń 1977). Podejście takie jest zgodne z psychologią dziecka. W miarę nabywania doświadczeń i porównywania poznawanych ośrodków zaczyna ono dostrzegać w otoczeniu pewne powtarzające się elementy: grupy jednakowych przedmiotów, zjawisk, zdarzeń; jest to już proces różnicowania środowiska, zmiana w sposobie obserwacji. W ten sposób „całość", która dotychczas
12