5792344170

OPIS GATUNKU

Ogólna charakterystyka

Sieweczka rzeczna jest bardzo szybko biegającym ptakiem siewkowym, tylko nieznacznie większym od wróbla Passer domesticus, o smukłej sylwetce, z krótkim dziobem i charakterystycznymi, bardzo cienkimi i dość długimi nogami. Szczegółowy opis wyglądu przedstawiamy poniżej; w tym miejscu zwracamy uwagę na cechę istotną przy oznaczaniu dorosłych ptaków tego gatunku. Jest nią charakterystyczne zestawienie wyraźnej, żółtej obrączki powiekowej, ciemnego dzioba, jasnobrązowych lub szaroróżowych nóg oraz słabo wyeksponowanych piersi i brzucha [zwłaszcza w porównaniu z podobną sieweczką obrożną Charadrius hiaticula; Svensson 2012]. W przypadku obserwacji ptaków w locie ważną cechą diagnostyczną jest też bardzo słabo zaznaczony wąski, jasny pasek skrzydłowy; często w ogóle go brakuje. Obie płcie ubarwione są niemal identycznie.

Wymiary dorosłych są następujące: długość ciała 150-180 mm, rozpiętość skrzydeł 340-380 mm, średnia długość skrzydła złożonego, w zależności od miejsca, 116-117 mm [zakres 110-121 mm], średnia długość ogona 55,8-57,6 mm [51-59 mmj, średnia długość dzioba 12,7-13,0 mm [12-14 mm], średnia długość skoku 23,7-25,0 mm [22-26 mm]. Masa ptaków podczas migracji wahała się od 26 do 53 g, średnia masa ptaków w okresie lęgowym wynosiła dla samic 39,2 g [33-44,6 g], a dla samców 38,3 g [33,0-44,6 g; Reynolds 1976, Cramp i inni 1983, Cramp i Simmons 2011]. Różnice w wymiarach i masie między płciami nie są istotne. U ptaków młodocianych skrzydło i ogon są zazwyczaj krótsze, a pozostałe wymiary podobne jak u ptaków dorosłych. Nie stwierdzono różnic w wymiarach strukturalnych między ptakami z zachodniej i wschodniej części zasięgu [Cramp i inni 1983, Cramp i Simmons 2011].

Sieweczkę rzeczną najczęściej słyszymy w locie lub startującą do lotu, kiedy odzywa się jednosylabowym, lekko opadającym w tonie, piskliwym gwizdem „piiu" lub „tiiu". Jej głos ostrzegawczy [zaniepokojenia] jest prostszy, twardszy, bardziej natarczywy i brzmi jak „prii" lub „trii". Na lęgowiskach, podczas zachowań godowych i terytorialnych, kiedy ptak leci tuż nad wodą, z charakterystycznymi powolnymi ruchami skrzydeł, odzywa się szybkim, twardym „pri-pri-pri-pri", ewentualnie dość wolnym, rytmicznym, brzęczącym „krrri-a, krrri-a, krrri-a" lub przypominającym głos rybitw „krrei, krrei, krrei".

Podstawowe cechy szat

Cechy upierzenia przedstawiono na podstawie charakterystyk zrobionych wcześniej przez Crampa i Simmonsa [1983, 2011] oraz Chylareckiego [2004]. Opisując najogólniej wygląd sieweczki rzecznej, powinniśmy zwrócić uwagę na specyficzne cechy: czarno-białe, kontrastujące plamy na głowie i piersi, biały spód i brunatnopiaskowy wierzch ciała.

Upierzenie ostateczne [szatę spoczynkową!] ptaki te uzyskują po raz pierwszy w czasie pierwszej zimy, a szatę godową - często dopiero pod koniec pierwszego lata. Tym samym duża część sieweczek prezentuje ostateczne upierzenie godowe dopiero na początku dru-

7