9
Tymczasem wśród nich jest jeden mężczyzna, któiy ma odwagę powiedzenia „nie”, przeciwstawienia się powszechnej, wydawałoby się oczywistej, opinii. Okazuje się, że w trakcie dyskusji tych wątpliwości jest coraz więcej. Końcówka filmu jest zaskakująca: nikt z członków ławy przysięgłych nie uważa, że bez wątpliwości może powiedzieć „winny”.
Jaki ma to sens dla filozofii? Z filozofią jest podobnie.
Filozofowie wytrącają nas z drzemki, ze stereotypów i schematów myślowych. Podobnie jak ten pierwszy człowiek z ławy przysięgłych z filmu Lumeta - zapraszają do zakwestionowania wcześniejszych poglądów^.
Filozofia to dziedzina poznawcza, wyodrębniona z umiejętności praktycznych i mitologii na przełomie VII i VI wieku przed Chr. w starożytnej Grecji.
Polegała na zdobywaniu wiedzy w oparciu o naturalne zdolności poznawcze człowieka, na które składają się doświadczenie i rozumowanie. Każde twierdzenie podlegało uzasadnieniu i sprawdzeniu, stąd pluralizm dyskusji i stanowisk filozoficznych. Początkowo filozofię utożsamiano z wiedzą. Dopiero później zaczęły się od niej oddzielać nauki szczegółowe.
Diogenes Laertios pisze, że terminu filozofia pierwszy raz użył Pitagoras, mówiąc, że „żaden człowiek nie jest mądry, mądry jest tylko bóg”. Człowiek może tylko dążyć do mądrości.
Platon porównał w Uczcie filozofa do Erosa, któiy znajduje się w ciągłej wędrówce między światem ludzkiej niewiedzy i boskiej mądrości. Arystoteles natomiast definiował ją jako wiedzę o wszystkim, dotyczącą zwłaszcza przyczyn rzeczy. Stwierdził również, że filozofia jest godna wyboru dla mej samej.
Jak wskazuje Karl Jaspers, greckie słowo pliilosophos powstało w opozycji do sophos. Filozof to ten, kto kocha poznanie, a nie ten, kto posiadł już prawdę i „wie”. „Szukanie, a nie posiadanie prawdy