614372675

STOSUNKI Z ROSJĄ PO PIĘCIU LATACH POLSKIEJ POLITYKI NORMALIZACJI

Władimira Putina autorytarnego modelu rządzenia w kraju oraz odbudowie wyłącznych wpływów na obszarze byłego ZSRR i strefy buforowej w Europie Środkowej. W zdecydowany sposób reagowali na łamanie praw człowieka w Rosji oraz negowanie bądź relatywizowanie zbrodni ZSRR¹.

W latach 2005-2007 stosunki polsko-rosyjskie znalazły się w kryzysie w wyniku zderzenia koncepcji IV RP i konserwatywnej konsolidacji władzy w Rosji. Niebagatelną rolę odegrał także odziedziczony po rządzie Sojuszu Lewicy Demokratycznej i prezydenturze Aleksandra Kwaśniewskiego spór o pomarańczową rewolucję na Ukrainie. Symbolem tego kryzysu stały się z jednej strony, rosyjskie dwuletnie embargo na polskie produkty mięsne i roślinne oraz przypadki pobić polskich dyplomatów i dziennikarza w Moskwie². Z drugiej, zablokowanie przez Polskę przyjęcia mandatu negocjacyjnego Komisji Europejskiej na rozmowy z Rosją dotyczące nowej umowy o współpracy (tzw. PCA-2). Kontakty międzyrządowe we wspomnianym okresie utraciły dynamikę i regularność, a na najwyższym szczeblu - zamarły.

Nie może zatem dziwić, że polityka wobec Rosji była w okresie rządów Prawa i Sprawiedliwości jedną z osi podziału na polskiej scenie politycznej, a normalizacja relacji z Rosją stała się jednym z haseł zwycięskiej kampanii wyborczej Platformy Obywatelskiej w 2007 r.³.

Rywalizacja dwóch największych sił politycznych - Platformy Obywatelskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości - uruchomiła w Polsce dyskusję^{4 5 6 7}, której skutki mogą być porównane z debatą sprowokowaną przez Mieroszewskiego i Giedroycia. Dyskusja nie przebiega jednak wyłącznie wzdłuż linii partyjnych podziałów

31

1

   Por. m.in. Propaganda historyczna Rosji w latach 2004-2009, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa 2009.

2

   G. Chazan, Russia-Poland Feud Deepens with Beating, „The Wall Street Journal”, 11 sierpnia 2005 r.

3

   Program wyborczy Platformy Obywatelskiej. Polska zasługuje na cud gospodarczy, Warszawa 2007, s. 78-79.

4

   Patrz m.in.: B. Sienkiewicz, Wojna w Europie (czas przyszły), „Tygodnik Powszechny”, 4 sierpnia 2009 r.; R. Sikorski, 1 września - lekcja historii, „Gazeta Wyborcza”, 28 sierpnia 2009 r.; M. Czech, Duch

5

Jagiellonów nie błądzi po Polsce, „Gazeta Wyborcza”, 8 września 2009 r.; B. Komorowski, Pamiętajmy o Ukrainie i Białorusi, razem tworzyliśmy II Rzeczpospolitą, „Gazeta Wyborcza”, 22 września 2009 r.;

6

Patrzymy na siebie bez złudzeń [z Radosławem Sikorskim rozmawiają Piotr Gabryel i Piotr Gillert], „Rzeczpospolita”, 23 września 2009 r.; R. Ziemkiewicz, Polityka realna - czyli jaka, „Rzeczpospolita”, 25-26 września 2009 r.; Musimy czekać [z Janem Rokitą rozmawia Igor Jankę], „Rzeczpospolita”, 3-4 października 2009 r.; Ł. Warzecha, Realizm nie na kolanach, „Rzeczpospolita”, 10 października 2009 r.; M. A. Cichocki, Szkice..., op.cit.; D. Gawin, Przekleństwo 1709 roku. Czy Polacy mogą wybić się na podmiotowość?, „Teologia Polityczna”, nr 5/2009-2010; M. A. Cichocki, W pułapce minimalizmu, „Tygodnik Powszechny”, 11 października 2009 r.; O. Osica, Pochwała siły, „Tygodnik Powszechny”,

7

października 2009 r.; M. Wojciechowski, Jagiellończycy kontra piastowszczycy?, „Gazeta Wyborcza”, 15 października 2009 r.; P. Kowal, Cienie Piastów, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 6, 2009 r.; B. Sienkiewicz, Boks i szachy, „Tygodnik Powszechny”, 9 listopada 2009 r.