Autoreferat, Katarzyna Sledziewska
a preferencyjna liberalizacja handlu towarami jest często uzupełniania o preferencyjną liberalizację handlu usługami.
W rozdziale trzecim przedstawiłam autorskie badanie empiryczne trzeciej fali regionalizmu, weryfikujące pierwszą hipotezę badawczą. Rozdział rozpoczynam dyskusją nad przyczynami wzrostu liczby regionalnych porozumień handlowych po Rundzie Urugwajskiej GATT/WTO. Następnie prezentuję wyniki badań nad specyfiką i znaczeniem preferencyjnego handlu (czyli pomiędzy państwami, które łączy RTA) w światowej wymianie towarowej, na podstawie danych statystycznych zdezagregowanych do poziomu par państw, a nie na podstawie samych umów (co jest standardową praktyką w literaturze przedmiotu). Badanie wykazało, że preferencyjne umowy handlowe coraz częściej są dwustronne i nie towarzyszy im tworzenie bloków handlowych złożonych z kilku państw. Zawierając porozumienia państwa nie ograniczają kręgu uczestników do państw geograficznie bliskich (nawet w umownych ramach tego samego kontynentu). Połowa porozumień ma obecnie charakter międzykontynentalny. Dodatkowo coraz częściej takie umowy przewidują integrację gospodarczą, która znacząco wykracza poza preferencyjną liberalizację handlu towarami. Regionalizm ma coraz większe znaczenie nie tylko poprzez wzrost powiązań typu RTA miedzy państwami, ale również dlatego, że wzrasta handel pomiędzy państwami, które zawarły regionalne porozumienie handlowe (handel preferencyjny). Udział handlu preferencyjnego w handlu światowym wynosi około 50%, przy czym aż 60% handlu preferencyjnego to handel państw należących do UE i NAFTA. Sam udział handlu preferencyjnego UE jest największy na świecie. Kolejną ważną grupą graczy w procesach regionalizmu są państwa Azji, których rosnące znaczenie w handlu preferencyjnym również wykazałam w badaniach.
Rozdział czwarty stanowi przegląd teorii regionalizmu handlowego i analizę jego wpływu na handel. Szczególnie dużo uwagi poświęciłam handlowym i dobrobytowym skutkom preferencyjnej liberalizacji handlu. Podkreśliłam, że pierwsze koncepcje opierały się na tradycyjnych modelach handlu i ich modyfikacjach. Wykorzystywano w nich modele równowagi cząstkowej i ogólnej oparte na założeniu o doskonałej konkurencji. Dopiero w późniejszych badaniach teoretycznych analizowano niedoskonale konkurencyjne struktury rynkowe (cechujące się m.in. istnieniem korzyści skali). Modele
7