75987338

Autoreferat, Katarzyna Sledziewska

przyczyniały się do efektu przesunięcia handlu. Z kolei dzięki podziałowi na różne typy umów dowiodłam, że różnie oddziałują one na handel.

W rozdziale szóstym omówiłam teorię ekonomii politycznej preferencyjnej polityki handlowej. Analizowana przeze mnie w rozdziale czwartym tradycyjna teoria regionalizmu zakłada, że decyzja o zawarciu regionalnego porozumienia handlowego jest egzogeniczna. Tym razem, w celu przeprowadzenia analizy determinant regionalizmu handlowego, wprowadziłam założenie o endogeniczności decyzji o zawieraniu porozumienia regionalnego. Teoretyczna analiza pokazała, czy kolejne regionalne porozumienia handlowe zawierane są wtedy, gdy rządy spodziewają się wystąpienia efektu kreacji handlu i - będącego jego efektem - wzrostu dobrobytu, czy raczej wówczas, gdy oczekują pojawienia się efektu przesunięcia handlu. Analizę kończy przedstawienie teorii dotyczących związków regionalizmu handlowego z multilateralną liberalizacją handlu w ramach WTO. Z przeprowadzonego przeze mnie badania wynika, że wpływ ten może być bardzo różny zarówno w zależności od przyjętych założeń, jak i typu porozumienia.

Rozdział siódmy stanowi badanie determinant decyzji o zawarciu regionalnego porozumienia handlowego, co pozwoliło mi na zweryfikowanie hipotezy trzeciej. Celem badań empirycznych było określenie, na jakiej podstawie są podejmowane decyzje o podpisaniu z kolejnym państwem regionalnego porozumienia handlowego. Rozważania teoretyczne pozwoliły na wprowadzenie zmiennej opisującej obecność efektu przesunięcia jako jednej z determinant, dzięki czemu zweryfikowałam występowanie efektu domina. Z uwagi na trudności związane z kwantyfikacją efektu przesunięcia handlu, jako przybliżoną miarę tego efektu potraktowałam liczbę umów handlowych zawartych przez kraj partnerski lub udział handlu preferencyjnego w całkowitym handlu partnera. Otrzymane wyniki analizy jednoznacznie wskazały na odrzucenie hipotezy o występowaniu efektu domina. Natomiast badania wykazały istotny wpływ cła na handel i podejmowanie przez państwa decyzji o zawarciu regionalnego porozumienia handlowego.

Podsumowując, w monografii wykazałam, po pierwsze, wzrost znaczenia regionalizmu handlowego w gospodarce światowej. Dowiodłam, że obecna, trzecia fala

9