Dziennik Ustaw Nr 149  12003  Poz. 1674
1674
ROZPORZŃDZENIE MINISTRA FINANSÓW
z dnia 12 grudnia 2001 r.
w sprawie szczegó"owych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instru-
mentów finansowych.
Na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 5) umów, z których wynika obowiązek dokonania p"at-
29 wrzeĘnia 1994 r. o rachunkowoĘci (Dz. U. Nr 121, noĘci zaleŻnych od warunków klimatycznych, geo-
poz. 591, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, logicznych lub innych czynników naturalnych.
poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934,
2. Przepisy rozporządzenia stosuje si� równieŻ do
Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60,
instrumentów pochodnych wbudowanych w umowy,
poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155,
o których mowa w ust. 1 pkt 4 i 5, o ile nie są zaleŻne
poz. 1014, z 1999 r. Nr 9, poz. 75 i Nr 83, poz. 931,
od czynników wymienionych w ust. 1 pkt 5, oraz do za-
z 2000 r. Nr 60, poz. 703, Nr 94, poz. 1037 i Nr 113,
sad wy"ączania z ksiąg rachunkowych naleŻnoĘci fi-
poz. 1186 oraz z 2001 r. Nr 102, poz. 1117 i Nr 111,
nansującego poddanych zamianie na papiery warto-
poz. 1195) zarządza si�, co nast�puje:
Ęciowe (sekuratyzacji) wynikających z umów, o których
mowa w art. 3 ust. 4 ustawy.
Rozdzia" 1
ż 2. Przepisy rozporządzenia stosuje si� odpowied-
Przepisy ogólne
nio do:
1) umów, których przedmiotem są towary, takich jak
ż 1.1. Rozporządzenie okreĘla szczegó"owe zasady
kontrakty towarowe, opcje i kontrakty swap, prze-
uznawania, metody wyceny, zakres ujawniania i spo-
widujących dla jednej ze stron prawo do rozlicze-
sób prezentacji instrumentów finansowych, z wy"ącze-
nia zobowiązania poprzez wydanie Ęrodków pie-
niem:
ni�Żnych albo innych aktywów finansowych, z wy-
1) instrumentów kapita"owych wyemitowanych lub
jątkiem przypadku, gdy jednostka:
wystawionych przez jednostk�, w tym udzia"ów,
a) zawar"a umow� w celu nabycia, sprzedaŻy lub
opcji na akcje w"asne, praw poboru lub warrantów,
wykorzystania towarów i nie stwierdza zajĘcia
praw do akcji i innych instrumentów finansowych,
okolicznoĘci, które uniemoŻliwiają wykonanie
które zgodnie z ustawą jednostka zalicza do kapita-
postanowieł
obj�tych umową,
"u w"asnego,
b) zawierając umow�, mia"a zamiar nabycia, sprze-
2) udzia"ów w jednostkach podporządkowanych,
daŻy lub wykorzystania towarów,
3) praw i zobowiązał
wynikających z umów ubezpie- c) oczekuje wykonania postanowieł
umowy po-
czeniowych w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca
przez dostaw� towarów,
1990 r. o dzia"alnoĘci ubezpieczeniowej (Dz. U.
2) zobowiązał
, które na podstawie umowy mogą by�
z 1996 r. Nr 11, poz. 62, z 1997 r. Nr 43, poz. 272,
rozliczone przez jednostk� drogą wydania akty-
Nr 88, poz. 554, Nr 107, poz. 685, Nr 121, poz. 769
wów finansowych albo w"asnych instrumentów
i 770 i Nr 139, poz. 934, z 1998 r. Nr 155, poz. 1015,
kapita"owych, pod warunkiem Że iloĘ� w"asnych
z 1999 r. Nr 49, poz. 483, Nr 101, poz. 1178 i Nr 110,
papierów wartoĘciowych niezb�dnych dla rozlicze-
poz. 1255, z 2000 r. Nr 43, poz. 483, Nr 48, poz. 552,
nia zobowiązania zmienia si� wraz ze zmianą ich
Nr 70, poz. 819, Nr 114, poz. 1193 i Nr 116, poz. 1216
wartoĘci godziwej.
oraz z 2001 r. Nr 37, poz. 424, Nr 88, poz. 961,
Nr 100, poz. 1084 i Nr 110, poz. 1189), ż 3. UŻyte w rozporządzeniu poj�cia oznaczają:
4) praw i zobowiązał
wynikających z umów, o któ- 1) ustawa  ustaw� z dnia 29 wrzeĘnia 1994 r. o ra-
rych mowa w art. 3 ust. 4 ustawy, chunkowoĘci,
Dziennik Ustaw Nr 149  12004  Poz. 1674
2) Prawo o publicznym obrocie papierami wartoĘcio- toĘci związanych z instrumentem finansowym
wymi  ustaw� z dnia 21 sierpnia 1997 r.  Prawo przysz"ych przep"ywów pieni�Żnych oczekiwanych
o publicznym obrocie papierami wartoĘciowymi w okresie do terminu wymagalnoĘci, a w przypad-
(Dz. U. Nr 118, poz. 754 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. ku instrumentów o zmiennej stopie procentowej 
Nr 107, poz. 669 i Nr 113, poz. 715, z 2000 r. Nr 22, do terminu nast�pnego oszacowania przez rynek
poz. 270, Nr 60, poz. 702 i 703, Nr 94, poz. 1037, poziomu odniesienia. Efektywna stopa procento-
Nr 103, poz. 1099, Nr 114, poz. 1191, Nr 116, wa stanowi wewn�trzną stop� zwrotu sk"adnika ak-
poz. 1216 i Nr 122, poz. 1315 oraz z 2001 r. Nr 110, tywów lub zobowiązania finansowego za dany
poz. 1189 i Nr 123, poz. 1351), okres. Przy wyliczeniu skumulowanej kwoty dys-
konta aktywów finansowych i zobowiązał
finanso-
3) krótki termin  okres do trzech miesi�cy,
wych za pomocą efektywnej stopy procentowej
4) instrument pochodny  instrument finansowy,
uwzgl�dnia si� wszelkie op"aty p"acone lub otrzy-
którego:
mywane przez strony kontraktu,
a) wartoĘ� jest zaleŻna od zmiany wartoĘci instru-
12) skorygowana cena nabycia (zamortyzowany koszt)
mentu bazowego, to jest okreĘlonej stopy pro-
aktywów finansowych i zobowiązał
finansowych
centowej, ceny papieru wartoĘciowego lub to-
 cen� nabycia, w jakiej sk"adnik aktywów finan-
waru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub
sowych lub zobowiązał
finansowych zosta" po raz
stóp, oceny wiarygodnoĘci kredytowej lub in-
pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych
deksu kredytowego albo innej podobnej wiel-
(wartoĘ� początkowa), pomniejszoną o sp"aty war-
koĘci i
toĘci nominalnej (kapita"u podstawowego), odpo-
b) nabycie nie powoduje poniesienia Żadnych wy-
wiednio skorygowaną o skumulowaną kwot� zdys-
datków początkowych albo wartoĘ� netto tych
kontowanej róŻnicy mi�dzy wartoĘcią początkową
wydatków jest niska w porównaniu do wartoĘci
sk"adnika i jego wartoĘcią w terminie wymagalno-
innych rodzajów kontraktów, których cena po-
Ęci, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procen-
dobnie zaleŻy od zmiany warunków rynkowych, i
towej, a takŻe pomniejszoną o odpisy aktualizujące
c) rozliczenie nastąpi w przysz"oĘci.
warto�,
Do instrumentów pochodnych zalicza si� w szcze- 13) koszty transakcji  koszty poniesione bezpoĘred-
gólnoĘci transakcje terminowe, takie jak kontrakty
nio w związku z przeniesieniem, nabyciem lub zby-
forward lub futures, opcje oraz kontrakty swap,
ciem aktywów finansowych oraz zobowiązał
fi-
nansowych. Do kosztów transakcji zalicza si�
5) kontrakt forward  umowa nak"adająca na jedną
w szczególnoĘci prowizje maklerskie, w tym za po-
stron� obowiązek dostarczenia, a na drugą  od-
Ęrednictwo w nabywaniu lub zbywaniu instrumen-
bioru aktywów o okreĘlonej iloĘci, w okreĘlonym
tów finansowych, op"aty gie"dowe i inne na"oŻone
terminie w przysz"oĘci i po okreĘlonej cenie, usta-
przez uprawnione instytucje w związku z zawar-
lonej w momencie zawierania kontraktu,
ciem transakcji, prowizje za doradztwo, podatki
6) kontrakt futures  umowa o okreĘlonej standardo-
i op"aty wynikające z obowiązujących przepisów,
wej charakterystyce, b�dąca przedmiotem publicz-
14) uprawdopodobnione przysz"e zobowiązanie 
nego obrotu, nak"adająca na jedną stron� obowią-
wiąŻące zobowiązanie do wymiany w przysz"ym
zek dostarczenia, a na drugą  odbioru aktywów
terminie lub terminach ustalonej iloĘci zasobów
o okreĘlonej iloĘci, w okreĘlonym terminie w przy-
wed"ug ustalonej ceny,
sz"oĘci i po okreĘlonej cenie, ustalonej w momen-
cie zawierania kontraktu,
15) umowa odkupu (odkup)  umow�, z której wynika
zobowiązanie do wymiany z inną jednostką akty-
7) opcja  kontrakt, w wyniku którego jednostka na-
wów finansowych w zamian za Ęrodki pieni�Żne
bywa prawo kupna  opcja kupna (call) lub sprze-
lub zap"at� w innej formie oraz jednoczesne zobo-
daŻy  opcja sprzedaŻy (put) aktywów podstawo-
wiązanie do odkupienia tego aktywu w przysz"ym
wych po okreĘlonej z góry cenie i w okreĘlonym
terminie za kwot� stanowiącą równowartoĘ� otrzy-
czasie,
manych Ęrodków pieni�Żnych lub zap"aty w innej
8) kontrakt swap  umowa zamiany przysz"ych p"at-
formie, powi�kszoną o odsetki,
noĘci na warunkach z góry okreĘlonych przez stro-
16) pozycja zabezpieczana  aktywa, zobowiązania,
ny,
w tym takŻe uprawdopodobnione przysz"e zobo-
9) z"oŻony instrument finansowy  kontrakt sk"adają-
wiązanie, lub planowana transakcja, z którymi wią-
cy si� z instrumentu kapita"owego oraz zobowiąza-
Że si� ryzyko zmiany wartoĘci godziwej albo przy-
nia finansowego lub zobowiązania o innym cha-
sz"ych przep"ywów pieni�Żnych oczekiwanych
rakterze,
przez jednostk�, jeŻeli spe"niają warunki okreĘlone
10) wbudowany instrument pochodny  wynikające w rozporządzeniu,
z zawartej umowy warunki powodujące, Że cz�Ę�
17) instrument zabezpieczający  instrument pochod-
lub ca"oĘ� przep"ywów pieni�Żnych uzyskiwanych
ny spe"niający warunki okreĘlone w art. 35a ust. 3
z umowy zmienia si� w sposób podobny do tego,
ustawy, a w uzasadnionych przypadkach takŻe ak-
jaki powodowa"by samodzielnie instrument po-
tywa finansowe lub zobowiązania finansowe nie-
chodny,
b�dące instrumentami pochodnymi, co do których
11) efektywna stopa procentowa  stop�, za pomocą oczekuje si�, Że ich wartoĘ� godziwa lub związane
której nast�puje zdyskontowanie do bieŻącej war- z nimi przep"ywy pieni�Żne skompensują zmiany
Dziennik Ustaw Nr 149  12005  Poz. 1674
wartoĘci godziwej zabezpieczanej pozycji lub zwią- 1) aktywa finansowe i zobowiązania finansowe prze-
zanych z nią przep"ywów pieni�Żnych, znaczone do obrotu,
18) zabezpieczanie  wybór jednego lub wi�cej instru- 2) poŻyczki udzielone i naleŻnoĘci w"asne,
mentów zabezpieczających, których zmiany warto-
3) aktywa finansowe utrzymywane do terminu wyma-
Ęci godziwej kompensują zmian� wartoĘci godzi-
galnoĘci,
wej zabezpieczanej pozycji lub związanych z taką
4) aktywa finansowe dost�pne do sprzedaŻy.
pozycją przep"ywów pieni�Żnych,
19) papiery wartoĘciowe  papiery wartoĘciowe,
2. Jednostka obejmuje dokumentacj�, o której mo-
o których mowa w art. 3 ust. 1 Prawa o publicznym
wa w art. 10 ust. 1 ustawy, dokumentacj� opisującą
obrocie papierami wartoĘciowymi,
przyj�te przez nią zasady klasyfikacji instrumentów fi-
nansowych do kategorii wymienionych w ust. 1.
20) prawa do akcji  prawa do akcji, o których mowa
w art. 4 pkt 22 Prawa o publicznym obrocie papie-
ż 6. 1. Do aktywów finansowych przeznaczonych
rami wartoĘciowymi,
do obrotu zalicza si� aktywa nabyte w celu osiągni�cia
21) rynek regulowany  rynek regulowany, o którym
korzyĘci ekonomicznych wynikających z krótkotermi-
mowa w art. 4 pkt 14 Prawa o publicznym obrocie
nowych zmian cen oraz wahał
innych czynników ryn-
papierami wartoĘciowymi, oraz gie"da towarowa,
kowych albo krótkiego czasu trwania nabytego instru-
o której mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 paę-
mentu, a takŻe inne aktywa finansowe, bez wzgl�du na
dziernika 2000 r. o gie"dach towarowych (Dz. U.
zamiary, jakimi kierowano si� przy zawieraniu kontrak-
Nr 103, poz. 1099),
tu, jeŻeli stanowią one sk"adnik portfela podobnych ak-
22) obrót pierwotny  obrót pierwotny, o którym mo- tywów finansowych, co do którego jest duŻe prawdo-
wa w art. 4 pkt 6 Prawa o publicznym obrocie pa- podobieł
stwo realizacji w krótkim terminie zak"ada-
pierami wartoĘciowymi, nych korzyĘci ekonomicznych.
23) obrót wtórny  obrót wtórny, o którym mowa
2. Do aktywów finansowych lub zobowiązał
finan-
w art. 4 pkt 7 Prawa o publicznym obrocie papiera-
sowych przeznaczonych do obrotu zalicza si� pochod-
mi wartoĘciowymi,
ne instrumenty finansowe, z wyjątkiem przypadku, gdy
24) pierwsza oferta publiczna  pierwszą ofert� pu- jednostka uznaje zawarte kontrakty za instrumenty za-
bliczną, o której mowa w art. 4 pkt 8 Prawa o pu- bezpieczające. Do zobowiązał
finansowych przezna-
blicznym obrocie papierami wartoĘciowymi,
czonych do obrotu zalicza si� równieŻ zobowiązanie do
dostarczenia poŻyczonych papierów wartoĘciowych
25) wartoĘ� rynkowa  moŻliwą do uzyskania cen�
oraz innych instrumentów finansowych, w przypadku
(wartoĘ�) sprzedaŻy albo cen� nabycia instrumen-
zawarcia przez jednostk� umowy sprzedaŻy krótkiej.
tu finansowego, ustaloną na aktywnym rynku.
3. Aktywa finansowe zaliczone przez jednostk� do
Rozdzia" 2
przeznaczonych do obrotu nie mogą by� przekwalifiko-
wane do innych kategorii wymienionych w ż 5 ust. 1.
Zasady uznawania instrumentów finansowych
Natomiast aktywa finansowe zaliczone do innych kate-
gorii moŻna przekwalifikowa� do przeznaczonych do
ż 4.1. Aktywa finansowe uznaje si� za nabyte, a zo-
obrotu, pod warunkiem Że istnieje duŻe prawdopodo-
bowiązania finansowe za powsta"e, w razie zawarcia
bieł
stwo osiągni�cia w krótkim terminie korzyĘci eko-
przez jednostk� kontraktu, o którym mowa w art. 3 ust.
nomicznych wynikających z zawartego kontraktu.
1 pkt 23 ustawy.
ż 7. 1. Do poŻyczek udzielonych i naleŻnoĘci w"a-
2. Aktywa finansowe oraz zobowiązania finansowe,
snych zalicza si�, niezaleŻnie od terminu ich wymagal-
w tym równieŻ zawarte transakcje terminowe, z któ-
noĘci (zap"aty), aktywa finansowe powsta"e na skutek
rych wynika zobowiązanie lub prawo do nabycia lub
wydania bezpoĘrednio drugiej stronie kontraktu Ęrod-
sprzedaŻy w przysz"ym terminie ustalonej iloĘci okre-
ków pieni�Żnych, pod warunkiem Że zawarty kontrakt
Ęlonych instrumentów finansowych po ustalonej ce-
spe"nia wymagania okreĘlone w art. 3 ust. 1 pkt 23
nie, wprowadza si� do ksiąg rachunkowych pod datą
ustawy, z zastrzeŻeniem ust. 2 i 3.
zawarcia kontraktu, bez wzgl�du na przewidziany
w umowie termin rozliczenia transakcji, z zastrzeŻe-
2. Do poŻyczek udzielonych i naleŻnoĘci w"asnych
niem ust. 3.
zalicza si� takŻe obligacje i inne d"uŻne instrumenty fi-
nansowe nabyte w zamian za wydane bezpoĘrednio
3. Aktywa finansowe nabyte w wyniku transakcji
drugiej stronie kontraktu Ęrodki pieni�Żne, jeŻeli z za-
dokonanych na rynku regulowanym wprowadza si� do
wartego kontraktu jednoznacznie wynika, Że zbywają-
ksiąg rachunkowych, w zaleŻnoĘci od przyj�tej przez
cy nie utraci" kontroli nad wydanymi instrumentami fi-
jednostk� metody, pod datą zawarcia transakcji albo
na dzieł
rozliczenia transakcji. Wybrana przez jednost- nansowymi. W celu ustalenia, czy warunek ten jest
spe"niony, stosuje si� odpowiednio postanowienia
k� metoda ma zastosowanie równieŻ w przypadku
sprzedaŻy aktywów finansowych na rynku regulowa- ż 11 ust. 2.
nym.
3. PoŻyczki udzielone i naleŻnoĘci w"asne, które jed-
ż 5.1. Jednostka klasyfikuje instrumenty finansowe nostka przeznacza do sprzedaŻy w krótkim terminie, za-
w dniu ich nabycia lub powstania do nast�pujących ka- licza si� do aktywów finansowych przeznaczonych do
tegorii: obrotu.
Dziennik Ustaw Nr 149  12006  Poz. 1674
4. Do poŻyczek udzielonych i naleŻnoĘci w"asnych przez dwa nast�pne lata obrotowe. Ponadto w dniu
nie zalicza si� nabytych poŻyczek ani naleŻnoĘci, a tak- wykonania takiej transakcji jednostka jest zobowiązana
Że wp"at dokonanych przez jednostk� celem nabycia przekwalifikowa� wszystkie instrumenty finansowe
instrumentów kapita"owych nowych emisji, równieŻ pozosta"e w tym portfelu do aktywów finansowych
wtedy, gdy nabycie nast�puje w pierwszej ofercie pu- przeznaczonych do obrotu lub aktywów finansowych
blicznej lub w obrocie pierwotnym, a w przypadku dost�pnych do sprzedaŻy.
praw do akcji  takŻe w obrocie wtórnym.
5. Zbycie, wydanie w zamian za inne aktywa, wyko-
ż 8.1. Do aktywów finansowych utrzymywanych do nanie opcji sprzedaŻy lub przekwalifikowanie do innej
terminu wymagalnoĘci zalicza si� niezakwalifikowane kategorii aktywów zaliczonych do utrzymywanych do
do poŻyczek udzielonych i naleŻnoĘci w"asnych aktywa terminu wymagalnoĘci nie narusza warunku okreĘlo-
finansowe, dla których zawarte kontrakty ustalają ter- nego w ust.1, w przypadku gdy transakcja taka doty-
min wymagalnoĘci sp"aty wartoĘci nominalnej oraz
czy"a nieznaczącej wartoĘci aktywów w skali ca"ego
okreĘlają prawo do otrzymania w ustalonych termi- portfela albo nastąpi"a:
nach korzyĘci ekonomicznych, na przyk"ad oprocento-
1) w dniu bliskim terminowi wymagalnoĘci,
wania, w sta"ej lub moŻliwej do ustalenia kwocie, pod
2) po dniu, w którym co najmniej 90% wartoĘci nomi-
warunkiem Że jednostka zamierza i moŻe utrzyma� te
nalnej zosta"o sp"acone,
aktywa do czasu, gdy staną si� one wymagalne.
3) na skutek zdarzeł
trudnych do przewidzenia w mo-
2. Do aktywów utrzymywanych do terminu wyma-
mencie zaliczenia instrumentu finansowego do ak-
galnoĘci moŻna zaliczy� takŻe nabyte d"uŻne instru-
tywów utrzymywanych do terminu wymagalnoĘci.
menty finansowe z opcją sprzedaŻy (put) lub opcją kup-
na (call), które odpowiednio dają stronom kontraktu
6. JeŻeli zakoł
czy" si� okres, przez który, zgodnie
prawo wykupu instrumentu przed up"ywem terminu
z ust. 4, jednostka nie powinna zalicza� aktywów finan-
wymagalnoĘci, pod warunkiem Że jednostka  pomi-
sowych do kategorii utrzymywanych do terminu wy-
mo posiadania opcji sprzedaŻy  zamierza i moŻe
magalnoĘci, a posiada instrumenty finansowe spe"nia-
utrzyma� instrument do terminu wymagalnoĘci,
jące warunki okreĘlone w ust. 1, to moŻe przekwalifiko-
a w przypadku opcji kupna związanej z instrumentem
wa� takie aktywa.
kwoty otrzymane od emitenta we wczeĘniejszym ter-
minie nie b�dą istotnie odbiega"y od wartoĘci tego in- ż 9. Pozosta"e aktywa finansowe, niespe"niające
strumentu wynikającej z ksiąg rachunkowych.
warunków zaliczenia do kategorii wymienionych w ż 5
ust. 1 pkt 1 3, zalicza si� do aktywów finansowych do-
3. Warunek, o którym mowa w ust. 1, nie jest
st�pnych do sprzedaŻy.
w szczególnoĘci spe"niony, gdy:
ż 10.1. W przypadku nabycia instrumentu finanso-
1) jednostka zamierza utrzyma� okreĘlone instrumen-
wego, którego sk"adnikiem jest wbudowany instru-
ty przez pewien czas, lecz nie ustala, Że zakoł
cze-
ment pochodny, a ca"oĘ� lub cz�Ę� przep"ywów pie-
nie tego okresu nastąpi w terminie wymagalnoĘci,
ni�Żnych związanych z takim instrumentem finanso-
2) kwota moŻliwa do uzyskania od emitenta po wyko-
wym zmienia si� w sposób podobny do tego, jaki wbu-
naniu przez niego opcji kupna, o której mowa
dowany instrument pochodny powodowa"by samo-
w ust. 2, znacząco odbiega od wartoĘci instrumen-
dzielnie, naleŻy wbudowany instrument pochodny wy-
tu wynikającej z ksiąg rachunkowych,
kaza� w ksi�gach rachunkowych odr�bnie od umowy
3) jednostka nabywa d"uŻny instrument finansowy
zasadniczej. Nast�puje to wtedy, gdy spe"nione są "ącz-
z opcją zamiany na instrumenty kapita"owe, chyba
nie nast�pujące warunki:
Że wykonanie opcji jest moŻliwe w terminie wyma-
1) instrument finansowy nie jest zaliczany do akty-
galnoĘci ustalonym dla instrumentu d"uŻnego albo
wów przeznaczonych do obrotu lub dost�pnych do
inne uzasadnione okolicznoĘci wskazują na ma"e
sprzedaŻy, których skutki przeszacowania są odno-
prawdopodobieł
stwo wykonania opcji,
szone do przychodów lub kosztów finansowych
4) jednostka nie dysponuje Ęrodkami na finansowanie
okresu sprawozdawczego,
aktywów do terminu wymagalnoĘci,
2) charakter wbudowanego instrumentu oraz ryzyka
5) przepisy prawa, statut albo zawarte umowy ograni-
z nim związane nie są ĘciĘle powiązane z charakte-
czają moŻliwoĘ� utrzymania aktywów do terminu
rem umowy zasadniczej i ryzykami z niej wynikają-
wymagalnoĘci.
cymi,
3) odr�bny instrument, którego charakterystyka od-
4. JeŻeli w bieŻącym roku obrotowym albo w okre-
powiada cechom wbudowanego instrumentu po-
sie dwóch poprzednich lat obrotowych aktywa finan-
chodnego, spe"nia"by warunki okreĘlone w ż 3
sowe uznane za utrzymywane do terminu wymagalno-
pkt 4,
Ęci zosta"y zbyte, wydane w zamian za inne aktywa, wy-
konana zosta"a opcja sprzedaŻy lub przekwalifikowano
4) moŻliwe jest wiarygodne ustalenie wartoĘci godzi-
takie aktywa do innej kategorii, to transakcj� taką uzna-
wej wbudowanego instrumentu pochodnego.
je si� za naruszającą warunki okreĘlone w ust. 1, z za-
strzeŻeniem ust. 5. Od dnia wykonania takiej transakcji 2. Umow� zasadniczą b�dącą instrumentem finan-
jednostka nie moŻe nabywanych aktywów zalicza� do sowym, od której od"ączono wbudowany instrument
tej kategorii instrumentów finansowych przez okres pochodny, wykazuje si� w ksi�gach odr�bnie i kwalifi-
pozosta"y do koł
ca bieŻącego roku obrotowego oraz kuje do kategorii okreĘlonych w ż 5 ust. 1.
Dziennik Ustaw Nr 149  12007  Poz. 1674
3. JeŻeli jednostka przystąpi"a do umowy nieb�dą- 2. Nie stanowi spe"nienia w ca"oĘci lub cz�Ęci zobo-
cej instrumentem finansowym, której sk"adnikiem jest wiązania ani zwolnienia z zobowiązania finansowego
instrument spe"niający warunki okreĘlone w ust. 1 zawarcie umowy z osobą trzecią zobowiązującą si� do
pkt 2 4, to wbudowany instrument pochodny zalicza spe"nienia ca"oĘci lub cz�Ęci Ęwiadczenia wobec wie-
si� do aktywów finansowych przeznaczonych do obro- rzyciela ze Ęrodków przekazywanych przez jednostk�,
tu, natomiast umow� zasadniczą wykazuje si� w ksi�- z zastrzeŻeniem ust. 3.
gach rachunkowych, zgodnie z postanowieniami usta-
3. Jednostk� uznaje si� za zwolnioną z zobowiąza-
wy.
nia finansowego w ca"oĘci lub cz�Ęci, jeŻeli zawar"a 
4. JeŻeli wiarygodne ustalenie wartoĘci godziwej
za zgodą wierzyciela  waŻną prawnie umow� z oso-
wbudowanego instrumentu pochodnego nie jest moŻ-
bą trzecią, w której osoba trzecia zobowiąza"a si� do
liwe w momencie nabycia albo w nast�pujących po
przej�cia d"ugu odpowiednio w ca"oĘci lub cz�Ęci.
tym terminach wyceny, to instrument finansowy zali-
cza si� do aktywów finansowych przeznaczonych do 4. W przypadku gdy jednostka dokonuje z wierzy-
obrotu. cielem wymiany ca"oĘci lub cz�Ęci d"uŻnego instru-
mentu finansowego, b�dącego przedmiotem zobowią-
5. Wbudowany instrument pochodny, wykazywany
zania finansowego, na inny d"uŻny instrument finanso-
w ksi�gach rachunkowych odr�bnie od umowy zasad-
wy istotnie róŻniący si� od instrumentu przyjmowane-
niczej, moŻe by� zaliczony do instrumentów zabez-
go od wierzyciela, to uznaje si� istniejące na dzieł
wy-
pieczających, jeŻeli spe"nia on warunki okreĘlone
miany zobowiązanie za spe"nione, natomiast zobowią-
w art. 35a ust. 3 ustawy.
zanie wynikające z wydanego w zamian instrumentu 
za powsta"e w tym dniu.
ż 11.1. Na dzieł
, w którym jednostka utraci"a kon-
trol� nad sk"adnikiem aktywów finansowych, jego war-
5. Zobowiązanie finansowe uznaje si� za spe"nione
toĘ� wy"ącza si� w cz�Ęci lub ca"oĘci z ksiąg rachunko-
równieŻ wtedy, gdy do obowiązującej umowy, której
wych. Utrata kontroli nast�puje wtedy, gdy wynikające
przedmiotem jest d"uŻny instrument finansowy, wpro-
z zawartego kontraktu prawa do korzyĘci ekonomicz-
wadzono zmiany powodujące powstanie co najmniej
nych zosta"y zrealizowane, wygas"y albo jednostka
10 % róŻnicy mi�dzy zdyskontowaną bieŻącą wartoĘcią
zrzek"a si� tych praw.
przep"ywów pieni�Żnych wynikających ze zmienionej
umowy a zdyskontowaną bieŻącą wartoĘcią pozosta-
2. Nie stanowi utraty kontroli przez jednostk� wy-
"ych przep"ywów pieni�Żnych ustalonych na podsta-
danie lub sprzedaŻ aktywów finansowych, jeŻeli jed-
wie umowy obowiązującej dotychczas. Na dzieł
, od
nostka:
którego zmiany w umowie obowiązują, dotychczaso-
1) ma prawo do odkupu takich aktywów lub jako
we zobowiązanie powinno zosta� wy"ączone z ksiąg ra-
pierwsza moŻe odmówi� odkupu, a cena odkupu
chunkowych, a nowe zobowiązanie finansowe do nich
róŻni si� od wartoĘci godziwej aktywów na dzieł

wprowadzone.
odkupu, albo aktywa takie nie są "atwo dost�pne
na rynku,
Rozdzia" 3
2) ma prawo lub jest zobowiązana do odkupu lub
umorzenia wydanych aktywów, na warunkach za- Metody wyceny instrumentów finansowych
pewniających innej jednostce (przyjmującej akty-
ż 13. 1. Aktywa finansowe wprowadza si� do ksiąg
wa) zwrot w wysokoĘci, jaką jednostka ta mog"aby
rachunkowych na dzieł
zawarcia kontraktu w cenie na-
uzyska�, udzielając poŻyczki zabezpieczonej przyj�-
bycia, to jest w wartoĘci godziwej poniesionych wydat-
tymi aktywami,
ków lub przekazanych w zamian innych sk"adników
3) zawar"a kontrakt swap, w wyniku którego ponosi
majątkowych, zaĘ zobowiązania finansowe  w warto-
zasadnicze ryzyko kredytowe i zachowuje prawo
Ęci godziwej uzyskanej kwoty lub wartoĘci otrzyma-
do zasadniczej cz�Ęci korzyĘci ekonomicznych
nych innych sk"adników majątkowych. Przy ustalaniu
związanych z wydanymi aktywami, jakby by"a ich
wartoĘci godziwej na ten dzieł
uwzgl�dnia si� ponie-
posiadaczem, w zamian za zobowiązanie si� do za-
sione przez jednostk� koszty transakcji.
p"aty na rzecz jednostki przyjmującej aktywa kwo-
ty okreĘlonej w kontrakcie. JeŻeli przedmiotem ta-
2. Sposób wyceny okreĘlony w ust. 1 stosuje si�
kiego kontraktu są aktywa "atwo dost�pne na ryn-
równieŻ wtedy, gdy aktywa finansowe nabyte na regu-
ku, to uznaje si�, Że nastąpi"a utrata kontroli,
lowanym rynku wprowadza si� do ksiąg rachunko-
wych pod datą dnia rozliczenia transakcji, z zastrzeŻe-
4) ponosi zasadnicze ryzyko związane z wydanymi ak-
niem ż 21 ust. 3.
tywami, jakby by"a ich posiadaczem, w wyniku na-
bycia bezwarunkowej opcji sprzedaŻy (put) tych ak-
3. JeŻeli wbudowany instrument pochodny wyka-
tywów, a aktywa takie nie są "atwo dost�pne na
zuje si� w ksi�gach rachunkowych odr�bnie od umo-
rynku.
wy zasadniczej, to jego wartoĘ� początkową stanowi
ż 12. 1. Zobowiązanie finansowe wy"ącza si� z ksiąg wartoĘ� godziwa ustalona w sposób okreĘlony w ż 15.
rachunkowych w ca"oĘci lub cz�Ęci na dzieł
, w którym WartoĘ� początkową umowy zasadniczej stanowi nato-
jednostka spe"ni"a w ca"oĘci lub cz�Ęci wynikające z za- miast róŻnica mi�dzy ceną nabycia instrumentu finan-
wartego kontraktu Ęwiadczenie, zosta"a ze Ęwiadczenia sowego lub umowy nieb�dącej instrumentem finanso-
zgodnie z obowiązującym prawem zwolniona albo zo- wym, o której mowa w ż 10 ust. 3, a wartoĘcią godzi-
bowiązanie uleg"o przedawnieniu. wą wbudowanego instrumentu pochodnego. Przy
Dziennik Ustaw Nr 149  12008  Poz. 1674
ustalaniu ceny nabycia instrumentu finansowego prze- sokoĘci skorygowanej ceny nabycia oszacowanej
pisy ust. 1 stosuje si� odpowiednio. za pomocą efektywnej stopy procentowej, nieza-
leŻnie od tego, czy jednostka zamierza utrzyma� je
4. JeŻeli jednostka udzieli"a gwarancji, która spe"-
do terminu wymagalnoĘci czy teŻ nie. NaleŻnoĘci
nia warunki okreĘlone w art. 3 ust. 1 pkt 23 i pkt 27 usta-
o krótkim terminie wymagalnoĘci, dla których nie
wy, to na dzieł
zawarcia kontraktu zalicza si� ją do zo-
okreĘlono stopy procentowej, moŻna wyceni�
bowiązał
finansowych w wartoĘci ustalonej zgodnie
w kwocie wymaganej zap"aty, jeŻeli ustalona za po-
z postanowieniami ust. 1.
mocą stopy procentowej przypisanej tej naleŻnoĘci
wartoĘ� bieŻąca przysz"ych przep"ywów pieni�Ż-
ż 14. 1. Aktywa finansowe, w tym zaliczone do ak-
nych oczekiwanych przez jednostk� nie róŻni si�
tywów instrumenty pochodne, wycenia si� nie póęniej
istotnie od kwoty wymaganej zap"aty,
niŻ na koniec okresu sprawozdawczego, w wiarygod-
nie ustalonej wartoĘci godziwej bez jej pomniejszania
2) aktywa finansowe, dla których jest ustalony termin
o koszty transakcji, jakie jednostka ponios"aby, zbywa- wymagalnoĘci  w wysokoĘci skorygowanej ceny
jąc te aktywa lub wy"ączając je z ksiąg rachunkowych
nabycia oszacowanej za pomocą efektywnej stopy
z innych przyczyn, chyba Że wysokoĘ� tych kosztów by- procentowej,
"aby znacząca.
3) aktywa finansowe, dla których nie jest ustalony ter-
min wymagalnoĘci  w cenie nabycia ustalonej
2. Postanowienia ust. 1 nie dotyczą:
w sposób okreĘlony w ż 13.
1) poŻyczek udzielonych i naleŻnoĘci w"asnych, któ-
rych jednostka nie przeznacza do sprzedaŻy,
ż 17. WyraŻone w walutach obcych aktywa finanso-
we, z wyjątkiem zaliczonych do instrumentów zabez-
2) aktywów finansowych utrzymywanych do terminu
pieczających, jak równieŻ zobowiązania finansowe wy-
wymagalnoĘci,
cenia si� w sposób okreĘlony w art. 30 ust. 1 3 usta-
3) sk"adników aktywów finansowych, dla których nie
wy. RóŻnice kursowe powsta"e na dzieł
wyceny akty-
istnieje cena rynkowa ustalona na aktywnym ryn-
wów i zobowiązał
finansowych ujmuje si� w ksi�gach
ku regulowanym albo których wartoĘ� godziwa nie
rachunkowych zgodnie z przepisami art. 30 ust. 4 usta-
moŻe by� ustalona w inny wiarygodny sposób,
wy, z tym Że róŻnice kursowe dotyczące aktywów pie-
4) sk"adników aktywów finansowych obj�tych zabez-
ni�Żnych zaliczonych do kategorii dost�pnych do
pieczeniem (pozycji zabezpieczanych).
sprzedaŻy zalicza si� do przychodów lub kosztów fi-
nansowych, bez wzgl�du na to, którą z metod okreĘlo-
ż 15. Za wiarygodną uznaje si� wartoĘ� godziwą
nych w ż 21 ust. 2 jednostka stosuje.
ustaloną w szczególnoĘci drogą:
ż 18. 1. Zobowiązania finansowe, z wyjątkiem po-
1) wyceny instrumentu finansowego po cenie ustalo-
zycji zabezpieczanych, wycenia si� nie póęniej niŻ na
nej na aktywnym rynku regulowanym, na którym
nast�puje publiczny obrót instrumentami finanso- koniec okresu sprawozdawczego, w wysokoĘci skory-
wymi, zaĘ informacje o tej cenie są ogólnie dost�p- gowanej ceny nabycia, z zastrzeŻeniem ust. 2.
ne,
2. Zobowiązania finansowe przeznaczone do obro-
2) oszacowania d"uŻnych instrumentów finansowych
tu oraz instrumenty pochodne o charakterze zobowią-
przez wyspecjalizowaną, niezaleŻną jednostk�
zał
wycenia si� w wartoĘci godziwej, którą ustala si�
Ęwiadczącą tego rodzaju us"ugi, przy czym moŻli-
w sposób okreĘlony w ż 15. Nie podlega przeszacowa-
we jest rzetelne oszacowanie przep"ywów pieni�Ż-
niu ustalona na dzieł
wprowadzenia do ksiąg rachun-
nych związanych z tymi instrumentami,
kowych wartoĘ� instrumentów pochodnych, których
3) zastosowania w"aĘciwego modelu wyceny instru- rozliczenie nastąpi drogą wydania instrumentów kapi-
mentu finansowego, a wprowadzone do tego mo- ta"owych nienotowanych na regulowanym rynku pa-
delu dane wejĘciowe pochodzą z aktywnego regu- pierów wartoĘciowych.
lowanego rynku,
3. Udzielone przez jednostk� gwarancje wycenia
4) oszacowania ceny instrumentu finansowego, dla
si�, nie póęniej niŻ na koniec okresu sprawozdawcze-
którego nie istnieje aktywny rynek, na podstawie
go, do dnia ich wygaĘni�cia, w wartoĘci godziwej pod-
publicznie og"oszonej, notowanej na aktywnym re-
j�tego zobowiązania. JeŻeli nie moŻna ustali� wartoĘci
gulowanym rynku ceny nieróŻniącego si� istotnie,
godziwej gwarancji w sposób okreĘlony w ż 15, to wy-
podobnego instrumentu finansowego, albo cen
cenia si� ją w kwocie okreĘlonej w ż 13 ust. 1 lub w wy-
sk"adników z"oŻonego instrumentu finansowego,
sokoĘci rezerwy, jaka zosta"aby utworzona zgodnie
5) oszacowania ceny instrumentu finansowego za po-
z art. 35d ustawy, w zaleŻnoĘci od tego, która z nich jest
mocą metod estymacji powszechnie uznanych za
wyŻsza.
poprawne.
4. Na dzieł
wy"ączenia z ksiąg rachunkowych ca"o-
ż 16. Aktywa finansowe, do których nie stosuje si�
Ęci lub cz�Ęci zobowiązania finansowego wynik z ope-
zasad okreĘlonych w ż 14 ust. 1, wycenia si� nie póę-
racji ustala si� jako róŻnic� mi�dzy kwotą zap"aty
niej niŻ na koniec okresu sprawozdawczego nast�pują-
a wartoĘcią wy"ączonego z ksiąg rachunkowych zobo-
co:
wiązania, w tym nierozliczonego dyskonta lub premii.
1) poŻyczki udzielone i naleŻnoĘci w"asne, z wyjątkiem Wynik ten zalicza si� do przychodów lub kosztów finan-
zaliczonych do przeznaczonych do obrotu  w wy- sowych okresu sprawozdawczego.
Dziennik Ustaw Nr 149  12009  Poz. 1674
ż 19.1. Na dzieł
wy"ączenia z ksiąg rachunkowych 3. JeŻeli w zamian za nowo powsta"e aktywa finan-
ca"oĘci lub cz�Ęci sk"adnika aktywów finansowych wy- sowe lub zobowiązania finansowe jednostka wy"ącza
cenianych w wartoĘci godziwej lub cenie nabycia wy- z ksiąg rachunkowych tylko cz�Ę� sk"adnika aktywów
nik z operacji ustala si� jako róŻnic� mi�dzy kwotą osią- finansowych, to zasady okreĘlone w ust. 1 stosuje si�
gni�tych wp"ywów a wartoĘcią wydanych aktywów, odpowiednio.
skorygowaną o odniesione do tego dnia na kapita"
4. W przypadku gdy zgodnie z zawartym kontrak-
(fundusz) z aktualizacji wyceny odpisy aktualizujące ich
tem jednostka wy"ącza z ksiąg rachunkowych ca"oĘ�
warto�. Wynik ten zalicza si� odpowiednio do przy-
lub cz�Ę� zobowiązania finansowego, a w zamian
chodów lub kosztów finansowych okresu sprawoz-
wprowadza do nich nowe aktywa finansowe lub nowe
dawczego, z zastrzeŻeniem ust. 2 i 3.
zobowiązanie finansowe, przepisy ust. 1 3 stosuje si�
odpowiednio.
2. W przypadku wy"ączenia z ksiąg rachunkowych
tylko cz�Ęci sk"adnika aktywów finansowych, wartoĘ�
ż 21.1. Skutki okresowej wyceny (przeszacowania)
danego aktywu finansowego oraz związane z nim od-
aktywów finansowych, w tym instrumentów pochod-
pisy aktualizujące odniesione na kapita" (fundusz) z ak-
nych, oraz zobowiązał
finansowych zakwalifikowa-
tualizacji wyceny rozlicza si� mi�dzy cz�Ę� wartoĘci te-
nych do kategorii przeznaczonych do obrotu, z wy"ą-
go sk"adnika pozostającą w ksi�gach rachunkowych
czeniem pozycji zabezpieczanych i instrumentów za-
i cz�Ę� zbytą, proporcjonalnie do ustalonych na dzieł

bezpieczających, zalicza si� odpowiednio do przycho-
zbycia wartoĘci godziwych tych cz�Ęci.
dów lub kosztów finansowych okresu sprawozdawcze-
go, w którym nastąpi"o przeszacowanie.
3. JeŻeli nie moŻna ustali� wartoĘci godziwej cz�-
Ęci sk"adnika aktywów finansowych pozostającej
2. Skutki przeszacowania aktywów finansowych za-
w ksi�gach rachunkowych w sposób okreĘlony w ż 15,
kwalifikowanych do kategorii dost�pnych do sprzeda-
to wartoĘ� t� ustala si� w wysokoĘci równej zeru.
Ży i wycenianych w wartoĘci godziwej, z wy"ączeniem
W przypadku takim wynik z operacji zbycia cz�Ęci
pozycji zabezpieczanych, wykazuje si� w sposób wy-
sk"adnika aktywów ustala si� jako róŻnic� mi�dzy kwo-
brany przez jednostk� do uj�cia wszystkich takich akty-
tą osiągni�tych wp"ywów a wartoĘcią ca"oĘci danego
wów, od dnia ich nabycia lub powstania do dnia ich
sk"adnika aktywów finansowych, skorygowaną o ca-
wy"ączenia z ksiąg rachunkowych. Jednostka moŻe
"o� odniesionych do tego dnia na kapita" (fundusz)
wybra� nast�pujące sposoby:
z aktualizacji wyceny odpisów aktualizujących jego
1) zyski lub straty z przeszacowania zaliczy� odpo-
warto�.
wiednio do przychodów lub kosztów finansowych
ż 20.1. W przypadku gdy zgodnie z zawartym kon-
okresu sprawozdawczego, w którym nastąpi"o
traktem jednostka wy"ącza z ksiąg rachunkowych
przeszacowanie, albo
sk"adnik aktywów finansowych, a w zamian wprowa-
2) zyski lub straty z przeszacowania odnie� na kapi-
dza do ksiąg rachunkowych nowe aktywa finansowe
ta" (fundusz) z aktualizacji wyceny, z zastrzeŻeniem
lub nowe zobowiązanie finansowe, to nowo powsta"e
ż 25 ust. 3.
aktywa i zobowiązania wycenia si� w ich wartoĘci go-
dziwej ustalonej na dzieł
tej zamiany. Wynik z operacji
3. Skutki przeszacowania aktywów finansowych,
zbycia aktywów ustala si� jako róŻnic� mi�dzy osią-
które wprowadza si� do ksiąg rachunkowych na dzieł

gni�tymi wp"ywami a wynikającą z ksiąg rachunko-
rozliczenia transakcji i wycenia w wartoĘci godziwej,
wych wartoĘcią zbytego sk"adnika aktywów, skorygo-
z wyjątkiem pozycji zabezpieczanych i instrumentów
waną o odniesione do tego dnia na kapita" (fundusz)
zabezpieczających, ustala si� od dnia zawarcia transak-
z aktualizacji wyceny odpisy aktualizujące jego war-
cji i odpowiednio zalicza si� do przychodów lub kosz-
toĘ�, pomniejszoną o wartoĘ� godziwą nowo powsta-
tów finansowych okresu sprawozdawczego, w którym
"ego zobowiązania finansowego lub powi�kszoną
nastąpi"o przeszacowanie, lub odnosi na kapita" (fun-
o wartoĘ� godziwą nowo powsta"ych aktywów finan-
dusz) z aktualizacji wyceny.
sowych, z zastrzeŻeniem ust. 2. Wynik ten zalicza si� do
przychodów lub kosztów finansowych okresu spra- ż 22. Skutki przeszacowania aktywów i zobowiązał

finansowych wycenianych w wysokoĘci skorygowanej
wozdawczego.
ceny nabycia (z wyjątkiem pozycji zabezpieczanych
2. JeŻeli nie moŻna ustali� wartoĘci godziwej nowo
i zabezpieczających), to jest odpisy z tytu"u dyskonta
powsta"ych aktywów lub zobowiązał
finansowych
lub premii, jak równieŻ pozosta"e róŻnice ustalone na
w sposób okreĘlony w ż 15, to do ksiąg rachunkowych
dzieł
ich wy"ączenia z ksiąg rachunkowych, zalicza si�
wprowadza si�:
odpowiednio do przychodów lub kosztów finanso-
wych okresu sprawozdawczego, w którym nastąpi"o
1) aktywa finansowe  w wartoĘci równej zeru, przy
przeszacowanie.
czym wynik z operacji zbycia aktywów ustala si�
zgodnie z ż 19 ust. 1,
ż 23.1. Aktywa finansowe zaliczone do utrzymywa-
2) zobowiązania finansowe  w kwocie zysku, jaki zo- nych do terminu wymagalnoĘci, na dzieł
przekwalifi-
sta"by osiągni�ty ze zbycia aktywów, ustalonego kowania ich w ca"oĘci lub cz�Ęci do innej kategorii ak-
zgodnie z ż 19 ust. 1. JeŻeli na operacji zbycia akty- tywów, wycenia si� w wartoĘci godziwej. Skutki prze-
wów powsta"aby strata, to wprowadza si� ją do szacowania ustalone jako róŻnica mi�dzy wynikającą
ksiąg rachunkowych i zalicza do kosztów finanso- z ksiąg rachunkowych wartoĘcią w skorygowanych ce-
wych okresu sprawozdawczego. nach nabycia a wartoĘcią godziwą zalicza si� odpo-
Dziennik Ustaw Nr 149  12010  Poz. 1674
wiednio do przychodów lub kosztów finansowych wów pieni�Żnych oczekiwanych przez jednostk�,
okresu sprawozdawczego lub odnosi na kapita" (fun- zdyskontowana za pomocą efektywnej stopy pro-
dusz) z aktualizacji wyceny, zaleŻnie od tego, który centowej, którą jednostka stosowa"a dotychczas,
z tych sposobów stosuje si� do tej kategorii aktywów, wyceniając przeszacowywany sk"adnik aktywów fi-
do której aktywa przeniesiono. nansowych lub portfel podobnych sk"adników ak-
tywów finansowych,
2. JeŻeli moŻliwe staje si� ustalenie wartoĘci godzi-
2) w przypadku aktywów finansowych wycenianych
wej aktywów finansowych, o których mowa w ż 14
w wartoĘci godziwej, zgodnie z ż 21 ust. 2 pkt 2 
ust. 2 pkt 3, jednostka powinna wyceni� takie aktywa
jako róŻnic� mi�dzy ceną nabycia sk"adnika akty-
w wartoĘci godziwej, a skutki przeszacowania zaliczy�
wów i jego wartoĘcią godziwą ustaloną na dzieł

odpowiednio do przychodów lub kosztów finanso-
wyceny, z tym Że przez wartoĘ� godziwą d"uŻnych
wych okresu sprawozdawczego lub odnie� na kapita"
instrumentów finansowych na dzieł
wyceny rozu-
(fundusz) z aktualizacji wyceny.
mie si� bieŻącą wartoĘ� przysz"ych przep"ywów
pieni�Żnych oczekiwanych przez jednostk� zdys-
3. W przypadkach uzasadniających przeszacowanie
kontowaną za pomocą bieŻącej rynkowej stopy
aktywów finansowych, dotychczas wykazywanych
procentowej stosowanej do podobnych instru-
w wartoĘci godziwej, do wysokoĘci skorygowanych
mentów finansowych. Strat� skumulowaną do te-
cen nabycia, jak równieŻ wtedy, gdy ustalanie wartoĘci
go dnia uj�tą w kapitale (funduszu) z aktualizacji
godziwej aktywów sta"o si� niemoŻliwe, wynikająca
wyceny zalicza si� do kosztów finansowych w kwo-
z ksiąg rachunkowych wartoĘ� godziwa stanowi na
cie nie mniejszej niŻ wynosi odpis, pomniejszony
dzieł
przeszacowania nowo ustaloną skorygowaną ce-
o cz�Ę� bezpoĘrednio zaliczoną do kosztów finan-
n� nabycia lub cen� nabycia aktywów. Skutki przesza-
sowych,
cowania tych aktywów, powsta"e w okresach prze-
sz"ych, a odniesione na kapita" (fundusz) z aktualizacji
3) w przypadku pozosta"ych aktywów finansowych 
wyceny, rozlicza si� w nast�pujący sposób:
jako róŻnic� mi�dzy wartoĘcią sk"adnika aktywów
wynikającą z ksiąg rachunkowych i bieŻącą warto-
1) zyski i straty z przeszacowania aktywów, dla których
Ęcią przysz"ych przep"ywów pieni�Żnych oczekiwa-
nie jest okreĘlony termin wymagalnoĘci, pozostają
nych przez jednostk�, zdyskontowaną za pomocą
w kapitale (funduszu) z aktualizacji wyceny do dnia
bieŻącej rynkowej stopy procentowej stosowanej
wy"ączenia tych aktywów z ksiąg rachunkowych;
do podobnych instrumentów finansowych.
na dzieł
wy"ączenia z ksiąg rachunkowych zalicza
si� je odpowiednio do przychodów lub kosztów fi-
3. Od dnia, w którym dokonano odpisu z tytu"u
nansowych,
trwa"ej utraty wartoĘci sk"adnika aktywów finanso-
2) zyski i straty z przeszacowania aktywów, dla których
wych lub portfela podobnych aktywów, zaprzestaje si�
jest okreĘlony termin wymagalnoĘci, pozostają
naliczania przychodów z odsetek wed"ug stopy dotych-
w kapitale (funduszu) z aktualizacji wyceny i rozli- czas stosowanej. Od tego dnia przychody z odsetek na-
cza si� je w okresie do terminu wymagalnoĘci za
licza si� za pomocą stopy dyskontującej przysz"e prze-
pomocą efektywnej stopy procentowej; odpisy ak- p"ywy pieni�Żne przyj�tej w celu ustalenia moŻliwej do
tualizujące zalicza si� odpowiednio do przychodów
odzyskania wartoĘci w sposób okreĘlony w ust. 2.
lub kosztów finansowych okresu sprawozdawcze-
4. Z chwilą ustania przyczyny, dla której dokonano
go.
odpisu aktualizującego z tytu"u trwa"ej utraty wartoĘci,
W przypadku aktywów, dla których jest okreĘlony ter-
stosuje si� przepisy art. 35c ustawy, z tym Że pomniej-
min wymagalnoĘci, róŻnic� mi�dzy nowo ustaloną
szenie uprzednio dokonanego odpisu i zwi�kszenie
skorygowaną ceną nabycia i wartoĘcią aktywów
wartoĘci aktywów wycenianych przez jednostk� w wy-
w terminie wymagalnoĘci rozlicza si� do dnia wyma-
sokoĘci skorygowanych cen nabycia moŻe nastąpi�
galnoĘci przy zastosowaniu efektywnej stopy procen-
o kwot�, której doliczenie spowoduje przyrost wartoĘci
towej; odpisy aktualizujące zalicza si� do przychodów
aktywów finansowych nie wyŻszy od wysokoĘci skory-
lub kosztów finansowych okresu sprawozdawczego.
gowanych cen nabycia, jakie by"yby ustalone na ten
dzieł
, gdyby trwa"a utrata wartoĘci nie nastąpi"a.
ż 24. 1. W razie trwa"ej utraty wartoĘci aktywów fi-
nansowych aktualizuje si� ich warto� zgodnie z art. 28
ż 25.1. Przychody z odsetek związane z d"uŻnymi
ust. 7 i art. 35b ustawy, nie póęniej niŻ na koniec okre-
instrumentami finansowymi ustala si� proporcjonal-
su sprawozdawczego, stosując odpowiednio okreĘlo-
nie do up"ywu czasu, na poziomie efektywnej docho-
ne w ustawie zasady uj�cia odpisów z tytu"u trwa"ej
dowoĘci tych aktywów, do dnia wy"ączenia ich z ksiąg
utraty wartoĘci w ksi�gach rachunkowych.
rachunkowych i zalicza do przychodów finansowych
poszczególnych okresów sprawozdawczych. Przycho-
2. Odpisy aktualizujące wartoĘ� sk"adnika aktywów
dy z odsetek obejmują naliczone odsetki wyliczone za
finansowych lub portfela podobnych sk"adników akty-
pomocą efektywnej stopy, jak równieŻ wszelkie odpi-
wów finansowych ustala si�:
sy dyskonta, premii lub innej róŻnicy mi�dzy warto-
1) w przypadku aktywów finansowych wycenianych
Ęcią aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych na
w wysokoĘci skorygowanej ceny nabycia  jako
dzieł
wyceny i ich wartoĘcią w terminie wymagalno-
róŻnic� mi�dzy wartoĘcią tych aktywów wynikają-
Ęci.
cą z ksiąg rachunkowych na dzieł
wyceny i moŻli-
wą do odzyskania kwotą. Kwot� moŻliwą do odzy- 2. Odsetek naliczonych przed dniem nabycia instru-
skania stanowi bieŻąca wartoĘ� przysz"ych przep"y- mentu finansowego nie zalicza si� do przychodów
Dziennik Ustaw Nr 149  12011  Poz. 1674
z odsetek nawet wtedy, gdy termin wyp"aty takich od- 2. Zabezpieczenie planowanej transakcji oraz
setek przypada po dniu nabycia aktywu. uprawdopodobnionego przysz"ego zobowiązania jed-
nostki do nabycia lub zbycia aktywów po ustalonej ce-
3. Zasady okreĘlone w ust. 1 stosuje si� równieŻ
nie, niewprowadzonych do ksiąg rachunkowych, jest
wtedy, gdy d"uŻne instrumenty finansowe zaliczone do
zabezpieczeniem przep"ywów pieni�Żnych, takŻe wte-
kategorii dost�pnych do sprzedaŻy wycenia si� w war-
dy, gdy z planowaną transakcją lub uprawdopodobnio-
toĘci godziwej, a skutki przeszacowania wp"ywają na
nym przysz"ym zobowiązaniem wiąŻe si� ryzyko zmian
kapita" (fundusz) z aktualizacji wyceny. W przypadku ta-
wartoĘci godziwej.
kim zysk lub strat� odnoszoną na kapita" (fundusz) z ak-
tualizacji wyceny stanowi róŻnica mi�dzy ustaloną na
3. Nie stosuje si� postanowieł
niniejszego rozdzia-
dzieł
wyceny wartoĘcią godziwą aktywów, pomniej- "u do zabezpieczenia ogólnego ryzyka związanego
szoną o odsetki naliczone do tego dnia za pomocą sto- z dzia"alnoĘcią jednostki, ryzyka utraty aktywów rze-
py okreĘlonej w zawartej umowie i wartoĘcią tych ak-
czowych, wyw"aszczenia, jak równieŻ wtedy, gdy nie
tywów w skorygowanej cenie nabycia.
moŻna wiarygodnie zmierzy� wp"ywu ryzyka na wynik
finansowy jednostki.
4. JeŻeli w wyniku oceny prawdopodobieł
stwa za-
p"aty kwot zaliczonych do przychodów z odsetek ko-
4. JeŻeli z jakichkolwiek przyczyn, przy dokonywa-
nieczne jest dokonanie odpisów aktualizujących, to od-
niu zabezpieczenia, nie są spe"nione warunki okreĘlo-
pisy takie zalicza si� do kosztów finansowych.
ne w niniejszym rozdziale, to do pozycji uznanych za
zabezpieczane oraz instrumentów zabezpieczających
ż 26.1. NaleŻne dywidendy zalicza si� do przycho-
te aktywa lub zobowiązania stosuje si� odpowiednie
dów finansowych na dzieł
powzi�cia przez w"aĘciwy
przepisy rozdzia"u 3.
organ spó"ki uchwa"y o podziale zysku, chyba Że
w uchwale okreĘlono inny dzieł
prawa do dywidendy.
ż 28.1. Przed rozpocz�ciem zabezpieczenia jednost-
ka sporządza dokumentacj�, obejmującą co najmniej
2. NaleŻną dywidend� od kapita"owych instrumen-
okreĘlenie celu i strategii zarządzania ryzykiem, identy-
tów finansowych, którym zosta"o przyznane prawo do
fikacj� instrumentu zabezpieczającego oraz sk"adni-
dywidendy za lata obrotowe lub inaczej okreĘlone
ków aktywów lub pasywów albo planowanej transak-
okresy poprzedzające dzieł
ich nabycia, odejmuje si�
cji zabezpieczanych przez ten instrument, charaktery-
od ceny nabycia instrumentu. JeŻeli wartoĘci przys"u-
styk� ryzyka związanego z zabezpieczaną pozycją lub
gującej dywidendy nie moŻna wiarygodnie ustali� albo
planowaną transakcją, okres zabezpieczenia, opis wy-
moŻna przyją�, iŻ kwota dywidendy stanowi zwrot cz�-
branej metody pomiaru efektywnoĘci zabezpieczenia
Ęci zap"aconej ceny nabycia instrumentu, to dywiden-
zmian wartoĘci godziwej lub przep"ywów pieni�Żnych
d� zalicza si� do przychodów finansowych na dzieł
,
pozycji zabezpieczanej związanych z okreĘlonym ro-
o którym mowa w ust. 1.
dzajem ryzyka.
3. Odpisy aktualizujące naleŻnoĘci z tytu"u dywi-
2. Stopieł
pewnoĘci, o którym mowa w art. 35a ust. 3
dendy zalicza si� do kosztów finansowych.
pkt 3 ustawy, uwaŻa si� za znaczny, jeŻeli:
4. Do zaliczki na poczet dywidendy stosuje si� od-
1) planowana transakcja poddawana zabezpieczeniu
powiednio przepisy ust. 1 3.
jest wysoce prawdopodobna, a z jej charakterysty-
ki wynika, Że jest zagroŻona zmianami w przep"y-
Rozdzia" 4
wach pieni�Żnych, które mogą wp"yną� na wynik
finansowy jednostki,
Metody wyceny pozycji zabezpieczanych i zabezpie-
2) efektywnoĘ� zabezpieczenia moŻe by� wiarygodnie
czających
zmierzona, na podstawie wiarygodnie ustalonej
ż 27.1. Przepisy niniejszego rozdzia"u stosuje si� do wartoĘci godziwej zabezpieczanej pozycji lub prze-
pozycji zabezpieczanych i zabezpieczających, gdy ce- p"ywów pieni�Żnych z nią związanych oraz warto-
lem jednostki jest: Ęci godziwej instrumentu zabezpieczającego, przy
czym postanowienia ż 15 stosuje si� odpowiednio,
1) zabezpieczenie wartoĘci godziwej, to jest ograni-
czanie zagroŻenia wp"ywu na wynik finansowy 3) w okresie sprawozdawczym efektywnoĘ� zabezpie-
zmian wartoĘci godziwej wynikających z okreĘlo- czenia jest mierzona bieŻąco i utrzymuje si� na wy-
nego ryzyka związanego z wprowadzonymi do
sokim poziomie, a takŻe nie róŻni si� istotnie od za-
ksiąg rachunkowych aktywami i zobowiązaniami
"oŻeł
przyj�tych w udokumentowanej strategii za-
finansowymi lub okreĘloną ich cz�Ęcią,
rządzania ryzykiem.
2) zabezpieczenie przep"ywów pieni�Żnych, to jest
3. Postanowienia ust. 2 pkt 2 i 3 stosuje si� równieŻ
ograniczanie zagroŻenia wp"ywu na wynik finanso-
wtedy, gdy celem jednostki jest zabezpieczenie warto-
wy zmian w przep"ywach pieni�Żnych wynikają-
Ęci godziwej lub zabezpieczenie udzia"ów w aktywach
cych z okreĘlonego ryzyka związanego z wprowa-
netto podmiotów zagranicznych.
dzonymi do ksiąg rachunkowych aktywami i zobo-
wiązaniami, uprawdopodobnionymi przysz"ymi
4. Poziom efektywnoĘci zabezpieczenia ustala si�
zobowiązaniami lub planowanymi transakcjami,
z uwzgl�dnieniem wartoĘci pieniądza w czasie. Poziom
3) zabezpieczanie udzia"ów w aktywach netto jedno- efektywnoĘci uznaje si� za wysoki wtedy, gdy w myĘl
stek zagranicznych, których dzia"alnoĘ� nie stano- przyj�tych za"oŻeł
przez ca"y okres zabezpieczenia nie-
wi integralnej cz�Ęci dzia"alnoĘci jednostki. mal ca"a kwota zmian wartoĘci godziwej zabezpiecza-
Dziennik Ustaw Nr 149  12012  Poz. 1674
nej pozycji lub związanych z nią przep"ywów pieni�Ż- okresu obj�tego zabezpieczeniem, jednostka powinna
nych zostaje skompensowana zmianami wartoĘci go- zaprzesta� stosowania postanowieł
niniejszego roz-
dziwej lub przep"ywów pieni�Żnych instrumentu za- dzia"u w odniesieniu do ca"ej grupy.
bezpieczającego, a rzeczywiĘcie osiągni�ty poziom
3. JeŻeli zabezpieczaną pozycj� stanowią aktywa fi-
efektywnoĘci zabezpieczenia mieĘci si� w przedziale
nansowe lub zobowiązania finansowe jednostki lub ich
od 80% do 125%.
grupa, to zabezpieczenie moŻe dotyczy� jednego
ż 29.1. Instrumentem zabezpieczającym moŻe by� z czynników ryzyka zagraŻającego zmianami wartoĘci
kaŻdy instrument pochodny, jeŻeli jego wartoĘ� godzi- godziwej lub przep"ywów pieni�Żnych, pod warunkiem
wą moŻna wiarygodnie ustali�. Nie mogą stanowi� in- Że efektywnoĘ� zabezpieczenia takiego czynnika ryzyka
strumentów zabezpieczających wystawione przez jed- moŻe by� wiarygodnie zmierzona.
nostk� opcje, z wyjątkiem tych, które wystawiono w ce-
4. Pozycją zabezpieczaną nie mogą by�:
lu zamkni�cia pozycji nabytych opcji, w tym wbudowa-
nych w inny instrument finansowy.
1) instrumenty pochodne,
2) aktywa finansowe zaliczane do utrzymywanych do
2. Aktywa finansowe lub zobowiązania finansowe,
terminu wymagalnoĘci  jeŻeli celem zabezpiecza-
nieb�dące instrumentami pochodnymi, mogą by� in-
nia mia"oby by� ryzyko zmiany stopy procentowej,
strumentem zabezpieczającym wy"ącznie wtedy, gdy
bez wzgl�du na to, czy ryzyko dotyczy zmiany war-
s"uŻą zabezpieczeniu udzia"ów w aktywach netto jed-
toĘci godziwej instrumentów o sta"ej stopie pro-
nostki zagranicznej, zaĘ ich wartoĘ� godziwą moŻna
centowej, czy teŻ zmiany przep"ywów pieni�Żnych
wiarygodnie ustali�. JeŻeli ustalenie wartoĘci godziwej
związanych z instrumentami o zmiennej stopie
takich aktywów lub zobowiązał
finansowych nie jest
procentowej,
moŻliwe, lecz są one wyraŻone w walucie obcej, to
moŻna uzna� je za instrumenty zabezpieczające ryzyko
3) aktywa wyceniane metodą praw w"asnoĘci  jeŻe-
zmiany kursu walut, jeŻeli ich sk"adnik walutowy moŻ-
li celem mia"oby by� zabezpieczenie wartoĘci go-
na wiarygodnie wyceni�.
dziwej,
4) uprawdopodobnione przysz"e zobowiązanie do
3. Za instrument zabezpieczający ryzyko zmiany
przej�cia innej jednostki w wyniku "ączenia si�
kursu walut moŻna uzna� aktywa finansowe zaliczone
spó"ek handlowych, z wyjątkiem zabezpieczania
do kategorii utrzymywanych do terminu wymagalno-
ryzyka zmiany kursu walut związanego z tą transak-
Ęci, wyceniane w skorygowanej cenie nabycia.
cją.
4. Pojedynczy instrument zabezpieczający moŻna
5. JeŻeli z aktywami lub zobowiązaniami niezalicza-
uzna� za zabezpieczenie przed wi�cej niŻ jednym z ro-
dzajów ryzyka związanego z tą samą pozycją zabezpie- nymi do instrumentów finansowych wiąŻe si� ryzyko
czaną, jeŻeli kaŻdy z tych rodzajów ryzyka moŻe by� zi- zmiany kursu walut, to moŻna je uzna� za pozycje za-
dentyfikowany, moŻliwy do ustalenia jest związek mi�- bezpieczane przed tym rodzajem ryzyka. W pozosta-
dzy instrumentem zabezpieczającym i kaŻdym z rodza- "ych przypadkach zabezpieczenie pozycji nast�puje
jów zabezpieczanego ryzyka, a efektywnoĘ� zabezpie- przed wszystkimi rodzajami ryzyka "ącznie.
czenia kaŻdego rodzaju ryzyka moŻna wiarygodnie
ż 31. WartoĘ� godziwa instrumentu zabezpieczają-
zmierzy�.
cego jest niepodzielna i rozlicza si� ją w ca"ej kwocie
w sposób okreĘlony w niniejszym rozdziale. MoŻna
5. Za instrument zabezpieczający moŻna uzna�
jednak rozdziela�:
okreĘloną przez jednostk� cz�Ę� wybranych aktywów
lub zobowiązał
, spe"niających wymagania okreĘlone
1) wartoĘ� wewn�trzną opcji i jej wartoĘ� w czasie,
w niniejszym rozdziale. Nie mogą stanowi� instrumen-
uznając za instrument zabezpieczający tylko war-
tu zabezpieczającego aktywa lub zobowiązania, jeŻeli
toĘ� wewn�trzną opcji,
mia"yby one s"uŻy� zabezpieczeniu przejĘciowo tylko
2) cen� natychmiastową (spot) i oprocentowanie kon-
przez pewien okres ich posiadania przez jednostk�.
traktu forward, uznając za instrument zabezpiecza-
ż 30.1. Pozycj� zabezpieczaną moŻe stanowi� poje- jący tylko cen� natychmiastową.
dynczy sk"adnik wprowadzonych do ksiąg rachunko-
ż 32.1. W przypadku zabezpieczania wartoĘci godzi-
wych jednostki aktywów lub zobowiązał
bądę nie-
wej, zyski lub straty z wyceny instrumentu zabezpie-
wprowadzone do ksiąg rachunkowych uprawdopo-
czającego w wartoĘci godziwej ujmuje si� w ksi�gach
dobnione przysz"e zobowiązanie lub planowana trans-
rachunkowych bieŻąco, jako przychody lub koszty fi-
akcja.
nansowe okresu sprawozdawczego. Skutki przeszaco-
2. Pozycj� zabezpieczaną moŻe równieŻ stanowi� wania pozycji zabezpieczanej, spowodowane przez
grupa aktywów, zobowiązał
, uprawdopodobnionych okreĘlone ryzyko poddane zabezpieczeniu, odpowied-
przysz"ych zobowiązał
lub planowanych transakcji, je- nio podwyŻszające lub pomniejszające wartoĘ� tej po-
Żeli z kaŻdym ze sk"adników tej grupy wiąŻe si� okreĘlo- zycji wykazaną w ksi�gach rachunkowych, zalicza si�
ne ryzyko o podobnej charakterystyce poddane zabez- bieŻąco do przychodów lub kosztów finansowych okre-
pieczeniu. Sk"ad grupy ustala si� i dokumentuje w spo- su sprawozdawczego. Dotyczy to równieŻ zwi�kszania
sób okreĘlony w ż 28 ust. 1, przed rozpocz�ciem zabez- i zmniejszania wartoĘci pozycji zabezpieczanych, które
pieczania. W przypadku wy"ączenia z ksiąg rachunko- w innym przypadku, jako skutki przeszacowania, by"y-
wych któregokolwiek ze sk"adników grupy podczas by odniesione na kapita" (fundusz) z aktualizacji wyce-
Dziennik Ustaw Nr 149  12013  Poz. 1674
ny, jak teŻ pozycji wycenianych przez jednostk� w ce- kcja powoduje powstanie przychodów lub kosztów fi-
nie nabycia. nansowych, z zastrzeŻeniem ust. 4.
2. Skutki przeszacowania pozycji zabezpieczanej 4. JeŻeli uprawdopodobnione przysz"e zobowiąza-
w cz�Ęci powodowanej przez ryzyko niepoddane za- nie lub planowana transakcja poddane zabezpieczeniu
bezpieczeniu wykazuje si� w ksi�gach rachunkowych powodują powstanie aktywów lub zobowiązał
, to na
zgodnie z postanowieniami rozdzia"u 3. dzieł
wprowadzenia tych pozycji do ksiąg rachunko-
wych zyski lub straty z przeszacowania instrumentu za-
3. Wykazane w ksi�gach rachunkowych skutki prze-
bezpieczającego uj�te do tego dnia w kapitale (fundu-
szacowania oprocentowanego instrumentu finanso-
szu) z aktualizacji wyceny odpisuje si� i odpowiednio
wego, spowodowanego przez ryzyko poddane zabez-
dolicza do ceny nabycia lub inaczej okreĘlonej warto-
pieczeniu, rozlicza si� w pe"ni w okresie od dnia, w któ-
Ęci początkowej wprowadzonych do ksiąg rachunko-
rym jednostka zaprzestaje przeszacowywa� warto�
wych aktywów lub zobowiązał
.
tego instrumentu w związku ze zmianami wartoĘci go-
dziwej powodowanymi przez to ryzyko, do terminu wy- 5. Nie stosuje si� postanowieł
ust. 1 4 od dnia,
magalnoĘci.
gdy:
1) instrument zabezpieczający wygas", zosta" zbyty,
4. Nie stosuje si� postanowieł
ust. 1 3 od dnia,
wypowiedziany lub wykonany; nie uwaŻa si� za
gdy:
wygaĘni�cie lub wypowiedzenie kontraktu wymia-
1) instrument zabezpieczający wygas", zosta" zbyty,
ny na inny instrument uznany za zabezpieczający,
wypowiedziany lub wykonany; nie uwaŻa si� za
jeŻeli dzia"anie takie wynika z udokumentowanej
wygaĘni�cie lub wypowiedzenie kontraktu wymia-
strategii zabezpieczania przyj�tej przez jednostk�.
ny na inny instrument uznany za zabezpieczający,
W przypadku takim skumulowane do tego dnia zy-
jeŻeli dzia"anie takie wynika z udokumentowanej
ski lub straty z wyceny instrumentu zabezpieczają-
strategii zabezpieczania przyj�tej przez jednostk�,
cego pozostają na kapitale (funduszu) z aktualizacji
2) zabezpieczanie nie spe"nia warunków okreĘlonych wyceny do dnia, kiedy uprawdopodobnione przy-
w niniejszym rozdziale. sz"e zobowiązanie lub planowana transakcja zosta-
ną wprowadzone do ksiąg rachunkowych zgodnie
ż 33.1. W przypadku zabezpieczania przep"ywów
z ust. 3 i 4,
pieni�Żnych:
2) zabezpieczanie nie spe"nia warunków okreĘlonych
1) zyski lub straty z wyceny wartoĘci godziwej instru-
w niniejszym rozdziale. W przypadku takim skumu-
mentu zabezpieczającego, w cz�Ęci uznanej zgod-
lowane do tego dnia zyski lub straty z wyceny in-
nie z ż 28 ust. 4 za efektywne zabezpieczenie przy-
strumentu zabezpieczającego pozostają na kapita-
sz"ych przep"ywów pieni�Żnych związanych z za-
le (funduszu) z aktualizacji wyceny do dnia, kiedy
bezpieczaną pozycją, odnosi si� na kapita" (fun-
uprawdopodobnione przysz"e zobowiązanie lub
dusz) z aktualizacji wyceny; bezwzgl�dna warto�
planowana transakcja zostaną wprowadzone do
kwoty odniesionej na kapita", to jest w pe"ni efek-
ksiąg rachunkowych zgodnie z ust. 3 i 4,
tywnego zabezpieczenia, nie moŻe by� jednak wyŻ-
3) w ocenie jednostki planowana transakcja lub
sza od wartoĘci godziwej skumulowanych od dnia
uprawdopodobnione przysz"e zobowiązanie nie
rozpocz�cia zabezpieczania zmian przysz"ych prze-
b�dą wykonane. W przypadku takim skumulowane
p"ywów pieni�Żnych związanych z zabezpieczaną
zyski lub straty z wyceny instrumentu zabezpiecza-
pozycją,
jącego, uj�te w kapitale (funduszu) z aktualizacji
2) pozosta"ą cz�Ę� skutków przeszacowania instru-
wyceny, zalicza si� odpowiednio do przychodów
mentu zabezpieczającego, obejmującą kwot� nie-
lub kosztów finansowych okresu sprawozdawcze-
stanowiącą w pe"ni efektywnego zabezpieczenia,
go.
jeŻeli instrumentem zabezpieczającym jest po-
chodny instrument finansowy, zalicza si� do przy-
ż 34. W przypadku zabezpieczania udzia"ów w akty-
chodów lub kosztów finansowych okresu sprawoz-
wach netto jednostek zagranicznych:
dawczego; w pozosta"ych przypadkach stosuje si�
1) róŻnice kursowe, ujemne i dodatnie, powsta"e na
przepisy rozdzia"u 3.
dzieł
wyceny zabezpieczanych udzia"ów odnosi
2. JeŻeli, zgodnie z udokumentowaną strategią za- si� na kapita" (fundusz) z aktualizacji wyceny,
bezpieczania danej pozycji, jednostka wy"ącza z pomia-
2) zyski lub straty z wyceny wartoĘci godziwej instru-
ru efektywnoĘci okreĘlony sk"adnik zysków lub strat
mentu zabezpieczającego, w cz�Ęci uznanej zgod-
z wyceny instrumentu zabezpieczającego lub związa-
nie z ż 28 ust. 4 za efektywne zabezpieczenie ryzy-
nych z nim przep"ywów pieni�Żnych, to taki sk"adnik
ka zmiany kursu walut związanego z zabezpieczaną
wykazuje si� w ksi�gach rachunkowych w sposób
pozycją, odnosi si� na kapita" (fundusz) z aktualiza-
okreĘlony w rozdziale 3.
cji wyceny; bezwzgl�dna warto� kwoty odniesio-
nej na kapita" nie moŻe by� jednak wyŻsza od sku-
3. Wykazane w kapitale (funduszu) z aktualizacji
mulowanych od dnia rozpocz�cia zabezpieczania
wyceny zyski lub straty z przeszacowania instrumentu
róŻnic kursowych z wyceny zabezpieczanych udzia-
zabezpieczającego zalicza si� odpowiednio do przy-
"ów,
chodów lub kosztów finansowych tego okresu spra-
wozdawczego, w którym zabezpieczone uprawdopo- 3) pozosta"ą cz�Ę� skutków przeszacowania instru-
dobnione przysz"e zobowiązanie lub planowana transa- mentu zabezpieczającego, obejmującą kwot� nie-
Dziennik Ustaw Nr 149  12014  Poz. 1674
stanowiącą efektywnego zabezpieczenia, jeŻeli in- 3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si� odpowiednio do po-
strumentem zabezpieczającym jest pochodny in- zycji zabezpieczanych i pozycji zabezpieczających,
strument finansowy, zalicza si� do przychodów lub z uwzgl�dnieniem przepisów rozdzia"u 4.
kosztów finansowych okresu sprawozdawczego.
ż 38.1. Wyniki ze sprzedaŻy oraz inne zyski i straty,
W innym przypadku pozosta"ą cz�Ę� skutków prze-
w tym takŻe odniesione na kapita" (fundusz) z aktuali-
szacowania instrumentu zabezpieczającego wyka-
zacji wyceny, ustalone na dzieł
wy"ączenia z ksiąg ra-
zuje si� w kapitale (funduszu) z aktualizacji wyceny
chunkowych aktywów finansowych zaliczonych do ka-
do dnia zbycia zabezpieczonych udzia"ów; na ten
tegorii dost�pnych do sprzedaŻy, wykazuje si� w ra-
dzieł
odnosi si� je odpowiednio do przychodów
chunku zysków i strat odpowiednio jako zysk lub stra-
lub kosztów finansowych.
t� ze zbycia inwestycji.
Rozdzia" 5
2. Wyniki ze sprzedaŻy oraz inne zyski i straty usta-
lone na dzieł
wy"ączenia z ksiąg rachunkowych akty-
Prezentacja instrumentów finansowych
wów finansowych zaliczonych do kategorii przezna-
czonych do obrotu wykazuje si� w rachunku zysków
ż 35. Jednostka sporządzająca sprawozdanie finan-
i strat odpowiednio jako zysk lub strat� ze zbycia inwe-
sowe, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy, prezen-
stycji.
tuje w bilansie instrumenty finansowe w podziale na
d"ugoterminowe i krótkoterminowe.
ż 39. 1. JeŻeli w aktywach bilansu wykazuje si�
d"uŻne instrumenty finansowe, poŻyczki udzielone lub
ż 36. WartoĘci aktywów finansowych i zobowiązał

naleŻnoĘci w"asne, to bez wzgl�du na sposób ich wy-
finansowych w bilansie kompensuje si� ze sobą i wy-
ceny w dodatkowych informacjach i objaĘnieniach po-
kazuje w wartoĘci (kwocie) netto, jeŻeli jednostka:
daje si� przychody z odsetek wyliczone za pomocą stóp
1) posiada waŻny prawnie tytu" do kompensaty okre-
procentowych wynikających z zawartych kontraktów,
Ęlonych aktywów i zobowiązał
finansowych oraz
przypadające na okres obj�ty sprawozdaniem finanso-
wym, z podzia"em na kategorie aktywów, których od-
2) zamierza rozliczy� transakcj� w wartoĘci netto pod-
setki te dotyczą, przy czym odsetki naliczone i zrealizo-
danych kompensacie sk"adników aktywów i zobo-
wane w danym okresie wykazuje si� odr�bnie od od-
wiązał
finansowych lub jednoczeĘnie takie sk"ad-
setek naliczonych, lecz niezrealizowanych. Odsetki nie-
niki aktywów wy"ączy� z ksiąg rachunkowych, a zo-
zrealizowane wykazuje si� z podzia"em wed"ug termi-
bowiązanie finansowe rozliczy�.
nów zap"aty:
ż 37.1. W bilansie wykazuje si�:
1) do trzech miesi�cy,
1) skutki przeszacowania aktywów finansowych, od-
2) powyŻej trzech do dwunastu miesi�cy,
pisy aktualizujące ich wartoĘ�, jak równieŻ związa-
3) powyŻej dwunastu miesi�cy
ne z tymi aktywami nabyte kupony odsetkowe
i przychody odsetkowe, o których mowa w ż 25
 od dnia sporządzenia sprawozdania finansowego.
ust. 1  w pozycjach, do których zakwalifikowano
2. JeŻeli w okresie obj�tym sprawozdaniem doko-
aktywa finansowe,
nano odpisów aktualizujących wartoĘ� poŻyczek udzie-
2) skutki przeszacowania zobowiązał
finansowych,
lonych lub naleŻnoĘci w"asnych z tytu"u trwa"ej utraty
odpisy amortyzacyjne oraz koszty odsetkowe zwią-
ich wartoĘci, to w dodatkowych informacjach i obja-
zane z tymi zobowiązaniami  w pozycjach, do
Ęnieniach podaje si� naliczone od tych wierzytelnoĘci
których zakwalifikowano zobowiązania finansowe.
odsetki, które do dnia sporządzenia sprawozdania fi-
nansowego nie zosta"y zrealizowane.
2. W rachunku zysków i strat wykazuje si�:
1) skutki przeszacowania aktywów finansowych, od- 3. JeŻeli w pasywach bilansu wykazuje si� zobo-
pisy aktualizujące ich wartoĘ� oraz przychody od- wiązania finansowe, to, bez wzgl�du na sposób ich wy-
setkowe, o których mowa w ż 25 ust. 1, które zali- ceny, w dodatkowych informacjach i objaĘnieniach po-
cza si� do przychodów lub kosztów finansowych:
daje si� koszty obciąŻające jednostk� z tytu"u odsetek
a) w przypadku aktywów wycenianych w skorygo- od tych zobowiązał
, wyliczonych za pomocą stóp pro-
wanej cenie nabycia  jako przychody lub kosz- centowych wynikających z zawartych kontraktów,
przypadające na okres obj�ty sprawozdaniem finanso-
ty z tytu"u odsetek,
wym, z podzia"em na koszty odsetek związane z zobo-
b) w przypadku aktywów finansowych wycenia-
wiązaniami zaliczonymi do przeznaczonych do obrotu,
nych w wartoĘci godziwej lub cenie nabycia 
pozosta"ymi krótkoterminowymi zobowiązaniami fi-
jako przychody lub koszty z tytu"u aktualizacji
nansowymi oraz d"ugoterminowymi zobowiązaniami
wartoĘci inwestycji,
finansowymi; koszty odsetek naliczone i zrealizowane
2) skutki przeszacowania zobowiązał
finansowych za-
w danym okresie ujmuje si� odr�bnie od kosztów od-
liczonych do kategorii przeznaczonych do obrotu,
setek naliczonych, lecz niezrealizowanych. Odsetki nie-
w tym koszty odsetkowe oraz wynik z operacji,
zrealizowane wykazuje si� z podzia"em wed"ug termi-
o którym mowa w ż 18 ust. 4  jako przychody lub
nów zap"aty:
koszty z tytu"u aktualizacji wartoĘci inwestycji;
1) do trzech miesi�cy,
w pozosta"ych przypadkach wykazuje si� je jako
przychody lub koszty z tytu"u odsetek. 2) powyŻej trzech do dwunastu miesi�cy,
Dziennik Ustaw Nr 149  12015  Poz. 1674
3) powyŻej dwunastu miesi�cy i niewprowadzonych do ksiąg rachunkowych, zamiesz-
cza si� w dodatkowych informacjach i objaĘnieniach
 od dnia sporządzenia sprawozdania finansowego.
dane o ich wartoĘci godziwej na dzieł
sporządzenia
sprawozdania finansowego. JeŻeli z uzasadnionych
ż 40.1. W dodatkowych informacjach i objaĘnie-
przyczyn jednostka nie ustali"a wartoĘci godziwej ta-
niach zamieszcza si� dla wszystkich grup aktywów fi-
kich aktywów lub zobowiązał
finansowych, to powin-
nansowych wykazanych w bilansie w aktywach trwa-
na fakt ten ujawni� oraz poda� podstawową charakte-
"ych i obrotowych oraz dla wszystkich zobowiązał
fi-
rystyk� instrumentów finansowych, które w innym
nansowych wykazanych w bilansie jako d"ugotermino-
przypadku by"yby wycenione zgodnie z ż15 pkt 1.
we i krótkoterminowe, w podziale co najmniej wed"ug
kategorii okreĘlonych w ż 5 ust. 1 i przy uwzgl�dnieniu
4. JeŻeli wartoĘ� godziwa aktywów i zobowiązał
fi-
podstawowej charakterystyki instrumentów finanso-
nansowych, o których mowa w ust. 3, jest niŻsza od ich
wych:
wartoĘci wykazanej w sprawozdaniu finansowym, to
1) podstawową charakterystyk�, iloĘ� i wartoĘ� in-
w dodatkowych informacjach i objaĘnieniach zamiesz-
strumentów finansowych, w tym opis istotnych
cza si� dane o wartoĘci bilansowej i wartoĘci godziwej
warunków i terminów, które mogą wp"ywa� na
danego sk"adnika lub grupy sk"adników, a takŻe przed-
wielko�, rozk"ad w czasie oraz pewno� przy-
stawia przyczyny zaniechania odpisów aktualizujących
sz"ych przep"ywów pieni�Żnych,
ich wartoĘ� bilansową oraz uzasadnia przekonanie
o moŻliwoĘci odzyskania wykazanej wartoĘci w pe"nej
2) opis metod i istotnych za"oŻeł
przyj�tych do usta-
kwocie.
lania wartoĘci godziwej aktywów i zobowiązał
fi-
nansowych wycenianych w takiej wartoĘci,
5. JeŻeli w okresie sprawozdawczym jednostka by-
3) opis sposobu ujmowania skutków przeszacowania
"a stroną umowy, w wyniku której aktywa finansowe
aktywów zaliczonych do kategorii dost�pnych do
przekszta"ca si� w papiery wartoĘciowe lub umowy od-
sprzedaŻy, to jest, czy jednostka odnosi je do przy- kupu, to w dodatkowych informacjach i objaĘnieniach
chodów lub kosztów finansowych, czy teŻ do kapi- przedstawia odr�bnie dla kaŻdej transakcji:
ta"u (funduszu) z aktualizacji wyceny, jak równieŻ
1) charakter i wielko� zawartych transakcji, w tym
kwoty odniesione na ten kapita" lub z niego odpi-
opis przyj�tych lub udzielonych gwarancji i zabez-
sane w okresie sprawozdawczym,
pieczeł
, dane przyj�te do wyliczenia wartoĘci go-
4) objaĘnienie do kaŻdej kategorii aktywów finanso- dziwej przychodów odsetkowych związanych
wych, wyróŻnionych zgodnie z ż 5 ust. 1, przyj�tych
z umowami zawartymi w okresie sprawozdaw-
zasad wprowadzania do ksiąg rachunkowych na- czym oraz transakcjami zawartymi w okresach po-
bytych instrumentów finansowych, o których mo- przednich, zarówno zakoł
czonymi, jak i niezakoł
-
wa w ż 4 ust. 3, czonymi w okresie sprawozdawczym,
5) okreĘlenie ryzyka zmiany stopy procentowej, 2) informacj� o aktywach finansowych wy"ączonych
a w szczególnoĘci informacj� o wczeĘniej przypa- z ksiąg rachunkowych w okresie sprawozdawczym.
dającym terminie wykupu lub wynikającym z umo-
6. W przypadku przekwalifikowania w okresie spra-
wy terminie przeszacowania wartoĘci, a takŻe
wozdawczym aktywów finansowych wycenianych
o efektywnej stopie procentowej, jeŻeli jej ustale-
w wartoĘci godziwej do aktywów wycenianych w sko-
nie jest zasadne,
rygowanej cenie nabycia, naleŻy w dodatkowych infor-
6) okreĘlenie ryzyka kredytowego, a w szczególnoĘci
macjach i objaĘnieniach poda� powody zmiany zasady
informacj� o oszacowanej maksymalnej kwocie
wyceny.
straty, na jaką jednostka jest naraŻona, bez
uwzgl�dnienia wartoĘci godziwej jakichkolwiek
7. JeŻeli w okresie sprawozdawczym dokonano od-
przyj�tych lub poczynionych zabezpieczeł
, w przy- pisów aktualizujących z tytu"u trwa"ej utraty wartoĘci
padku gdyby wierzyciel nie wywiąza" si� ze Ęwiad- aktywów finansowych albo w związku z ustaniem przy-
czenia, z podaniem informacji o koncentracji tego
czyny, dla której dokonano takich odpisów, zwi�kszono
ryzyka.
wartoĘ� sk"adnika aktywów, to w dodatkowych infor-
macjach i objaĘnieniach naleŻy zamieĘci� informacje
2. JeŻeli wartoĘ� godziwa aktywów finansowych
o kwotach odpisów obniŻających i zwi�kszających war-
zaliczonych do kategorii przeznaczonych do obrotu lub
toĘ� aktywów finansowych, co najmniej z podzia"em
dost�pnych do sprzedaŻy nie moŻe by� wiarygodnie
wed"ug kategorii, o których mowa w ż 5 ust. 1.
zmierzona i dlatego wycenia si� je w skorygowanej ce-
nie nabycia, to w dodatkowych informacjach i obja- ż 41. 1. Jednostka opisuje w dodatkowych informa-
Ęnieniach podaje si� równieŻ ich wartoĘ� wykazaną
cjach i objaĘnieniach przyj�te cele i zasady zarządzania
w bilansie oraz przyczyny, dla których nie moŻna wia- ryzykiem finansowym, w tym dotyczące zabezpiecze-
rygodnie ustali� wartoĘci godziwej tych aktywów, nia podstawowych rodzajów planowanych transakcji
a takŻe, o ile to moŻliwe, okreĘla si� granice przedzia- oraz uprawdopodobnionych przysz"ych zobowiązał
.
"u, w którym wartoĘ� godziwa tych instrumentów mo-
2. W przypadku zabezpieczenia w okresie sprawoz-
Że si� zawiera�.
dawczym wartoĘci godziwej, przep"ywów pieni�Żnych
3. Dla aktywów i zobowiązał
finansowych, których lub udzia"ów w aktywach netto jednostek zagranicz-
zgodnie z przepisami rozdzia"u 3 nie wycenia si� nych, w dodatkowych informacjach i objaĘnieniach po-
w wartoĘci godziwej, zarówno wprowadzonych, jak daje si�:
Dziennik Ustaw Nr 149  12016  Poz. 1674
1) rodzaj zabezpieczenia, Rozdzia" 6
2) opis instrumentu zabezpieczającego oraz jego war-
Przepisy przejĘciowe i koł
cowe
toĘ� godziwą na dzieł
sporządzenia sprawozdania
finansowego,
ż 42. 1. JeŻeli zabezpieczenia dokonane przez jed-
3) charakterystyk� zabezpieczanego rodzaju ryzyka. nostk� przed dniem 1 stycznia 2002 r. nie spe"niają wy-
magał
okreĘlonych w rozdziale 4, to do pozycji uzna-
3. W przypadku zabezpieczenia w okresie sprawoz-
nych wówczas za zabezpieczane oraz instrumentów za-
dawczym planowanej transakcji lub uprawdopodob-
bezpieczających te aktywa lub zobowiązania od tego
nionego przysz"ego zobowiązania, w dodatkowych in-
dnia stosuje si� przepisy rozdzia"u 3.
formacjach i objaĘnieniach podaje si�:
2. JeŻeli przed dniem 1 stycznia 2002 r. dokonano
1) opis zabezpieczanej pozycji, w tym przewidywany
spe"niającego wymogi rozdzia"u 4 :
okres do jej zajĘcia,
1) zabezpieczenia przep"ywów pieni�Żnych, a zyski
2) opis zastosowanych instrumentów zabezpieczają-
lub straty z wyceny instrumentu zabezpieczającego
cych,
wykazano jako przychody przysz"ych okresów lub
3) kwoty wszelkich odroczonych lub nienaliczonych
rozliczenia mi�dzyokresowe, to na ten dzieł
naleŻy
zysków lub strat i przewidywany termin uznania
odnie� je odpowiednio na kapita" (fundusz) z ak-
ich za przychody lub koszty finansowe.
tualizacji wyceny,
2) zabezpieczenia wartoĘci godziwej, to wykazaną
4. JeŻeli zyski lub straty z wyceny instrumentów za-
w ksi�gach rachunkowych warto� zabezpieczanej
bezpieczających, zarówno b�dących pochodnymi in-
pozycji naleŻy na ten dzieł
skorygowa� o warto�
strumentami finansowymi, jak i aktywami lub zobo-
godziwą instrumentu zabezpieczającego, który od
wiązaniami o innym charakterze, w przypadku zabez-
tego dnia ujmuje si� w ksi�gach odr�bnie.
pieczania przep"ywów pieni�Żnych zosta"y odniesione
na kapita" (fundusz) z aktualizacji wyceny, to w dodat-
3. Aktywów i zobowiązał
nabytych lub powsta"ych
kowych informacjach i objaĘnieniach podaje si�:
przed dniem 1 stycznia 2002 r. nie uznaje si� za pozycje
1) kwoty odpisów zwi�kszających i zmniejszających
zabezpieczane lub instrumenty zabezpieczające, jeŻeli
kapita" (fundusz) z aktualizacji wyceny w okresie
dotyczące ich kontrakty na dzieł
zawarcia nie spe"nia-
sprawozdawczym,
"y wymogów okreĘlonych w art. 35a ust. 3 ustawy.
2) kwoty odpisane z kapita"u (funduszu) z aktualizacji
4. Instrumenty pochodne nabyte lub powsta"e
wyceny i zaliczone do przychodów lub kosztów fi-
przed dniem 1 stycznia 2002 r., których jednostka do te-
nansowych okresu sprawozdawczego,
go dnia nie ujmowa"a w ksi�gach rachunkowych, nale-
3) kwoty odpisane z kapita"u (funduszu) z aktualizacji
Ży wprowadzi� do ksiąg w wartoĘci godziwej ustalonej
wyceny i dodane do ceny nabycia lub inaczej usta-
na ten dzieł
.
lonej wartoĘci początkowej na dzieł
wprowadze-
nia do ksiąg rachunkowych sk"adnika aktywów lub ż 43. Rozporządzenie wchodzi w Życie z dniem
zobowiązał
, który do tego dnia by" obj�ty plano- 1 stycznia 2002 r.
waną transakcją lub stanowi" uprawdopodobnione
przysz"e zobowiązanie poddane zabezpieczeniu. Minister Finansów: M. Belka