Imigranci w Obwodzie Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej po 1990 r.
niem dla odwiedzających region jest fakt, że kaliningradczycy odczuwają dumę z poniemieckiego dziedzictwa kulturowego17.
Zmiany odnośnie do liczby ludności nastąpiły w latach 1999-2001. Obwód Kaliningradzki FR wykazywał największe dysproporcje. W dwóch rejonach -Bagratjonowosku i Gurjewsku zanotowano bardzo wysoki wzrost liczby ludności, która w stosunku do 1999 r. wyniosła odpowiednio 102,6% i 103,8%. Zdecydowany spadek liczby mieszkańców, wahający się od 7% do 4% ludności w stosunku do 1999 r., zanotowano na trzech obszarach. Jednym z nich był Gwardiejsk - leżący niedaleko województwa warmińsko-mazurskiego, a pozostałe dwa rejony to Ozersk i Nemansk leżące przy granicy litewskiej18. Czynnikiem bezpośrednio wpływającym na tempo i kierunek zmian w aspekcie liczby ludności jest migracja. Najwyższy dodatni stan migracji w latach 1999-2001 zauważono w trzech rejonach zachodniej części Obwodu Kaliningradzkiego FR, gdzie średni napływ ludności wynosił od 11 do 32 imigrantów na 1000 mieszkańców. Reszta obszaru Obwodu charakteryzowała się dodatnim stanem migracji wynoszącym od 1,0 do 11,0%. W rejonie gwardyjskim, jednym z pozostałych trzech obszarów wykazujących ujemny stan migracji, nastąpiła niekorzystna sytuacja: czynnik migracji wyniósł -6,1%, co stanowiło najniższą wartość na całym badanym obszarze.
Przeważającym czynnikiem wpływającym na tempo i kierunek zmian liczby ludności w rosyjskiej części analizowanego obszaru jest bardzo zła sytuacja demograficzna - Rosja jeszcze nigdy nie doświadczyła tak głębokiego naturalnego spadku liczby ludności. Proces ten jest do pewnego stopnia przyćmiony imigracją Rosjan powracających z tzw. państw zamkniętych, czyli republik byłego Związku Radzieckiego19. Specyficzne położenie oraz rola, jaką odgrywa omawiany region, związana w szczególności z procesem integracji europejskiej krajów sąsiadujących podnosi atrakcyjność Obwodu Kaliningradzkiego FR pod względem inwestycji i osiedlania się nowych mieszkańców. Napływ imigrantów z pewnością wpłynie korzystnie na złą sytuację w aspekcie naturalnego przyrostu ludności.
Znaczny odpływ mieszkańców z obszarów peryferyjnych usytuowanych w pobliżu granic państwowych wskazuje na nieatrakcyjność tych terenów, zniechęcającą również potencjalnych imigrantów. Tereny przygraniczne są szczególnie narażone na trudności ekonomiczne, co stanowi raczej przeszkodę niż okazję do pomyślnej współpracy gospodarczej20.
17 W. Radziwinowicz, Swojska nazwa Kienig, „Gazeta Wyborcza”, 15 lipca 2002 r., s. 23-25.
18 P. Eberhardt, Obwód Kaliningradzki, wczoraj, dziś, jutro, „Przegląd Wschodni” 1994, t. 3, z. 4 (12), s. 47.
19 Ibidem, s. 47.
20 M. Tarkowski, Spatial differentiations of changes in the population size of the Kaliningrad district, Pomorskie and Warmińsko-Mazurskie voivodships in theyears 1999-2015, [w:] Economic,
255