Cele i zadania badania sprawozdań finansowych podmiotów leczniczych 11
że statut, umowa lub inne wiążące jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej. Kierownictwo spzoz nie może samodzielnie podjąć takiej decyzji. Umowę o badanie sprawozdania finansowego z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych zawiera kierownik spzoz. Zawarcie umowy powinno nastąpić w takim terminie, który umożliwiałby biegłemu rewidentowi udział w inwentaryzacji istotnych dla spzoz składników majątkowych.
Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej stanowią najliczniejszą grupę podmiotów leczniczych poddawanych badaniu przez biegłych rewidentów. Badanie sprawozdań finansowych spzoz rodzi w praktyce liczne problemy wynikające ze specyfiki działalności zakładów. Do obszarów istotnych z punktu widzenia oceny kondycji finansowej na podstawie danych sprawozdawczych należą:
- zagrożenie kontynuacji działalności,
- perspektywa restrukturyzacji lub likwidacji,
- wartość zobowiązań,
- rola funduszy jako źródła finansowania aktywów podmiotu,
- sposób ustalania wyniku finansowego i jego rola w odzwierciedleniu efektów działalności jednostki.
Jak podkreśla W. Gabrusewicz, zasada kontynuacji działania nie ma zastosowania w przypadku określonego stanu prawnego lub określonej sytuacji gospodarczej przedsiębiorstwa. Z punktu widzenia prawnego zasada kontynuacji nie jest realizowana w odniesieniu do podmiotów będących w postępowaniu likwidacyjnym, upadłościowym czy podmiotów o określonym, kończącym się czasie działania. Jedną z przyczyn ekonomicznych może być utrata płynności [Gabrusewicz 2010, s. 152]. W literaturze postrzega się, że „założenie kontynuacji działalności zależy w dużym stopniu od subiektywnej oceny kierownictwa jednostki” [Gos i Hońko 2013, s. 139]. Jednym z obszarów zainteresowania biegłego rewidenta w trakcie badania sprawozdania finansowego jest możliwość kontynuowania przez badany podmiot działalności w najbliższym okresie nie krótszym niż rok w niezmniejszonym istotnie zakresie1. Obowiązek ten bezwzględnie dotyczy tych jednostek badanych, których kontynuacja działalności nie jest ustawowo zapewniona.
Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego, nie można ogłosić upadłości m.in. publicznych zakładów opieki zdrowotnej [Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r., art. 6].