8748916413

dotyczyła zaniedbań szkoły w pracy nad językiem ucznia. Przykładem tych ostatnich był wyraźnie dający się zauważyć słaby poziom ortografii badanej młodzieży. Zdecydowana większość błędów ortograficznych popełnianych przez nią⁶¹ wynikała z bezmyślności, uczniowie, rozwijając temat wypowiedzi w formach publicystycznych, zapominali o zwracaniu uwagi na poprawność ortograficzną redagowanych tekstów. Inne błędy miały swe źródło w braku lub niewielkiej liczbie stosowanych na lekcjach języka polskiego ćwiczeń, wdrażających nawyki poprawnego pisania.

Wszelkie zaobserwowane w analizowanym materiale uchybienia warsztatu językowego uczniów wpłynęły na brak strukturalno-kompozycyjnych umiejętności redagowania tekstów publicystycznych. Co wobec tego robić, aby młody człowiek posiadł odpowiednie sprawności pisarskie? Przede wszystkim nauczyciel polonista musi widzieć potrzebę funkcjonalnego nauczania swojego przedmiotu i integrowania zagadnień oraz działań polonistycznych z ich wartościami wychowawczymi. Sytuacji komunikacyjnej wytworzonej na lekcji nie powinny stanowić wyłącznie lawina pytań skierowanych do ucznia, zmuszająca go jedynie do prezentowania ze stanu swojej wiedzy. Potrzebny jest zorganizowany proces edukacyjny, który dałby młodzieży szansę twórczych działań intelektualnych. Dobrym sposobem będzie połączenie chęci zaangażowania się uczniów w życie z nauczaniem języka polskiego. Tylko zaplanowany szereg ćwiczeń wpisanych w odpowiednią obudowę metodyczną (zaproponowaną trafnie przez A. Dydu-chową⁶²) pomoże przygotować młodzież zarówno do czytania tekstów o charakterze publicystycznym, informowania o swoich stanach intelektualno-emocjo-nalnych oraz o otaczającej ją rzeczywistości, jak i tworzenia pisemnych i ustnych wypowiedzi, którym przyświeca cel perswazyjny - rozumiany jako oddziaływanie nadawcy (przez komunikat) na rozum, wolę i uczucia ewentualnego odbiorcy.

Rekapitulując podejmowane tu rozważania, trzeba stwierdzić, iż wypowiedzi publicystyczne uczniów przyniosły ważne z polonistycznego punktu widzenia obserwacje. Pozwoliły bowiem zdiagnozować:

•    zainteresowania piętnastolatków oraz ich upodobania medialne,

•    poziom uczniowskiej świadomości rozpoznawania elementów kultury medialnej (w tym gatunków dziennikarskich),

•    motywację i sposób angażowania się w problemy ludzi i świata oraz umiejętności właściwego odczytywania i interpretowania owych problemów oraz treści niesionych przez kulturę popularną,

⁶¹    Dotyczy tylko uczniów niedyslekytycznych.

⁶²    Zob. także Z.A. Kłakówna, O nauce tworzenia wypowiedzi pisemnych. Na marginesie opracowania Anny Dyduchowej, „Nowa Polszczyzna" 2005, nr 1, s. 26-36.

117