8748916418

młodego człowieka do życia i udziału w szeroko pojętej kulturze pozwoli otworzyć polską szkołę na potrzeby dziecka.

•    Dobre przygotowanie nauczyciela do zawodu przyczyni się do opracowania programu działań dydaktyczno-wychowawczych, służących włączaniu uczniów w życie środowiska czy regionu. Sposobów uczestnictwa młodzieży w kulturze i w życiu społecznym jest wiele. Jednym z nich mogłoby być umożliwienie jej wypowiadania się w sprawach publicznych i dyskutowania problemów ludzkiej egzystencji na łamach prasy lokalnej czy pisemek uczniowskich. Wiele korzyści w tym zakresie może przynieść analiza różnych tekstów kultury.

•    Szkoła musi zaakceptować wymagania współczesności. Dlatego powinna aktywnie łączyć medialne potrzeby uczniów z procesem zdobywania przez nich umiejętności i wiedzy. Wówczas stanie się dla młodzieży równie interesującym partnerem, jak obecne media.

Pozostaje wierzyć, że wprowadzona we wrześniu 1999 roku mikro- i ma-krosystemowa reforma szkoły¹ oraz towarzyszące jej zapisy urzędowe, włączane do kolejnych wersji Podstawy programowej², nie przysłonią osoby tego, który bezsprzecznie jest najważniejszy: ucznia-człowieka.

Książka ta nie zawiera gotowych recept na sposób formowania i przygotowania gimnazjalistów do uczestnictwa w kulturze i w życiu społecznym. Zwraca raczej uwagę na potrzebę rozwoju antropocentryczno-kulturowej świadomości polonisty, na jego solidne przygotowanie merytoryczno-dydaktyczne oraz twórczą postawę. Zachęca do poszukiwania takich sposobów kształcenia i wychowania, które pozwolą zlikwidować przepaść między ofertą edukacyjną wpisaną w zakres języka polskiego jako przedmiotu nauczania a ofertą zawartą w wytworach kultury popularnej. Sygnalizuje również konieczność wytrącenia młodzieży z postawy bezkrytycznego przyjmowania przekazów medialnych. Wskazuje, jak rozwijać u uczniów pozytywne wartości, by tym samym pokonać ograniczające ich poczucie pustki czy osamotnienia. Podpowiada także, jak w czasie lekcji języka polskiego zachęcać piętnastolatków do wypowiadania się na temat tego, co ich niepokoi, przeraża. Wreszcie wskazuje, jak szkoła może pomóc współczesnej rodzinie w wychowaniu młodego człowieka.

1

   D. Rusakowska, Metodologiczne problemy badania innowacji pedagogicznych, [w:] Innowa-tyka pedagogiczna, Kalisz 1987, s. 14.

2

   Por. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych i gimnazjów, „Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej" 1999, nr 14; 2001, nr 61; 2002, nr 51.