Sam proces wiązania (utwardzania) to reakcje chemiczne, z których dwie, najważniejsze to: o 6 CaOSi02 + 9 H20 -> 6 Ca0-Si02-9 H20 o 3 Ca0-Al203 + 12 H20 3 Ca0-AI203-12 H20
Produkowane cementy różnią się między sobą klasami, tj. wytrzymałością mechaniczną określaną na normowych próbkach oraz tempem przyrostu wytrzymałości w czasie (N - normalnie twardniejące, R - szybkotwardniejące). Liczba określająca klasę cementu informuje o minimalnej wytrzymałości normowej zaprawy na ściskanie, wyrażonej w MPa po 28 dniach wiązania.
Do grupy cementów portlandzkich należy także cement portlandzki biały, otrzymywany bez domieszek związków żelaza, oraz cement murarski i cement portlandzki szybkotwardniejący. Rodzaje cementów dzielą się też wg powierzchni ziaren itd.