101058738

Andrzej Wróbkwtki Ofcorzrr mm Ztrmumk Odryikmyek. ol. pt. 194$

cznych kształcących młodzież w zakresie plastyki, muzyki, teatru i filmu Zaprezentowane wystawy, koncerty i spektakle złożyły się na imponujący różnorodnością i rozmiarem obraz osiągnięć powojennego szkolnictwa artystycznego Wiele z tych osiągnięć poddano jednak krytyce jako zjawiska skażone formalizmem Do następstw krytyki należało między innymi odejście z pracy na uczelniach ludzi takich jak Leon Schiller. Stefan Kisielewski. Jan Cybis, Artur Nacht-Samborski, Władysław Strzemiński i Tadeusz Kantor". Na festiwal w Poznaniu .Grupa Samokształceniowa" zawiozła 7 obrazów autorstwa: Witolda Damiuiewicza, Józefa Klimka. Konrada Nałęckiego. Andrzeja Wajdy i Andrzeja Wróblewskiego Nie były to prace .wysokiego lotu", ale niezależnie od poziomu pokazanych płócien, wyróżniały się dwa obrazy Wróblewskiego: Rozstrzelanie U i Dworzec na Ziemiach Odzyskanych. Obrazy tej grupy spotkały się z nieprzychylnym przyjęciem, a ich twórców okrzyknięto w kuluarach .neo-barbarzyńcami”. Profesorowie — koloryści uznali ten pokaz za godzącą w nich samych demonstrację Potępiła go również większość krytyków wyrażających oficjalną opinię władz resortu kultury: pochwalono autorów za dobre chęci, ganiąc nieudolność wykonania i obciążając odpowiedzialnością za to ich uczelnię, która nie nauczyła ich właściwie niczego, co byłoby pomocuc do realizacji obrazów tema tycznych". Wobec powyzazego, Andrzej Wróblewski został zmuszony do złożenia wyjaśnień Samokrytyka zespołu wygląda następująco: głównym błędem teoretycznym i praktycznym było zbytnie wysunięcie na pierwszy plan sprawy formy artystycznej w porównaniu ze sprawą treści ideologicznej. (...) Dalszym błędem    je iii chodzi o realizację wystawy — była wadliwa interpretacja

wojny. Nasza wystawa nie stała się ostatecznie całością tematową o wyraźnej linii ideologicznej — przeważał w niej pesymizm, okropności wojny, budzące przerażenie (...) Z drugiej strony błędy zespołu krakowskiego wypływały w dużej mierze z wąskości i jednostronności zespołu. Tak samo jeżeli chodzi o sprawę programu i ustroju uczelni, festiwal wykazał jasno niecelowoić indywidualnych, partyzanckich zmum. w momencie kiedy jest potrzebna ogólna reforma. Festiwal doprowadził do uzgodnienia dołowej inicjatywy studenckiej z pracami i planami Minister-

„Grupa Samokształceniowa" działała jeszcze przez pewien czas w zmieniającym się składzie W następnym roku plastycy dostarczyli poprawnie zrobione obrazy na zaprogramowaną centralnie wystawę ..Młodzież Walczv o Pokój”, ale coraz większy rozdżwięk między poglądami Wróblewskiego a członkami grupy doprowadził do jej całkowitego rozpadu.

Okres po festiwalu poznańskim był okresem ugruntowywania polityki kulturalnej rządu. Według Wróblewskiego zadecydowała o tym postawa Partii, która po Ut Plenum zwróciła szczególną uwagę na sprawv kultury i przeprowadziła wyczerpującą ocenę sy tuacji również na odcinku plastyki. Zjazd Związku Plastyków w Katowicach by! wstępem. I Ogólnopolska Wystawa Plastyki w Warszawie stała się konkluzją: kto nie jest reakcjonistą, walczyć będzie z formalizmem jako schyłkową formą sztuki imperialistycznej, dążyć będzie do sztuki realistycznej, współczesnej i wychowawczej. W Jadwisime uchwalona została rezolucja dotycząca kół samokształceniowych, mających przynieść w przyszłości wykorzystanie w pełni uczelni. Co to znaczy jednak realizowanie programu, wykorzystanie uczelni'•? (...) Walka o dyscyplinę, to zadanie wychowawcze przyswojenia sobie przez studentów socjalistycznego stosunku do pracy. Pogłębienie nauczania — to rozwijanie zawartych w programie możliwości, np. w kierunku poznawania teorii marksizmu oraz kierunku przyswajania sobie metody realizmu socjalistycznego, która jest stosowaniem zasad marksizmu w pracy zawodowej plastyka (...) Celem akcji staje się podniesienie poziomu uczelni, uwypuklenie walki ideologiczne/ i rozszerzenie jej na cale środowisko. Przy najbardziej wyrobionym i licznym środowisku, dla skupiania l kierowania linią ideologiczną pracy samokształceniowej, formuje się zespół artystyczny ZAMP w Kole Artystycznym, który jes wyższą formą pracy samokształceniowej i przygotowuje kadry asystenckie¹¹.

W Akademii Sztuk Pięknych zaczęli pojawiać się asystenci mający za zadanie nie tylko pomagać w pracy dydaktycznej ale również czuwać nad profesorami w krystalizowaniu się ich poglądów marksistowskich Andrzej Wróblewski od 1950 do 1954 pełnił funkcję asystenta w pracowniach profesorów: Radnickiego. Krzyszlalowskiego i Rudzkiej¹ •Cybisowęj

W roku 1951 Wróblewski brał udział w III światowym Festiwalu Młodzieży w Berlinie, po którym namalował dużych rozmiarów płótno przedstawiające starcia festiwalowej młodzieży z funkcjonariuszami bezpieczeństwa Berlina Zachodniego Obraz ten został zakupiony przez Ministerstwo Kultury i Sztuki. W 1952 roku Wróblewski uzyska) dyplom ukończenia Akademii Sztuk Pięknych, a w 1953 roku dyplom honorowy na wystawie sztuki zorganizowanej z okazji IV Światowego Festiwalu Młodzieży w Bukareszcie Rok ten przyniósł także zmianę w tyciu osobistym malarza Poślubił on absolwentkę filologii klasycznej — Teresę Reutt Wspomina o tym fakcie w liście do Andrzeja Wajdy z 10 października 1953 roku. (...) nie wiem czy Ci Już o tym mówiłem że ożeniłem się i sprowadziłem żonę do domu. wskutek czego chwilowo i wewnętrznie i zewnętrznie nie mam wielkiego zapału do pracy. (...) W oczek i wianiu więc na natchnienie robię rysuneczki l szkice ł oglądam największy wachlarz starej i nowej sztuki, w czym me jest ml wcale pomocne (zagracenie) Krakowa, produkującego przede wszystkim kurz w Muzeach i pamiątki góralskie.

Wróblewski w latach 1950-53 namalował zaledwie 8 obrazów olejnych o tematyce socrealistycznej i 2 o tematyce okupacyjnej: Rewizja oraz Rewizja i aresztowanie. Tworzenie tego typu obrazów nastręczało mu wiele trudności, które mozolnie starał się przezwyciężać, gdyż nie odpowiadała mu forma, w jakiej się musiał poruszać Jego zdaniem właściwie jest jasne, że na dalszą metę nie jest do utrzymania ścisła

¹¹ A Wróblewiki. op. CiL. a. J6

138

I

1

J. Bogucki. op. ai. a S9

" J Bogucki S)iumefm mrtyii)xzmm w Fot rew około toku 1950. op OL. • 152 ¹¹ A Wróbkwtki Praca ramolj:talemio»a ZAXIF... op CU . & 37