1053228378

— 391 —

A, Łaszkiewicz.

Studja mineralogiczne.

Komunikat zgłoszony dn. 9 grudnia 1926 roku.

Przedstawi! p. St. J. T h u g u 11.

Zjawisko polaryzacji obrotowej właściwe kwarcowi pozwala przypuszczać, że zbudowany on jest analogicznie do kombinacyj mikowych Reusch’a, naśladujących polaryzację obrotową, i że składa się z submikroskopowych przerostów włókien dwuosiowej krzemionki. Takie przenikanie się włókien krzemionki było dostrzeżone, przyczem w miejscach ich przecięcia się można było obserwować zjawiska optyczne właściwe kwarcowi. Również na drodze rentgeno-gramometrycznej stwierdzono tożsamość sieci przestrzennej tak dla kwarcu jak i dla włóknistych odmian krzemionki. Fakt ten potwierdza powyższe przypuszczenia teoretyczne.

Ponieważ w różnie zabarwionych odmianach kwarcu nie stwierdzono domieszek ciał obcych, stale w jednej i tej samej odmianie występujących, przypuszczać należy, że przyczyną zabarwienia różnych odmian jest obecność w kwarcu ciał koloidalnych w stanie znacznego rozproszenia.

Co się tyczy morfologji kwarców polskich, to zaobserwowano

na nich prócz słupa, dwóch romboedrów, piramidy wtórej s {1121} jeszcze szereg ostrych romboedrów. Ogólną cechą kwarców zbadanych jest ich hydrogeniczne pochodzenie. Pomimo to słup i romboedry osiągały rozmaity stopień rozwoju, a na niektórych kryształach nie obserwowano wcale ścian słupa. Wynika stąd, że postać bipiramidalna lub krótkopryzmatyczna kwarcu, przypisywana powszechnie kryształom powstałym w wyższej temperaturze, właściwa jest również kwarcowi z niskich temperatur.

Prócz kwarcu badane były pod względem morfologicznym minerały towarzyszące mu w Kieleckiem, mianowicie hematyt, kalcyt, baryt, azuryt i cerusyt.

Szczegółowe dane, wyniki pomiarów, rysunki i fotografje dołączone będą do pracy, która pod tym samym tytułem co niniejszy referat zostanie ogłoszona w tomie II Archiwum Pracowni Mineralogicznej T. N. W.