gdzie mjr oznacza średnią wartość współczynnika przetłaczania (i = 2, 3,..., n).
Tab. VII/4. Zalecane wartości współczynników przetłaczania dla materiałów o dobrej tłoczności
[31
go/Do* 100% |
2-1,5 |
1,5- 1,0 |
0' 0 |
0,5 - 0, 2 |
0,2 - 0,06 |
m2 |
0,70 - 0,72 |
0,72 - 0,74 |
0,74 - 0,76 |
0,76 - 0,78 |
0,78 - 0,80 |
m3 |
0,72 - 0,74 |
0,74 - 0,76 |
0,76 - 0,78 |
0,78 - 0,80 |
0,80 - 0,82 |
m, |
0,74 - 0,76 |
0,76 - 0,78 |
0,78 - 0,80 |
0,80 - 0,82 |
0,82 - 0,84 |
m5 |
0,76 - 0,78 |
0,78 - 0,80 |
0,80 - 0,82 |
0,82 - 0,84 |
0,84 - 0,86 |
Przykład 3. Jeżeli dn = 40 mm, H = 50 mm, go = 1 mm oraz r = 9 mm to: Do = 94,11 mm (wzór (Vn.8)), go/Do * 100 % = 1,063 %, m, = 0,50 (z tabl. VII/2), di = 47,05 (wzór (VII.2)), ni2 = 0,72 (z tabl. VII/4), d2 = 33,88 mm. Ostatnia wartość d2 < d„, zatem wystarczy jedna operacja przetłaczania. Wartości współczynników mi i ni2 należy powiększyć w taki sposób, aby otrzymać d„ = 40 mm, np. przyjmując: mi = 0,551, m2 = 0,772, co daje: di = 51,85 mm i d2 = 40,03 mm = d „.
Wykorzystując ostatni ze związków (VII. 16) otrzymujemy wzór na liczbę operacji ciągnienia (jedna operacja wytłaczania i n - 1 operacji przetłaczania):
n=logd„-logd,+1 (vn.1T)
log mśr
Przykład 4. Jeżeli d„ = 30 mm, H = 100 mm, go = 1 mm oraz r = 9 mm, to: Do = 111,03 mm, go/Do * 100 % = 0,901 %, mi = 0,53, di = 58,85 mm, iri2 = 0,74, d2 = 43,55 mm, 1113 = 0,76, d3 = 33.10 mm, itu = 0,78, cU = 25.81 mm < d„ = 30 mm. Tym razem potrzebne są trzy operacje przetłaczania. Współczynniki mi - 1114 (wszystkie lub tylko niektóre z nich) należy powiększyć w taki sposób, aby ich iloczyn wynosił dn/D0 = 0,270, np. przyjmując: mi = 0,55, iri2 = 0,77, 1TI3 = 0,79, iru = 0,808. Po skorygowaniu współczynników odpowiednie średnice wytłoczek wynoszą: di = 61,07 mm, d2 = 47,02 mm, d3 = 37,15 mm i d4 = 30,02 mm. Wysokości wytłoczek po kolejnych operacjach wyznacza się ze wzoru:
-2^——(r + g)l
4-TC I
(vn.i8)
(wzór (Vn.l0) jest szczególnym przypadkiem (VII. 18) dla i = 1). Ostatecznie: H| = 39,73 mm, H2 = 58,38 mm, H3 = 78,35 mm i H4 = 99,94 mm. Znajomość wysokości wytłoczek po poszczególnych operacjach jest niezbędna przy konstruowaniu tłoczników i doborze skoków suwaka prasy.
Jak widać, kolejne współczynniki przetłaczania (patrz tab. VH/4) są coraz większe, co oznacza, że odkształcenia możliwe do uzyskania zmniejszają się. Jest to skutek pogorszenia własności plastycznych materiału odkształcanego na zimno. Dla niektórych materiałów przy większej liczbie operacji konieczne staje się wyżarzanie międzyoperacyjne, które powoduje rekrystalizację i przywrócenie własności plastycznych.