1257951389

20

metrach temperaturowo—czasowych. Zakłada się, że dla danej wartości naprężenia parametry te, będące funkcją temperatury i czasu, mają stałą wartość [31]

f(t, T) = P(o)    (3.2)

Najczęściej używanym parametrem jest parametr Larsona-Millera o postaci [80]

Plm (°) = T(C + lgt)    (3.3)

gdzie: C — stała materiałowa.

Opierając się na wspomnianym wyżej parametrze buduje się wykresy zależności granicy wytrzymałości na pełzanie od wartości parametru P_LM (rys. 3.1). Innym parametrem jest parametr Mansona-Haferda [31]:

Rys. 3.1. Zależność wytrzymałości na pełzanie od parametru Larsona-Millera Fig. 3.1. Dependence of creep strength on Larson-Millera parameter

Pmh(g) =

T-T_a Ig t - lg t

(3.4)

gdzie: T_a, t_a - stałe.

Dla stałej wartości naprężeń możliwe jest zbudowanie wykresu podającego zależność resztkowego czasu do zniszczenia t_z _ _r od temperatury (rys. 3.2).

Rys. 3.2. Zależność resztkowego czasu do zniszczenia od temperatury Fig. 3.2. Dependence of residual life on temperaturę

Kształt tego wykresu uzależniony jest od wykorzystanego parametru. W połączeniu z przyspieszonymi badaniami na wyciętych próbkach może on być wykorzystany do oceny resztkowej trwałości elementu pracującego w warunkach nominalnych.

Obliczony na podstawie powyższych kryteriów czas zniszczenia rozumiany jest jako czas, w którym dany element wyczerpał swoją żywotność w znacznej swej objętości lub też w obszarze koncentracji naprężeń, gdzie należy spodziewać się pęknięcia. W tym przypadku możliwa jest dalsza praca elementu, ale w warunkach rozwijającego się pęknięcia. Dopuszczalny czas pracy należy