1282722476

wczesnego macierzyństwa. Aby ułatwić realizację tak szeroko nakreślonego celu dodatkowo formułuje cele szczegółowe, w których przedstawia pełen wachlarz czynników determinujących przebieg porodu i połogu oraz podejmuje się próby oceny wpływu tych czynników na stan urodzeniowy dziecka i zdrowie matki.

Dla realizacji tych celów Autorka przeprowadziła szeroko zakrojone badania sondażowe, do których włączyła 587 kobiet. Respondentkami były uczestniczki kursów przedporodowych organizowanych w ramach krakowskich szkół rodzenia. Badania trwały pięć lat, ukończyło je 421 kobiet. Narzędziem badawczym były dwa autorskie kwestionariusze. Pierwszy wypełniały kobiety ciężarne znajdujące się w lii trymestrze. Ankieta zawierała pytania dotyczące odżywiania, aktywności fizycznej i zawodowej oraz stosowania substancji psychoaktywnych. Drugi kwestionariusz zawierał pytania dotyczące identycznych zachowań zdrowotnych i wypełniany był przez te same kobiety w okresie pierwszych sześciu miesięcy po urodzeniu dziecka.

Zastosowany schemat punktacji kwestionariuszy oraz metody statystyczne zostały dobrze dobrane i nie budzą zastrzeżeń. Także program badań i poszczególne etapy jego realizacji były prawidłowe.

Praca zawiera niezwykle bogaty materiał wynikowy, na który składają się 34 tabele oraz 27 rycin. Został on opracowany przejrzyście i na ogół poprawnie opisany, jakkolwiek autorka nie ustrzegła się niedociągnięć, do których zaliczam np. brak zgodność opisu niektórych rycin i tabel z faktycznie umieszczonymi na nich wartościami procentowymi (ryc. 2, tab. 3). Konieczność odejmowania od 100 wartości zamieszczonych na rycinie, aby następnie skonfrontować je z opisem, może stanowić pewne utrudnienie dla czytelnika.

Moje wątpliwości wzbudza również ustalona liczba przedziałów wiekowych. Skoro w rozdziale Charakterystyka grupy badawczej Autorka stwierdza, że połowa ankietowanych kobiet była młodsza, a połowa starsza aniżeli 30 lat, co może wskazywać, że wyodrębnia dwie grupy wiekowe, skąd zatem w tabeli 4, 6, 8, 17 i 20 pojawiają się przedziały wiekowe inne niż wymienione w cytowanym rozdziale.

Uzyskane wyniki badań pozwoliły osiągnąć wszystkie zamierzone cele. Do szczególnie cennych rezultatów przeprowadzonych badań należy wykazanie u większości uczestniczek krakowskich szkół rodzenia prowadzenia w okresie ciąży zdrowego stylu życia oraz u ponad połowy kontynuowania go w okresie wczesnego macierzyństwa, a także stwierdzenie istotnego wpływu zdrowego stylu życia na rzadszą potrzebę stosowania indukcji i stymulacji porodu oraz skrócenie I okresu porodu. Bardzo ciekawe i zarazem niepokojące są spostrzeżenia dotyczące podejmowania w niewystarczającym stopniu przez uczestniczki krakowskich szkół rodzenia zalecanych form

3