1313877961

Ćwiczenie 4.

ZMIĘKCZANIE WODY FOSFORANAMI

Zasilanie kotłów parowych wodą o nieodpowiednim składzie fizyczno-chemicznym może spowodować straty wywołane przez tworzenie się kamienia kotłowego, pienienie się wody kotłowej i korozję. Również zasilanie obiegów chłodniczych wodą nietermostabilną lub z ograniczoną stabilnością może powodować korozję instalacji i wytrącanie się osadów. Aby uniknąć powstawania kamienia kotłowego i osadów w obiegach chłodniczych wodę należy zmiękczyć lub zdemineralizować. W kotłach o niskim ciśnieniu używa się wody zmiękczonej.

Zmiękczanie ma na celu całkowite lub częściowe usunięcie z wody jonów powodujących twardość (Ca²⁺, Mg²⁺, Fe²⁺, Mn²⁺, Al³⁺) i innych.

Ze względu na rodzaj stosowanych procesów zmiękczanie może być dokonane metodami:

- strąceniowymi:    termicznymi (np. dekarbonizacja na gorąco),

chemicznymi (np. dekarbonizacja wapnem, metoda wapienno-sodowa, metoda ług sodowy-soda, zmiękczanie fosforanami),

-jonitowymi:    (na kationitach sodowych lub kationitach wodorowych i sodowych).

Zmiękczanie wody fosforanami umożliwia usunięcie z niej zarówno twardości węglanowej, jak i niewęglanowej. Najlepsze efekty zmiękczania wody otrzymuje się stosując krystaliczny fosforan trójsodowy, który wiąże jony Ca²⁺ i Mg²⁺ w trudno rozpuszczalne fosforany:

3Ca(HC0₃)₂ + 2Na₃P0₄ = Ca₃(P0₄)₂ + 6NaHC0₃ 3Mg(HC0₃)₂ + 2Na₃P0₄ = Mg₃(P0₄)₂ + 6NaHC0₃ 3CaS0₄ + 2Na₃P0₄ = Ca₃(P0₄)₂ + 3Na₂S0₄ 3MgS0₄ + 2Na₃P0₄ = Mg₃(P0₄)₂ + 3Na₂S0₄

Zmiękczanie wody tylko fosforanem trój sodowym jest stosowane głównie dla wód o twardości ogólnej poniżej 2 mval/dm³. Z uwagi na dużą cenę fosforanów oraz fakt, iż w wyniku zmiękczania wody o znacznej twardości węglanowej powstaje NaHC0₃, najlepiej jednak jest stosować tę metodę jako uzupełniające zmiękczanie po wstępnym zmiękczaniu wody metodą wapienno-sodową. Znaczna zasadowość alkaliczna nie jest pożądana w wodach

12