1313878029

zużywanie chemiczne występuje wskutek reakcji chemicznych zachodzących między współpracującymi materiałami, w których zachodzi proces tarcia (np. utlenianie);

• zużywanie cieplne zachodzi w wyniku wydzielania się dużej ilości ciepła, które powoduje zmiękczenie materiału w warstwach wierzchnich.

2.2 Zużywanie ścierne

Zużycie ścierne występuje wtedy, gdy ubytek materiału w warstwie wierzchniej jest spowodowany oddzielaniem cząstek wskutek mikroskrawania, rysowania lub bruzdowania:

•    mikro skrawanie polega na wykrawaniu w ścieranym materiale bruzdy przez występ nierówności lub ziarno ścierne partnera tarcia, które wgłębia się w materiał, odcina cząstki tego materiału podczas ruchu względnego, spiętrza je i odrywa;

•    rysowanie polega na tworzeniu w ścieranym materiale przez wystający element nierówności ciała współpracującego rysy, częściowo wskutek wykrawania, a częściowo wskutek odsuwania materiału na boki, jest zjawiskiem pośrednim między mikroskrawaniem i bruzdowaniem;

•    bruzdowanie polega na wgłębieniu występu partnera tarcia w ścierany materiał i plastycznym wyciśnięciu w nim bruzdy podczas ruchu względnego, wyciśnięty z bruzdy materiał zostaje spiętrzony wzdłuż jej bocznych ścianek.

Zużywanie ścierne może wynikać z bezpośredniego oddziaływania mikronierówności jednej powierzchni na drugą lub w wyniku oddziaływania ostrych krawędzi twardych cząstek (ziaren) znajdujących się pomiędzy trącymi powierzchniami (rys.2).

CIAŁO TWARDE

Rys 2. Odmiany procesu zużywania ściernego

a) poprzez oddziaływanie mikronierówności jednej powierzchni na drugą

b) poprzez oddziaływanie ostrych krawędzi ziaren osadzonych jednej z powierzchni

c) poprzez oddziaływanie ostrych krawędzi luźnych ziaren („trzecie ciało”)

-3-