1313878521

glebowym i ich trwałości (stopień wykształcenia struktury glebowej). Struktury agregatowe dzieli się na struktury sferoidalne, które w dalszej kolejności dzielone są na koprolitową, gruzełkowatą i ziarnistą; foremnowielościenne (ostrokrawędzista, zaokrąglona i bryłowa); wrzecionowate (pryzmatyczna i słupowa) a także dyskoidalne, wśród których wyróżnia się strukturę płytkową i skorupkową.

Agregaty tworzące struktury sferoidalnej mają kształt kulisty o powierzchniach gładkich lub chropowatych, ale nie przylegających do powierzchni otaczających agregatów. Jednym z typów struktury sferoidalnej jest struktura koprolitową charakteryzującą się agregatami o kształtach nieregularnych, niekiedy graniastych. Struktura ta składa się głównie z odchodów dżdżownic, wazonkowców i innych bezkręgowców glebowych. Agregaty mniej trwałe rozpadają się na mniejsze elementy, wskutek czego struktura upodabnia się do struktury gruzełkowatej. Struktura gruzełkowata posiada agregaty kuliste, porowate i trwałe. Spoiwem są przede wszystkim polimery próchniczne, śluzy bakteryjne i minerały ilaste. Koloidy mineralno-organiczne są w znacznym stopniu wysycone kationami wapnia. Struktura ta jest charakterystyczna dla poziomów próchnicznych gleb uprawnych. Natomiast struktura ziarnista składa się z agregatów pozbawionych wewnętrznej porowatości. Powstały one głównie na skutek dezintegracji fizycznej (naprzemienne wysuszanie - namakanie, czy też zamarzanie - odmarzanie) macierzystego materiału glebowego: mineralnego (o budowie drobnoziarnistej) oraz organicznego (z całkowicie zhumifikowanych torfów). Struktura ta jest charakterystyczna dla poziomów poddarniowych użytków zielonych na glebach mineralnych.

W strukturze foremnowielościennej agregaty mają kształt wielościanów foremnych o gładkich lub chropowatych powierzchniach, przylegających do powierzchni sąsiednich agregatów. Struktura foremnowielościenna ostrokrawędzista cechuje się agregatami o gładkiej powierzchni oraz ostrych narożach i krawędziach. Agregaty te powstają na skutek dezintegracji utworów drobnoziarnistych, np. iłów zwykłych, iłów pylastych, czy też glin zwykłych. Na swojej powierzchni mają czasem ilaste powłoczki. Z kolei struktura foremnowielościenna zaokrąglona posiada agregaty o gładkich, wklęsłych lub wypukłych powierzchniach oraz zaokrąglonych narożach i krawędziach. Tego typu struktury spotyka się najczęściej w glebach brunatnych, rzadziej płowych, o uziamieniu średnim, np. w glinach lekkich i zwykłych. Gdy gleby zawierają mało frakcji ilastej, struktura tego typu jest o wiele mniej trwała niż struktura ostrokrawędzista. Kolejną strukturą należącą do foremnowielościennej jest struktura bryłowa Zawiera ona duże, nieregularne agregaty o szorstkich powierzchniach. Powstają one w poziomie uprawnym wskutek orki zbyt suchych