1468550810

		k
1 !	-—	V * 1
	JP fj
L	_	irl

wydziałach sprawiedliwości karnej czy też wydziałach kryminologii i sprawiedliwości karnej (np. na Northeastern University w Bostonie, z którym mamy podpisana umowę o współpracy). Absolwenci tego kierunku legitymują się tytułem „kryminolog". Mocno osłabła pozycja kryminologii w krajach byłego bloku socjalistycznego, czego wymownym przykładem mogą być Czechy. Na kontynencie amerykańskim silną pozycję ma również Kanada, której „wizytówką" w tym zakresie jest Uniwersytet w Montrealu. W Europie kryminologia wykładana jest głównie na wydziałach prawa, jak również na wydziałach medycyny społecznej i psychiatrii. Dość silną pozycję kryminologii, zarówno w sferze dydaktycznej jak i badawczej, rozwinęły takie kraje, jak Australia, Wielka Brytania, Niemcy, Szwajcaria, Belgia, Holandia, Nowa Zelandia, Francja czy Włochy. W ostatnich latach coraz więcej można usłyszeć o rozwoju kryminologii na kontynencie azjatyckim z rosnącą pozycją Chin (bardzo aktywnie działa Azjatyckie Stowarzyszenie Kryminolo-giczne) i Japonii (ostatni Światowy Kongres Kryminologii odbył się w 2011 r. w Kobe), afrykańskim, głównie na terenie RPA (z kryminologami z tego kraju podejmowaliśmy przed laty wspólne inicjatywy badawcze), jak również w krajach Ameryki Łacińskiej (miejscem tegorocznego Światowego Kongresu Kryminologii będzie meksykańska metropolia Monterrey). W Polsce znacząca pozycja kryminologii została wypracowana w okresie międzywojennym. Warto przypomnieć, że od 1933 r., zaczęło być wydawane, pod redakcją Profesora Stanisława Batawii, najbardziej renomowane polskie czasopismo kryminologiczne tj. „Archiwum Kryminologii". Z tego właśnie okresu poważny wkład do światowej kryminologii wniosło dwóch uczonych polskiego pochodzenia: Florian Znaniecki oraz Leon Radzinowicz. Niestety po drugiej wojnie światowej zjawisko dogmatyzmu w naukach społecznych zahamowało rozwój kryminologii. Po 1956 r. powoli zaczęła się ona „odradzać" - także jako przedmiot wykładowy - na niektórych wydziałach prawa. Od 1968 r. kryminologia weszła jako przedmiot uzupełniający do specjalizacji karnej (taką specjalizację zaliczyłem jako student Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu). Na dzień dzisiejszy pozycja kryminologii (dydaktyczna i naukowa) na poszczególnych wydziałach prawa zależy od potencjału ich kadry naukowo--dydaktycznej. Są takie wydziały, które przed laty miały w tym zakresie bardzo silną pozycję, a dzisiaj zupełnie się na tej „mapie" nie liczą, inne zaś odwrotnie: zaczynały od „zera" a obecnie są w „ekstraklasie" kryminologicz-nej (przykładem tego mogą być wydziały prawa w Białymstoku i Olsztynie). W 1993 r. kiedy przechodziłem z UMK na Wydział Prawa w Białymstoku, kryminologia nie była tu wówczas wykładana (wcześniej zajęcia z tego przedmiotu prowadził profesor Lech Falandysz z UW). W 1994 r. został utworzony Zakład Kryminologii i Problematyki Przestępczości Zorganizowanej...

Skąd wzięła się potrzeba i czym jest podyktowane wyodrębnienie kryminologii jako samodzielnego kierunku studiów? Czy nie jest wystarczające nauczanie jej w ramach np. przedmiotu specjalizacyjnego na klasycznych studiach prawniczych?

K.L: Wykładanie kryminologii na kierunku Prawo ogranicza się głównie do wskazywania istniejących relacji pomiędzy przestępczością a prawem. Natomiast o powiązaniach kryminologii z naukami medycznymi i biologicznymi, pedagogiką, psychologią, psychiatrią, kryminalistyką, wiktymologią - czy też innymi naukami mówi się zdecydowanie mniej. Dlatego w ramach nowo utworzonego kierunku studiów związki te zostaną ukazane w sposób szerszy i bardziej szczegółowy. W kryminologii istotne jest bowiem poznawanie sprawcy przestępstwa i zjawiska przestępczości w różnych kontekstach oraz płaszczyznach. Nauka ta posiada bardzo szerokie możliwości badania sprawcy i czynu, przez co staje się nauką niezwykle ciekawą dla przyszłych studentów tego kierunku.

Na jakich naukach bazuje kryminologia?

W.F: Historycznie rzecz ujmując zaczęło się od badań z zakresu medycyny (szukania medycznych przyczyn popełnienia przestępstwa przez określoną kategorię osób, tj. teoria Cesare Lombroso, zakładająca istnienie .przestępcy z urodzenia"). W dalszej kolejności