pochodzenia naturalnego i antropogenicznego na środowisko przyrodnicze i organizmy w nim zamieszkujące razem z człowiekiem. Wykłady umożliwią lepsze zrozumienie oddziaływanie związków toksycznych, a szczególnie ich efektów Ditrozo aminy licznych (tzw. Odległych skutków) na organizmy. Wyjaśnione zostaną procesy Ditrozo aminy, mutagenezy i teratogenności. Ponadto wykłady wyjaśnią przyczyny degradacji gleb, wód i powietrza oraz uwypuklą znaczenie trucizn środowiskowych w skazaniu płodów rolnych, żywności i pasz. W oparciu o procesy metaboliczne zostanie przedstawiona problematyka detoksykacji trucizn w organizmie ludzkim, zwierzęcym i roślinnym. Niszczenie środowiska przez przemysł i rolnictwo skutki biologiczne oraz wynikające z tego zagrożenia globalne i lokalne. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na kryteria oceny toksyczności wobec różnych ekosystemów.
Metody dydaktyczne/nauczania: Wykłady - możliwość korzystania przez studentów z materiałów. Ćwiczenia laboratoryjne - planowanie eksperymentów, wykonanie, krytyczna analiza wyników, wykonanie sprawozdań.
Kryteria oceny: Test wyboru, kolokwium ustne.
Forma i warunki zaliczenia: Test - wykłady, kolokwium - ćwiczenia.
Treści programowe przedmiotu:
1 p- |
Tematyka wykładów: |
Godz. |
Podstawowe pojęcia i definicje z ekotoksykologii. Ekotoksykologia na tle ekologii. Stan środowiska - struktura biosfery i zachodzące w niej procesy biologiczne z uwzględnieniem środowisk glebowych, wodnych i powietrza. |
* | |
2 |
Rolnictwo i przemysł - skutki ekotoksykologiczne, zagrożenia globalne i lokalne. Czynniki stresowe. Skażenie biosfery. Kierunki i formy ingerencji człowieka w środowisko przyrodniczo-geograficzne. Antropopresja. |
* |
3 |
Trucizny i ich podział, pochodzenie, toksyczność. Biologiczne aspekty oddziaływania trucizn. Dawki i stężenia substancji toksycznych, rodzaje zatruć. Odwracalność zatruć. |
' |
4 |
Przemiany trucizn w organizmie, ich wchłanianie, transport. Biokumulacja, biomagnifikacja, biotransformacja trucizn. Detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmie. Łańcuch troficzny trucizn (pokarmowy). |
• |
5 |
Odległe skutki działania trucizn. Kancerogeneza, mutagenność i teratogenność. Egzoestrogeny i egzoandrogeny. |
i |
6 |
Substancje toksyczne skażające środowisko przyrodnicze (gleby, wody, powietrze atmosferyczne). Metody badań toksyczności. Kryteria oceny toksyczności wobec ekosystemu. |
* |
7 |
Trucizny środowiskowe (dioksyny, pestycydy, mykotoksyny, Ditrozo aminy) skażające rośliny, zwierzęta i żywność. Ekotoksykologia |
i |
8 |
Ekotoksykologia gleby. Przyczyny degradacji gleb i czynniki degradujące gleby. Ochrona i odnowa gleb. Odporność gleb na degradację. |
i |
9 |
Ekotoksykologia wód. Kontrola toksyczności wód. |
1 |
10 |
Ekotoksykologia powietrza atmosferycznego. Źródła zanieczyszczeń powietrza. Ekotoksykologiczne aspekty odpadów z przemysłu rolno-spożywczego. |
1 |
11 |
Promieniotwórczość. Wpływ promieniowania na zdrowie ludzi i zwierząt. Wiarygodność doświadczeń laboratoryjnych na zwierzętach w odniesieniu do człowieka. Normy Polskie i Unii Europejskiej. |
* |
12 |
Testy toksyczności w stosunku do gleby, wody i powietrza. Bioindykatory. Ocena ryzyka zatrucia. Ekotowaroznawstwo. |
i |
13 |
Zagrożenia ekotoksykologiczne dla bioróżnorodności organizmów oraz dla |
1 |