1629290192

skal nadkładu ponad pustkami poeksploatacyjnymi. Powstające niecki osiadań są charakterystyczne dla rejonów dwóch dużych zagłębi wydobywczych w Polsce - Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (eksploatacja węgla kamiennego) i Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedzionośnego (eksploatacja rud miedzi) oraz nieczynnego już Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego (eksploatacja węgla kamiennego). Są to gęsto zurbanizowane obszary o rozwijającej się infrastrukturze drogowej.

Artykuł przedstawia, na przykładzie Obwodnicy Południowej Lubina, problemy związane z oceną warunków geologiczno-inżynierskich planowanych inwestycji drogowych na terenach górniczych objętych skutkami oddziaływania podziemnej eksploatacji górniczej. Zaprezentowano charakterystykę warunków gruntowo-wodnych omawianego terenu. Omówiono obecny i prognozowany stan osiadań powierzchni terenu w rejonie planowanej inwestycji. Przedstawiono konieczność sporządzenia prognozy zmian warunków gruntowo-wodnych w związku z rozwojem osiadań.

7 R

Ramowa Dyrektywa Wodna.

Znaczące oddziaływania antropogeniczne na wody rzek Polski

Małgorzata Barszczyńska, Danuta Kubacka Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Kraków

Ramowa Dyrektywa Wodna wprowadza pojecie “jednolitej części wód powierzchniowych” (body of surface water), w skrócie JCWP, oznaczające oddzielny i znaczący element wód powierzchniowych takich jak: jezioro, zbiornik, strumień, rzeka lub kanał, część strumienia, rzeki lub kanału, wody przejściowe lub pas wód przybrzeżnych oraz pojęcie “jednolitej części wód podziemnych” (groundwater body) oznaczające określoną objętość, występującą w obrębie w arstwy wodonośnej lub zespołu warstw wodonośnych. Głównym celem Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW) jest osiągnięcie przez Państwa Członkowskie „dobrego stanu ekologicznego i chemicznego” wszystkich “jednolitych części wód” powierzchniowych i podziemnych do roku 2015. Implementacja RDW wymaga więc określenia stanu wyjściowego środowiska wodnego. Zadanie to zostało zrealizow ane na zlecenie Ministra Środowiska przez konsorcjum w składzie: Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Państwowy Instytut Geologiczny i Instytut Ochrony Środowiska.

W wystąpieniu przedstaw ione zostaną rezultaty tej pracy, identyfikujące istotne czynniki antropogeniczne wpływające na wody pow ierzchniowe w podziale na tzw. scalone części wód powierzchniowych, grupujące pojedyncze JCWP.

Jednym z elementów pracy było zgromadzenie informacji obejmujących różne aspekty gospodarowania wodami. Przedstawione zostaną źródła informacji dotyczące wszystkich kategorii wód powierzchniowych oraz metody pozyskiwania i ujednolicenia danych różnego pochodzenia.

Omówiona zostanie identyfikacja znaczących oddziaływań antropogenicznych na wody powierzchniowe, uwzględniająca:

•    sposób zagospodarowania terenu,

•    aspekty jakości wody,

•    aspekty ilości wody,

•    zmiany morfologiczne wód.

Analizy oddziaływań zostały przeprowadzone z użyciem systemu informacji geograficznej (GIS).

Pokazane zostaną wyniki oceny stanu wód powierzchniowych dla roku 2005 oraz perspektywy osiągnięcia dobrego stanu do roku 2015.

1 P

Zastosowanie pomiarów pionowego profilowania sejsmicznego - PPS (sejsmiki otworowej) do poprawy rozdzielczości sejmiki powierzchniowej

Robert Bartoń, Halina Jędrzejówska-Tyczkowska, Krystyna Żukowska Instytut Nafy i Gazu, Kraków

Pomiary geofizyczne, sejsmiczne pozwalają badać ośrodek geologiczny z różną dokładnością zarówno w skali poziomej, jak i pionowej. Dokładność powyższych badań jest funkcją tzw. rozdzielczości metody sejsmicznej, czyli szczegółowości odwzorowania detali budowy ośrodka, zarówno w sensie budowy strukturalnej (geometrii), jak i w sensie jego parametrów fizycznych i złożowych. Dokładność odwzorowania ośrodka geologicznego na zapisie sejsmicznym pola falowego w dużym stopniu zależy od szerokości użytecznego pasma częstotliwości, szczególnie w zakresie wyższych częstotliwości, zawartego w trasach sejsmicznych. Istotną rolę w tej dziedzinie, w szczegółowym rozpoznaniu, pełnią pomiary sejsmiki otworowej - PPS.

Pomiary pionowego profilowania sejsmicznego (PPS) umożliwiają rejestrację częstotliwości wyższych, w stosunku do tradycyjnej sejsmiki powierzchniowej, ponieważ energia propagujących fal sprężystych przechodzi tylko raz przez strefę małych prędkości, a odległość między nadajnikiem i odbiornikiem, punktem odbicia i odbiornikiem jest znacznie mniejsza. Wyższy zakres częstotliwości propagacji fal sprężystych, pozwala rejestrować obiekty geologiczno-zlożowe z dużo większą rozdzielczością pionową, jak i poziomą.

Autorzy wykorzystali koncepcję zwiększenia rozdzielczości zarejestrowanego pola falowego sejsmiki powierzchniowej, wprowadzając do tras sekcji sejsmicznej częstotliwości wyższe, pochodzące z pomiarów z PPS, na podstawie analizy charakterystyk spektrum amplitudowo-częstotliwościowego (Ję-drzejowska-Tyczkowska, 1999). Zaproponowane rozwiązame wykorzystuje prostą i odwrotną transformację Fouriera. Chopra S., Alexeev V.. Sudhakar V., 2003. High-frequency re-storation of surface seismic data. The LeadingAge, August 2003: 730-738.

Jędrzejowska-Tyczkowska H. & Łukowska K., 1999. Zwiększenie rozdzielczości sekcji sejsmicznej w celu uwiarygodnienia ilościowych ocen parametrów fizycznego ośrodka. Nafta-Gaz, 6/1999: 334-346.

Partyka G., Gridley J. Lopez J., 1999. Interpretational applica-tions of spectral decomposition in reservoir characteriza-tion. The Leading Edge, March 1999: 353-360.

9 R

Mikrobiality gipsowe z badenu zapadliska przedkarpackiego - zarys problematyki

Maciej BąbelDanuta Olszewska-NejberlAndrij Bogucki² ' Instytut Geologii Podstawowej Uniwersytetu Warszawskiego;

¹ Wydział Geografii Uniwersytetu Lwowskiego im. I. Franko, Lwów

W badeńskich gipsach zapadliska przedkarpackiego występują liczne i różnorodne osady mikrobialitowe i struktury pochodzenia mikrobialitowego - związane z obecnością biofilmów i mat mikrobialnych na powierzchni solanka/osad. Struktury te, jak dotychczas rzadko rozpoznawane w kopalnych osadach siarczanowych, są doskonale widoczne w wielu odsłonięciach na obszarze Ukrainy i Polski.

Badeńskie mikrobiality gipsowe w większości powstawały wskutek gipsyfikacji (inkrustacji przez wytrącające się

9